واقعیت درمانی

واقعیت درمانی (انگلیسی: Reality therapy‎) یک شیوه روان درمانی و مشاوره است. این سبک توسط ویلیام گلسر در سال ۱۹۶۰ توسعه یافت. راه‌های درمانی در این روش متفاوت از راه‌های روان پزشکی و روان کاوی و قواعدی که در آکادمی‌های پزشکی روان درمانی آموزش داده می‌شود است و بجای توجه به بیماری‌های روانی تمرکز دارد بر چیزی که گلسر آن را ۳ RS: واقع گرایی "Reality"، مسئولیت پذیری "Responsibility" و تشخیص درست غلط "Right and wrong"، قلم داد می‌کند. واقعیت درمانی می‌گوید که فرد، نه از یک بیماری روانی، که از شرایط انسانی، اجتماعی و جهانی رنج می‌برد.

عدم توفیق در نیل به نیازهای اساسی فرد است که موجب می‌شد رفتارهای او از هنجارهای تعریف شده فاصله گیرد. از آنجایی که نیازهای ضروری بخشی از زندگی فعلی فرد محسوب می‌شود، واقعیت درمانی خود را درگیر مسائل گذشته مراجعه‌کننده نمی‌کند. هیچ‌یک از اصول این شیوه درمانی خود را درگیر مسائل مرتبط با ناخودآگاه نمی‌کند. واقعیت درمانی با اتکای به مشاوره و حل مسئله و با تمرکز بر زمان حالِ مراجعه‌کننده است و با ساختن و ارائه حق انتخاب آینده ای بهتر برای وی سروکار دارد. در این سبک درمانی اصولاً مراجعه کنندگان درپی فهم این هستند که واقعاً چه می‌خواهند و درحال حاضر چطور می‌توانند به‌طور صحیح در راستای رسیدن به این اهداف رفتار کنند. با استناد به گلسر، جامعه اختلالات روانشناسی باعجله و بی احتیاطی سریعاً به مردم برچسب‌هایی نظیر بیمار یا دارای اختلال روانی زده و در این زمینه دقت و احتیاط را از دست داده.

واقعیت درمانی باور دارد اگر مشکلی سبب ناراحتی یک فرد شود، الزاماً همیشه ناشی از یک اختلال روانی نیست. بلکه ممکن است نشات گرفته از ناتوانی در ارضای نیازهای روانی وی باشد. واقعیت درمانی تلاش دارد تا مراجعه کننده را از رفتار جدا کند.