ورلد پرس فوتو
وُرلد پِرِس فتو (به انگلیسی: World Press Photo) یک بنیاد مستقل و غیرانتفاعی مستقر در آمستردام است که در سال ۱۹۵۵ بنیان نهاده شده و به خاطر برگزاری معتبرترین و بزرگترین مسابقهی سالانهی عکس خبری در جهان شناخته شده است. [1]
ورلد پرس فتو در سال ۱۹۵۵ توسط ۵ عکاس هلندی با هدف نمایش عکسهای مستند و خبری منتخب برای عکاسان سراسر جهان راهاندازی شد و حالا به یکی از مسابقات و بنیادهای مهم در زمینه عکس مستند و خبری تبدیل شده است.[2]
صحت، تنوع و شفافیت سه شعار اصلی ورلد پرس فتو هستند و عکسهای انتخاب شده از سوی این بنیاد سالانه میلیونها بازدیدکننده از سراسر جهان دارد. این بنیاد بهدنبال گسترش فعالیتهای خود به سمت خبررسانی چندرسانهای با رویکرد ایجاد رشد و توسعه در روزنامهنگاری بصری است.[2]
تاریخچه
اولین دوره این مسابقه در سال ۱۹۵۵ برگزار شد و عکسی از موگنس فن هیون (Mogens von Haven) عکاس دانمارکی که از مسابقه موتورسواری گرفته بود موفق شد بهعنوان عکس سال نخستین دوره این مسابقه برگزیده شود.
نمایشگاه سالانه ورلد پرس فتو سالانه در کلیسای کهن (Oude Kerk) در مرکز آمستردام برگزار میشود.
دفتر مرکزی ورلد پرس فتو نیز در آمستردام قرار دارد. این دفتر شاخههایی در هشت عرصه دارد: تیم ارتباطی و مشارکت، تیم مسابقات عکاسی، تیم توسعه، تیم آموزش، تیم نمایشگاهها، تیم مالی، تیم منابع انسانی و تیم اداری.[2]
اعلام نامزدها
در سال ۲۰۱۸ برای اولینبار در تاریخ بیش از ۶۰ ساله ورلدپرس فوتو، این بنیاد تصمیم گرفت تا در بخشهای مختلف از جمله عکس سال و هشت بخش دیگر، برندگان نهایی را در دو مرحله اعلام کند. به این ترتیب ابتدا نامزدهای دریافت جایزه معرفی شدند و سپس برندگان نهایی دوازدهم آوریل معرفی شدند.[3][4]
برگزیدگان ایرانی
- ۱۹۸۲: عکاس ناشناس، جایزه سوم تک عکس اخبار لحظهای[5]
- ۱۹۶۵: جهانگیر زمانیان، جایزه دوم تک عکس بخش خبرها [6][7]
- ۱۹۷۹: جهانگیر رزمی، جایزه دوم بخش تک عکس اخبار لحظهای Spot News [6][8]
- ۱۹۸۴: منوچهر دقتی، جایزه اول مجموعه عکس بخش عکسهای News Feature [6][9]
- ۱۹۸۴: رضا دقتی، جایزه دوم مجموعه عکس بخش News Feature [10][6]
- ۱۹۸۶: آلفرد یعقوبزاده، جایزه اول مجموعه عکس بخش News Feature [6][11]
- ۱۹۸۶: منوچهر دقتی، جایزه سوم تک عکس بخش زندگی روزانه[6][12]
- ۱۹۸۷: رضا دقتی،جایزه دوم مجموعه عکس بخش News Feature [6][13]
- ۱۹۹۰: محمد فرنود[14][6]
- ۱۹۹۱: سیفالله صمدیان، جایزه تک عکس در بخش زندگی روزانه [15][6]
- ۱۹۹۶: رضا دقتی، جایزه افتخاری مجموعه عکس بخش زندگی روزمره [16]
- ۲۰۰۳: عطا طاهرکناره (عکاس خبرگزاری فرانسه AFP)، جایزه دوم تک عکس اخبار لحظهای [17][18]
- ۲۰۱۲: ابراهیم نوروزی، جایزه دوم بخش مجموعه عکس در بخش موضوعات معاصر (Contemporary Issues)، مجموعه عکس «اعدام در ایران»[19][20][21]
تعدادی از عکسهای این مجموعه مربوط به اعدام مهدی فرجی مشهور به رانندهی ارابهی مرگ، قاتل سریالی زنان در قزوین است، که خرداد ۱۳۹۰ در ملاعام به دار مجازات آویخته شد و تعدادی دیگر مربوط به اعدام ۴ شرور حادثهی تجاوز گروهی در خمینیشهر که پس از به دام افتادن، مهر ۱۳۹۰ با حکم دادگاه در آن شهر در ملاعام اعدام شدند.[22]
- ۲۰۱۳: ابراهیم نوروزی، جایزهی نخست مجموعه عکس در بخش پرترههای مستند، مجموعه عکس «قربانیان عشق اجباری»[23][19][24]
این مجموعه به سختیهای زندگی مادر و دختری به نام سمیه و رعنا در شهرستان بم میپردازد. شوهر معتاد سمیه که سابقهی سرقت هم داشته است، بارها او را مورد تهدید و آزار قرار داده و نهایتاً وقتی سمیه در واکنش به آزارهای بیپایان او تهدید به طلاق میکند یکی از شبهای خرداد ۹۰ هنگامی که سمیه و کودکش در خواب بودهاند روی آنها اسید میپاشد. در اثر این حادثه سمیه از هر دو چشم و دختر سه سالهی او، رعنا، از ناحیهی یک چشم بینایی خود از دست دادند. با کمکهای دولت و مردم محلی بم تاکنون چندین مرحله عمل جراحی بر روی این مادر و دختر صورت گرفته ولی هنوز انجام عملهای جراحی بیشتری نیاز است.
- ۲۰۱۳: ابراهیم نوروزی، جایزهی دوم مجموعه عکس بخش پرترههای صحنهآرایی شده، مجموعه عکس «سوگوار»[19][25][24]
این مجموعه عکس در مراسم تاسوعا و در حاشیهی مراسم «چهل منبران» شهر خرمآباد گرفته شده است. نوروزی در این مجموعه تاحدود زیادی از فضای مستند همیشگی در کارهایش فاصله گرفته و با قرار دادن پردههایی متفاوت در پسزمینه به سبک عکاسی استودیویی و بدون کاربرد عناصر محیطی اقدام به گرفتن پرترههایی از زنان شرکتکننده در این مراسم خاص سوگواری دههی اول محرم کرده است.
- ۲۰۱۳: مجید سعیدی (عکاس آژانس گتی ایمجز)، جایزهی دوم مجموعه عکس در بخش موضوعات معاصر، مجموعه عکس «زندگی در جنگ»[19][24]
مجید سعیدی درباره این مجموعه عکس میگوید: «این سری از عکسها را سال ۲۰۱۱ در افغانستان دربارهٔ زندگی مردمی گرفتهام که سی سال است در جنگ زندگی میکنند و زندگیشان کاملاً تحت تاثیر خشونت جنگ قرار دارد. در این مجموعه که برای نخستین بار در سال ۲۰۱۲ منتشر شده، سعی کردهام نگاهی به سطوح مختلف زندگی مردم از مسائل حقوق بشری گرفته تا مشکلات زندگی روزمرهی آنها داشته باشم. به آن به عنوان پروژهٔ بلندمدتی نگاه میکنم که باید در سالهای آینده هم روی جنبههای دیگری از آن کار کنم.»
- ۲۰۱۴: امیر پورمند (عکاس خبرگزاری ایسنا) جایزهٔ سوم بخش تک عکس در گرایش موضوعی اخبار عمومی یا General News [26][19]
تک عکس پورمند مربوط به مراسم اعدام دو جوان زورگیر بود که در در تهران اقدام به سرقت و ضرب و جرح یک مرد کرده بودند.[26]
- ۲۰۱۵: آرش خاموشی (عکاس خبرگزاری ایسنا)، جایزهٔ سوم بخش مجموعه عکس جایزهٔ سوم یا Spot News ، با مجموعه عکسی به نام عمل بخشش[19][27][28]
مجموعه عکس او مربوط به مراسم اعدامی است که ۲۶ فروردین ۹۳ در شهرستان نور مازندران نهایتاً با بخشش مادر مقتول همراه شد و فرد محکوم به اعدام از مرگ نجات یافت. این بخشش بزرگ انعکاس وسیعی در رسانهها داشت و به گفتهٔ آرش خاموشی از آن زمان تاکنون در حدود ۲۵ مورد دیگر هم تکرار شده است.
- ۲۰۱۵: فاطمه بهبودی، شایستهٔ تقدیر هیات داوران در بخش مجموعه عکس موضوعات معاصر، مجموعه عکس مادران انتظار[29][30]
این مجموعه پرترههایی از مادران ایرانی است که فرزندانشان طی جنگ هشت ساله با عراق به شهادت رسیدند. در این جنگ که یکی از طولانیترین جنگهای قرن بیستم بود بیش از ۲۲۰ هزار سرباز ایرانی جان باختند که پیکر حدود ۱۰ هزار نفر از آنها هنوز هم پیدا نشده است. [30]
- ۲۰۱۶: زهره صابری (عکاس خبرگزاری مهر) تک عکس «به سوی روشنایی»، جایزه سوم تک عکس در بخش زندگی روزمره[31]
- ۲۰۱۷: حسین فاطمی (عکاس ایرانی مقیم آمریکا) جایزه دوم بخش پروژههای بلندمدت، مجموعه عکس یک سفر ایرانی[32]
- ۲۰۱۹: فروغ علایی (عکاس دنیای اقتصاد) با مجموع عکسی به نام «گریه برای آزادی» که تلاش زنان برای ورود به استادیوم فوتبال است، رتبه اول را در بخش مجموعه عکس ورزشی در جایزه ورلدپرس فوتو سال ۲۰۱۹ به خود اختصاص داد.[33]
- ۲۰۲۱: نیوشا توکلیان از آژانس عکس مگنوم با تکعکسی از «مراسم عزاداری سردار قاسم سلیمانی در تهران» در بخش «تکعکس اخبار عمومی» و فرشته اصلاحی از گروه عکس پودیوم با مجموعهعکس «سودای پرواز» در بخش «مجموعهعکس ورزشی» بهعنوان نامزدهای ورلدپرسفوتو ۲۰۲۱ معرفی شدند.[34]
نمایشگاه ورلد پرس فتو در تهران و اصفهان
برای نخستین بار نمایشگاه منتخبی از عکسهای برگزیده ورلدپرس فوتو طی سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ از ۲۰ اردیبهشت تا ۱۱ خرداد ۱۳۹۷ در فرهنگسرای نیاوران تهران و همچنین از ۲۰ دی ماه تا ۸ بهمن ۱۳۹۷ در موزه هنرهای معاصر اصفهان برپا شد. این دو نمایشگاه به همت انجمن عکاسان مطبوعاتی ایران، بنیاد ورلدپرس فوتو و سفارت هلند در ایران برگزار شد.[35][36]
منابع
- «امیر پورمند جایزه سوم ورد پرس فوتو را از آن خود کرد». هنرآنلاین. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- «آشنایی با ورلدپرس فتو». همشهری آنلاین. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- «ورلدپرس فوتو عکاسان برگزیده را معرفی کرد». مجله خبری زوم نیوز. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ مه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- «۶ نامزد عکس سال ورلدپرس فوتو ۲۰۱۸؛ خشونت، جنگ، اعتراض». نوریاتو.
- Keidar, Idit (2013-06-03). "Distributed computing column 50". ACM SIGACT News. 44 (2): 88. doi:10.1145/2491533.2491551. ISSN 0163-5700.
- «معرفی برگزیدگان پنجاه و هشتمین مسابقه ورلد پرس فتو». دوربین.نت. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- "1965 Zamanianne Djahanguir SN2". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "1980 Jahangir Razmi SN2". Retrieved 2018-05-24.
- "1984 Manoocher Deghati GNS1-AF". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "1984 Reza GNS2-AE". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "1986 Alfred Yaghobzadeh GNS1-AH". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "1986 Manoocher Deghati DL3". Archived from the original on 24 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "1987 Reza GNS2-AM". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "1991 Farnood SNS-AJ". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "1991 Seifollah Samadian DL". Archived from the original on 24 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "1996 Reza DLS-AJ". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "2004 Atta Kenare SN2". Archived from the original on 24 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- «عطاءالله طاهر کناره برنده دوم جایزه تک عکس ورلد پرس فتو». کارگاه. بایگانیشده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- «مطرحترین آثار ایرانیها در «ورلد پرس فوتو»». خبرگزاری ایسنا. ۲۰۱۴-۰۲-۱۵. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- "Hanging in Iran". Archived from the original on 24 November 2015. Retrieved 2018-05-24.
- «ابراهیم نوروزی برگزیده ورلدپرس فوتو ۲۰۱۲». دوربین.نت. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- «جایزه دوم ورلد پرس فوتو 2012 به عکاس ایرانی رسید». طاووسآنلاین. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- "Victims of Forced Love". Retrieved 2018-05-24.
- «ابراهیم نوروزی و مجید سعیدی در بین بهترین عکاسان ۲۰۱۲». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- "Mournful". Archived from the original on 18 اكتبر 2016. Retrieved 2018-05-24. Check date values in:
|archive-date=
(help) - "Moments Before the Hanging". Archived from the original on 24 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "Act of Forgiveness". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- «آرش خاموشی برنده جایزه ورلد پرس فوتو 2015 شد». خبرگزاری ایسنا. ۲۰۱۵-۰۲-۱۲. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- "Mothers of Patience". Archived from the original on 24 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- «مادران انتظار | فاطمه بهبودی | عکاسی مستند». مجله عکس نوریاتو. ۱۳۹۶-۰۷-۰۳T08:18:54+00:00. دریافتشده در 2018-05-24. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - "Into the Light". Archived from the original on 25 May 2018. Retrieved 2018-05-24.
- "An Iranian Journey". Retrieved 2018-05-24.
- «عکاس دنیای اقتصاد برنده جایزه وردپرس فوتو شد». اقتصاد نیوز. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۴-۱۴.
- «دو عکاس زن ایرانی در میان نامزدهای ورلدپرسفوتو ۲۰۲۱». عکسآنلاین. پنجشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۹. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «تصاویری از افتتاح نمایشگاه "World Press Photo" در تهران». خبرگزاری ایلنا. خبرگزاری ایلنا. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.
- «نمایشگاه عکسهای برگزیدهی «ورلدپرسفتو» در فرهنگسرای نیاوران». عکسخانه. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۲۴.