والا (سرزمین میانه)

مانوه سولیمو، پادشاه والار و شوهر واردا اِلِنتاری است که در نظر ایلوواتار به عنوان برادر ملکور و شاه آردا آفریده شده‌است. او در بالای کوه تانیکتیل بلندترین کوه جهان و در تالار ایلمارین زندگی می‌کند. بادها، هوا و پرندگان در خدمت اویند از این رو او فرمانروای هوا، باد و ابرها در آردا است. او برجسته‌ترین نفوذ را در میان والار دارد اما از ملکور نیروی کمتری دارد.[1]

اولمو، پادشاه دریا؛ اولمو در عظمت در میان والار، پس از مانوه و پیش از آئوله دوم بود؛ به عبارت دیگر، او دومین آراتار بود. او از دوستان بسیار نزدیک مانوه بود.[2]

پیش از ایجاد زمین (آردا) زمانی که آینور پدر خود، ارو ایلوواتار را به نغمه سرایی خواندند؛ اولمو از بهترین خوانندگان و سازندگان موسیقی بود. الف‌ها مهارت خود در موسیقی را به تعالیم اولمو مدیون هستند؛ و نغمه‌هایش را در تلالوی نهرها و رودها می‌شناخت. اولمو همیشه به ملکور بی‌اعتماد بود، و لرد سیاه از دریا می‌ترسید؛ چرا که، هیچ وقت نتوانست دریا را رام خود کند.

آئولۀ آهنگر، یک والا و یکی از آینورها است. او از عنوان فرمانروایی مواد سازندهٔ آردا برخوردار است و در نتیجه ارباب تمام ابزارهایی است که آردا را می‌سازد. آئوله خالق کوتوله‌ها است. در طول آواز آینور، زمینه موسیقایی (تم) آئوله بر روی فیزیک چیزهایی که آردا از آن ساخته شده بود تمرکز داشت، هنگامی که ایلوواتار به زمینه‌های موسیقایی آینور، وجود بخشید، موسیقی او تبدیل به خشکی‌های سرزمین میانی شد. از دیگر کارهای او می‌توان به آنگاینور (زنجیرهٔ ملکور)، دو فانوس و ظرف‌های خورشید و ماه اشاره کرد. آئوله شوهر یاوانا است.

اورومه برادر نسا و شوهر وانا است در زبان سینداری به او آراو، آلدارون (خداوندگار درختان)، آروم، بِما، آرامه، شکارچی و سوارکار بزرگ نیز می‌گویند. اورومه در درگیری‌ها با ملکور نقش فعالی داشت. عصبانیت‌های اورومه زبان زد است، گفته می‌شود که در هنگام خشم، او از بدترین والار است. او یک شیپور به نام والاروما و مرکبی به نام ناهار داشت. در سال‌های درختان پس از آنکه بیشتر والار از سرزمین میانی رفتند یا خود را در آمان پنهان کردند، اورومه همچنان به شکار دشمن در جنگل‌های سرزمین میانه می‌پرداخت.

در رمان ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه، تئودن با اورومه مقایسه می‌شود.

ماندوس همسر وایره بافنده، قاضی مرگ و خداوندگار نابودی، با نام نامو نیز شناخته می‌شود اما معمولاً به او ماندوس می‌گویند. او مشاور اعظم مانوه است و نگهدارندهٔ جان‌های الف‌ها است. در توصیف ماندوس گفته شده که او بسیار سختگیر و بی رحم است و هرگز هیچ چیز را فراموش نمی‌کند.

ماندوس، والایی است که پیشگویی شمال را علیه نولدور ترک کنندهٔ آمان انجام داد و پیشنهاد کرد که نباید به آن‌ها اجازهٔ بازگشت داد. پیشگویی‌ها و قضاوت‌های ماندوس برخلاف ملکور از روی ستم و انتقام نیست، او تنها آنچه که خواست ارو است را بازگو می‌کند و هرگز پیشگویی نمی‌کند مگر آنکه مانوه به او دستور دهد. او تنها یک بار از پیشگویی اش احساس افسوس می‌کند آن هم‌زمانی است که از لوثین و برن سخن می‌گوید.

ایرمو (لورین)، ارباب رؤیاها و مکاشفه‌ها

تولکاس نیرومند و قهرمان والینور است نام دیگر او آستالدو به معنی شجاع است. او آخرین والاری بود که به آردا فرود آمد. او کشتی‌گیر است و از نظر بدنی، نیرومندترین والاها است. مُشت او تنها ابزار جنگی او است. او در هنگام ورزش و جنگ، در هر دو حالت می‌خندد حتی به روی ملکور نیز می‌خندد. تولکاس شوهر نسا است. توضیف شده که او به سختی عصبانی می‌شود و به سختی هم فراموش می‌کند، برای نمونه او پس از تمام شدن دورهٔ زندان ملکور در برابر آزادی او مخالفت کرد.

واردا النتاری، بانوی ستارگان، همسر مانوه. واردا با نور ارتباط دارد و در مرکز دوگانگی نور و تاریکی قرار دارد.[3] او درخشان‌ترین ستاره‌ها را در آسمان دارد، هفت اورنگ و صورت فلکی شکارچی مربوط به واردا است.

یاوانا کمنتاری (پالورین)، بخشنده میوه‌ها؛ یاوانا خواهر بزرگتر وانا و همسر آئوله است. یاوانا عامل آفرینش دو درخت و فراهم آورندهٔ میوه‌ای است که باعث ایجاد خورشید و ماه شد. یاوانا آفرینندهٔ «هرچیزی است که رشد می‌کند»؛ نخستین دانه‌های آردا را نیز او کاشت.

نیه‌نا، بانوی بخشش

وایره، بافنده

ملکهٔ شکوفه‌ها و هر چیز جوانی است، وانا جوان‌ترین خواهر یاوانا و همسر اورومه است. هر جایی که او می‌گذرد شکوفه می‌زند و با یک نگاه او گل‌ها باز می‌شود و در هنگام آمدن او پرندگان آواز می‌خوانند. تالکین اشاره می‌کند که وانا زیباترین است. وانا بیشتر در باغهایی با گل‌های زرین قدم می‌زند.

اِسته شناخته شده به مهربانی و «درمان کنندهٔ زخم‌ها و خستگی‌ها» است. نام او به معنی «استراحت» است و پوشش او همواره خاکستری است. استه همسر ایرمو است و با او در باغ‌های لورین در والینور زندگی می‌کند. او در جزیرهٔ دریاچهٔ لورلین روزها می‌خوابد.

نسا با عنوان رقصنده مشهور است. او همسر تولکاس است. گفته می‌شود که نسا، سرعت و چابکی بسیاری دارد و در هنگامی که یک گوزن در جنگل او را دنبال کرده بود، او آنقدر سریع دویده بود که گوزن را جا گذاشته بود. نسا شیفتهٔ رقصیدن و چمن‌های همیشه سبز والینور است.

آراتار یا «عالی مقامان» (در زبان سینداری: رودین) یا یگانگان آردا، هشت تن از بزرگترین‌های والار بودند: مانوه، واردا، اولمو، آئوله، یاوانا، ماندوس، نیه‌نا و اورومه. ملکور که قدرتمندترین در بین آن‌ها بود به عنوان آراتار محسوب نمی‌شود.

لورین و ماندوس برادر یکدیگرند و به آن‌ها فئانتوری یا «اربابان جانها» گفته می‌شود.