هاشمآباد (حاجیآباد)
هاشمآباد یا پتکوییه (حاجیآباد)، روستایی از توابع بخش طارم زمین شهرستان حاجیآباد در استان هرمزگان ایران است.
اطلاعات کلی | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | هرمزگان |
شهرستان | حاجیآباد |
بخش | بخش مرکزی |
دهستان | طارم |
مردم | |
جمعیت | ۵۶۲ نفر |
تقسیمات کشوری
این روستا مرکز دهستان طارم میباشد (شهرک هاشمآباد از سوی هیئت وزیران به عنوان مرکز دهستان طارم تعیین شدهاست) که مشتمل بر ۴۵ روستا، مکان و مزرعه به شرح زیرمی باشد:
۱ - کلدان، ۲ - هفت پایه، ۳ - موتورتو، ۴ - ترزج، ۵ - برغنی پایین، ۶ - برآفتاب، ۷ - قطبی، ۸ - درآشکفت، ۹ - معدونیه، ۱۰ - نخل زار، ۱۱ - باقرآباد، ۱۲- سید جوذر، ۱۳ - امام زاده ابوالفضل، ۱۴ - دروری، ۱۵ - گدار گهکم، ۱۶ - گهکم، ۱۷ - اصیل طلایی، ۱۸ - علیآباد، ۱۹ - لایگزان، ۲۰ - پتکوییه، ۲۱ - گنج، ۲۲ - باغ کیانیان، ۲۳ - باغ اسفندیار، ۲۴ - طارم، ۲۵ - باغ عباسی، ۲۶ - گل روییه، ۲۷ - ساختمان، ۲۸ - سوچوکی، ۲۹ - قوام آباد، ۳۰ - طاشکوییه، ۳۱- گله گاه، ۳۲ - سرچاهان، ۳۳ - سعادت آباد، ۳۴ - سعادت آباد جدید، ۳۵ - خرگوشگی، ۳۶ - پلنگان، ۳۷ - گزسوخته پایین، ۳۸ - مزرعه چاه سرخ شهداری، ۳۹ - گز سوخته بالا، ۴۰ - تل قلعه میانه، ۴۱ - تل قلعه بالا، ۴۲ - تل قلعه پایین، ۴۳ - سه راهی (تل قلعه)، ۴۴ - لردآبدون، ۴۵ - گرهو.
جمعیت
براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۶۲ نفر (۱۵۷خانوار) بودهاست.
موقعیت جغرافیایی
از بندرعباس به سمت شمال استان هرمزگان حرکت کنید پس از طی مسافت ۱۵۰ کیلومتری از پایتخت اقتصادی ایران و گذر از دوراهی گهکم-شیراز به منطقه ای میرسید به نام شهرک هاشمآباد از توابع شهرستان حاجیآباد با نام قدیم پتکوییه
در مسیر راهآهن بندرعباس -تهران قراردارد
سال ۱۳۵۷بود که مردم منطقه تصمیم گرفتند برای اینکه خانههای گلی فرسوده شده، بازسازی شود واهالی درخانههای ایمن زندگی کنند، محل سکونت آنها جابجا شده ودرمکان فعلی، شهرک سازی کنند.
ناگفته نماند در سدههای گذشته قبل محل سکونت اهالی پتکوییه در مکان فعلی بودهاست و به دلایلی که ذکر میشود به پتکوییه سابق نقل مکان میکنند وباز مجدداً به محل کنونی بازمیگردند.
این شهرک دارای ۴ خیابان اصلی به عرض ۳۰ متر و طول متفاوت وحدود ۶۰ خیابان فرعی به عرض ۷، ۸ متر وطول متفاوت است. این شهرک دارای ۲ باب مسجد، تربیت بدنی، غسالخانه، شرکت تعاونی، مدرسه ابتدایی پسرانه ودخترانه (دبیرستان در حال احداث)، خانه بهداشت، مرکز مخابرات، مرکز خدمات کشاورزی، مهدکودک، خانه عالم، پارک عمومی وحسینیه است. اهالی شهرک هاشمآباد از نعمت گاز نیز برخوردارند.
تاریخچه
در بخشهای مرکزی این دهستان که محل عبور و نهایتاً تلاقی سه رود بزرگ استان رودخانه گهکم -گنج و گله گاه میباشد اوضاع بگونه دیگری است از دیر باز که انسانها اطراف رودخانهها را برای سکونت و ارتزاق برمیگزیدند مانند اطراف نیل و بینالنهرین نخستین اقامتگاهای انسانها در طول اعصار در کنار رودخانهها به وجود آمدند هر چند به دلیل ناملایمات-ناامنی -بلایای طبیعی و ویرانگری چپاولگران به ناچار به جاهای دیگر کوچیدهاند بهطور مثال روستاهای رفیع آباد-گلروییه-تارم و پتکوییه در سده اخیر چندین بار مکان جغرافیایی خود را تغییر داده ویا متروکه شدهاند شهرک هاشمآباد (پتکوییه سابق)مجددا در جوار تلها و تپههایی بنا گردیده که به روا یاتی در اعصار کذشته نیاکان آنان در همان مکان زیست مینمودهاند.
گویش
گویشهای اهالی موسوم به «فارغنی» که از دیار طارم و فارغانات برانگیخته شدهاست، از پای ماندههای زبان اوستایی بوده و بر گرفته از زبان لری و آمیختهای از محاوره لارستانی و ساحلی هرمزگان است که زبان لری نیز خود از متفرعات پهلوی جنوب است و از نظر ارتباط استقلال زبانهای محلی و لغات و ترکیبات و نوع کاربرد شناسهها بهطور دقیق با زبان پهلوی جنوبی یا پهلوی ساسانی منطبق است و روابط دستوری خاصی وبخصوص از نظر ارتباط ضمایر به اسمها و افعال در آن به کار رفته و اغلب کلمات اصیل فارسی در آن یافت میشود. واژگان اشکم (شکم) اور (ابر) پروند (کمربند مقدس -کمربند مخصوص رفتن بالای درخت خرما) پس (پسر) پسین (بعداظهر) دروشیدن (لرزیدن) دول (دلو) زوزه (جوجه تیغی) گت (بزرگ) گردک (کلیه) مروا (فال نیک زدن) همگی بازماندگان زبان پهلوی جنوبی یعنی زبان رایج روزگار ساسانیان است.
یکی دیگر از نشانههای اصالت گویش اهالی این است که طرز کاربرد شناسهها بهطور دقیق منطبق با نوع کاربرد شناسهها در پارسی باستان میباشد.
بهطور کلی تشابه و همگونی که میان گویش اهالی با گویشهای متقدم و با سابقه ای که ریشه در زبان پهلوی دارند یکی دیگر از نشانههای قدمت و غنای گویش این خطه است که در مقام مقایسه میتوان به نمونههایی از این دست اشاره نمود.
واژه مو به معنی من - هنو به معنی هنوز - خوم به معنی خودم با گویش زرتشتیان کرمان و دشتستان.
مصدر شدن به معنای رفتن در ضمایر متفاوت با گویش شمالی ودشتی.
واژه تش به معنی آتش با گویش مازندرانی.
واژهای گو به معنی گاو و دروش به معنای درفش با زبان خراسانی
اماکن تاریخی
آرامگاه بی بی عایشه دختر شاه سیفالله قتال (حضرت قتال) عارف بزرگ قرن ششم در شمال طارم زمین و نزدیک روستای هاشمآباد (پتکوییه) در آن زمان که وی در این نقطه مدفون شده آن ناحیه را دشتی وسیع فرا گرفته بود، که دشت عایشه نامیده میشد. بنای آرامگاه در قرن یازدهم هجری به دستور حاکم وقت لارستان ساخته شدهاست.
گور چدنی به معنای قبرستان یهودیان محوطه باستانی وسیعی است که در ضلع جنوب غربی هاشمآباد واقع شدهاست. تپههای دامنهدار وتلهای متعدد نشانگر آنست که علاوه بر قبرستان احتمالاً این تپهها بقایای اقامتگاه افرادی ساکن آنجا بوده که علاوه بر برخورداری از زمینی حاصلخیز از منبع آبی لطرکه منشعب از سرچشمههای تذرج میباشد بهره میبردهاند.تاورنیه سیاح فرانسوی در سفرنامه خود مینویسد: آهالیْ لار اکثریت یهودی اند وبا توجه به اینکه در مدت زمانهای متعددی حاکمیت منطقه تحت قیمومیت حکام لار بوده احتمالاً ساکنین این مکان مهاجرین لاری بودهاند.
برکههای سادهدرظلع شمالی گورچدنی مجموعه ای از آب انبارهای سنگ وساروجی بنا گردیده ان تا آبهای جاری نزول باران را ذخیره سازندوبه هنگام کمآبی چاره عطش ساکنین باشند. قدمت ساخت این برکهها به دوران صفویه بازمیگردد.
دشت عایشه در مرتفعترین نقطه دشت طارم زمین آرامگاه بانویی درستکار ومحبوب به نام بی بی عایشه واقع گردیده که به احترام او دشت را به نامش دشت عایشه میخواندهاند. وی دختر شاه سیف اله قتال عارف نامی قرن ششم هجری است که به علت اختلاف با حاکمین وقت عراق به ایران مهاجرت و در لارستان ساکن میگردد. سه تن از فرزندان قتال در دشت تارم زمین مدفون میباشند.
۱-سید نورالدین جودر در روستای سید جوذر که به نام ایشان نامگذاری شدهاست.
۲-سید عماد الدین سلیمان صغیر، معروف به ابراهیم که چون مرقدش در محلی به نام پلنگان قرار دارد به سید پلنگ مشهور شد و در سن ۶سالگی در گذشتهاست.
۳-بی بی عایشه در مجاورت هاشمآباد.
محصولات کشاورزی
یکی از دلایل رونق کشت و زرع در این روستا برخورداری از خاک مرغوب و آب فراوان میباشد.
انواع خرما مشخصا خرمای پیارم-گندم-کنجد-ذرت (تمامی محصولات ذکر شده به صورت انبوه کشت و تمامی آن به سایر نقاط کشور ارسال میگردد) مرکبات
منابع
- برگرفته از وبلاگ تارم زمین
- «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانیشده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.
- گرداوری و تحقیق میدانی توسط جبار هاشمی - رجا هاشمی پور و اقتباس از کتاب ازتارم تا طارم جناب آقای یعقوب باوقار و از منابع نوشتاری و گفتاری معتبر