پارک ملی بند امیر

این بند در فاصلهٔ ۲۱۵ کیلومتری کابل و در میان هندوکش شرقی و رشته‌کوه‌های بابا در مرکز کشور قرار دارد. بندامیر با ارتفاعی نزدیک به ۳٬۰۰۰ متر، در طول وادی رودخانه‌ای که نام خود را از آن می‌گیرد، امتداد دارد. این ولسوالی شامل چند روستا در امتداد درهٔ بند امیر است، و با سه گذرگاه صعب العبور قابل دسترسی است: گذرگاه شهیدان (۹٬۹۴۵ پا)، گذرگاه شیبرتو (۱۰٬۲۳۵ پا) و خان کوتل (۱۱٬۶۶۰ پا).[3]

بند امیر دارای ۶ دریاچه است و آب آن از چشمه‌ای معروف به نام کپرک که تقریباً ۹ مایل از بندامیر فاصله دارد سرچشمه می‌گیرد: بند غلامان، بندذوالفقار، بندپنیر، بند قنبر، بند پودینه و بند هیبت که توسط دیوارهای سنگی شیب‌دار تراورتن احاطه گردیده. مردم محلی، بنای آن را به امامعلی بن ابی طالب علیه السلام، و معجزاتش نسبت می‌دهند؛ و در این مورد داستانی هم دارد که سر زبان همه افغان هاست.

• بزرگترین جهیل این ساحه بند ذوالفقار (به معنای «شمشیر امام علی علیه السلام») است که ۴۹۰ هکتار زمین را احاطه کرده.
• کوچکترین جهیل، جهیل غلامان است که سه چهارم مایل طول دارد.
• زیباترین و عمیق‌ترین جهیل در بین آن‌ها جهیل هیبت است که تقریباً ۲ مایل طول و۵۰۰ یارد عرض دارد و از نظر بزرگی سومین جهیل است که با زمینهٔ تپه‌های عقیم و لایزرعی با آبی به رنگ یاقوت سبز، که صحنهٔ خارق‌العاده رابه نمایش می‌گذارد.
• بند پنیر بلافاصله در زیر بند ذوالفقار که تقریباً ۱۵۰ یارد عرض دارد و با دیواری سفیدی چون پنیر که زیبایی خاصی دارد است.[4]

آب زلال بند امیر، جهانگردان بسیاری را به خود جلب کرده و شیعیان آن را شفابخش می‌داند.

مناظر زیبا، دلپذیر و دلچسب این ساحه دولت مرکزی را واداشت تا بند امیر را بعنوان اولین پارک ملی در افغانستان اعلام کند، این بند یکی از عجایب طبیعی افغانستان به حساب می‌آید.

زمین خشن، فلات سنگی، فقدان امکانات اولیه و جاده‌های تخریب شده توسط شبه نظامیان محلی و طالبان است. ماهیگیری با استفاده از برق و مواد منفجره از قبیل نارنجک می‌شده‌است. دولت افغانستان در سال ۲۰۰۸ استفاده از قایق‌های با موتور بنزینی را ممنوع کرد.

در بند امیر جانوران و پرندگان زیادی وجود دارد. جانوران وحشی این ساحه عبارتند از گوسفند کوهی، آهوی نخشیر، گرگ و روباه و همچنین جانوران دم دراز مانند موش کوهی نیز در این ساحه دیده شده‌است. عقاب و باشه نیز از پرندگان معروف این منطقه هستند.[1] بند امیر همچنین ماهی ویژه‌ای دارد که به رنگ زرد طلایی بوده و به اندازهٔ قابل توجهی‌اند و در محل به «چوش» (chush) معروفند.

در گذشته پلنگ برفی نیز در این پارک وجود داشته‌است که امروزه نسل آن در منطقه به دلیل شکار از میان رفته‌است. که البته در زمستان سال ۱۳۹۷ چندین قلاده پلنگ برفی در منطقه دیوخانهٔ بند امیر دیده شده‌است. [2]

آلبستر لیتهید، خبرنگار بی‌بی‌سی در مقاله خود از بند امیر نوشته‌است:

کوه‌های هندوکش بر فراز دره بند امیر که در ولایت بامیان افغانستان قرار دارد، با رنگ نزدیک به گلابی می‌درخشند، حوض‌های از آب‌های زیبا به وجود می‌آیند که به آبشارهای زیبا سرازیر می‌شوند. این یک بهشت است، یک واحه‌ای است در دشت. این یک حباب امن و صلح است در کشوری که عادت به جنگ و بی‌ثباتی کرده‌است.

نمایی دیگر از پارک

• 
• 
  یکی از دریاچه‌های ناحیه بند امیر
• 
  دریاچه دیگری در ناحیه بندامیر
• 
  بندپنیر

• ولسوالی یکاولنگ
• ولایت بامیان

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ پارک ملی بند امیر موجود است.