وزارت دربار

وزارت دربار نام وزارتی بود که در دوران قاجار و پهلوی رابط رسمی شاه و دربار با دولت و مجلس شورای ملی بود. در سال ۱۳۱۱ با برکناری تیمورتاش از وزارت دربار، این وزارت به دستور رضا شاه تعطیل شد و در سال ۱۳۱۸ بازگشایی شد.[1] در زمان ناصرالدین‌شاه منصب وزارت دربار به ایشیک آغاسی (ترکی آذربایجانی :işık ağası ) معروف بود.[2] ابتکار تأسیس وزارت دربار از آن حسنعلی خان کمال هدایت ملقب به نصرالملک است که در دوره دوم مجلس شورای ملی طرح تاسیس این وزارتخانه را به مجلس داد تا تربیت احمد شاه را که آن زمان هنوز به سن قانونی نرسیده بود زیر نظارت مجلس ببرد[3].

نشان رسمی وزارت دربار شاهنشاهی ایران

وزیران دربار ایران

قاجار
  • محمدناصر خان ظهیرالدوله[4][پانویس 1] (۱۲۸۳–؟ ه‍.ق)
  • محمدرحیم خان علاءالدوله (۱۲۹۲–۱۲۹۹ ه‍.ق)
  • ابراهیم خان امین‌السلطان (۱۲۹۹–۱۳۰۰ ه‍.ق)
  • علی‌اصغر خان امین‌السلطان (۱۳۰۰–۱۳۰۵ ه‍.ق)

؟ (علی‌اصغر امین‌السلطان در ۱۳۰۶ «وزیر اعظم» و در ۱۳۱۰ «صدراعظم» شد، هر چند که از ۱۳۰۳ ه‍.ق. عملاً عهده‌دار منصب صدارت عظما بود.)

پهلوی

انحلال وزارت دربار (۱۳۱۱–۱۳۱۸)[پانویس 2]

؟ (حسین علاء نخست‌وزیر شد.)

پانویس

  1. او در فرمان ناصرالدین شاه به تاریخ صفر ۱۲۸۳ ه‍.ق به «وزارت دربار و منصب ایشیک‌آقاسی‌باشی‌گری» گمارده شد. باید توجه کرد که بعدها «وزیر دربار» به شغلی مجزا از «ایشیک‌آقاسی‌باشی» (رئیس کل تشریفات دربار) بدل گشت.
  2. حسین سمیعی «رئیس دفتر مخصوص» بود.

منابع

  1. «رضاشاه وزارت دربار را منحل کرد». وبگاه آفتاب. ۶ اسفند ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۹ بهمن ۱۳۹۰.
  2. افشار، ایرج؛ نفیسی، سعید. «زندگینامه ظهیرالدوله». وبگاه ظهیرالدوله. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۹ بهمن ۱۳۹۰.
  3. «مذاکرات جلسه ۸۶ دوره دوم مجلس شورای ملی نوزدهم ربیع الثانی ۱۳۲۸».
  4. کیانی‌هفت‌لنگ، فرمان تاسیس تشکیلات کلان دولت، توسط ناصر الدین شاه (1283 ه.ق)، ۱۴–۲۵.
  5. باقرعاقلی، روز شمار تاریخ ایران، جلد اول برگ ۱۷ و ۲۱
  6. فرهاد، رستم (۱۳۷۶). «اسناد: در وزارت دربار ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۴ و ۱۳۳۶ تا ۱۳۴۰؛ گزارشهای روزانه حسین علاء به [[محمدرضا پهلوی]]. ماهنامه تاریخ معاصر ایران. دریافت‌شده در ۹ بهمن ۱۳۹۰. تداخل پیوند خارجی و ویکی‌پیوند (کمک)
  7. بابائی، فرزانه. «اسدالله علم و دربار پهلوی». موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. دریافت‌شده در ۹ بهمن ۱۳۹۰.
  8. یادداشتهای علم، جلد ششم انتشارات مازیار صفحه ۱۸
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.