میمک

مِیمَک نام بلندی‌هایی است در استان ایلام ایران که نقطه صفر مرزی ایران و عراق قرار دارد. منطقه کوهستانی میمک در بخش غربی استان ایلام واقع شده و ۱۵ کیلومتر درازا و حدود هشت کیلومتر پهنا دارد. از کوه میمک تا عمق خاک عراق، دشت وسیعی گسترده‌است. در دامنه‌های رو به عراق این کوهستان روستاهای نی خزر، هلاله و انجیرگ واقع شده‌اند. از ارتفاعات مهم کوهستان میمک می‌توان به بانی تلخاب؛ گرکنی و فصیل؛ منطقهٔ یال میمک؛ تپهٔ شهدا و شیار نی خزل اشاره کرد. ارتفاعات سه‌تپه، گلم زرد، قلالم و پاسگاه‌های هلاله و کاسه کاف از دیگر نقاط این منطقه هستند.[1]

میمک یکی از ارتفاعات بسیار مهم و راهبردی مرزی ایران با عراق است و اولین منطقه از خاک ایران بود که پیش از آغاز رسمی جنگ ایران و عراق از سوی ارتش بعث عراق اشغال شد.

بر پایه قرارداد ۱۹۷۵ بین ایران و عراق قرار بود بخشی از منطقه میمک و ارتفاعات آن (به همراه زین‌الکش و سیف ابوعبیده) به دولت عراق واگذار شود اما در عمل به دلیل ناتمام ماندن عملیات میله‌گذاری مرزی بین طرفین در سال ۱۳۵۶، مرز تا حد زیادی نامشخص باقی ماند. عراق این سه منطقه را در فاصله دو هفته تا آغاز هجوم سراسری زمینی به درون خاک ایران و در فاصله شانزدهم تا ۳۰ شهریور ۱۳۵۹ تصرف کرد.[2]

منطقه میمک اولین بار اواخر شهریور ۱۳۵۹ مورد هجوم عراق قرار گرفت و ۱۹ دی ۵۹ توسط نیروهای مسلح و عشایر ایرانی از ایل خزل که میمک را متعلق به خود می‌دانستند از اشغال عراق درآمد.

ارتش عراق، از فرصت عدم حضور نیروهای ایران در پاسگاه‌های مرزی «هلاله» و «نی خضر» استفاده کرد و در اولین تک نظامی خود ارتفاعات میمک را به تصرف درآورد. در مراسم جشن پیروزی که روی این ارتفاعات برگزار شد، شخص صدام حسین حضور یافت و بلندی‌های میمک را «سیف سعد» نامید.

«سیف سعد» به معنای «شمشیر پیروزی» از دیدگاه صدام، به شمشیر سعد بن ابی‌وقاص اشاره داشت.

پس از عقب‌نشینی‌های اولیه عراق از خاک ایران، بخشی از ارتفاعات شمال میمک شامل ارتفاعات فصیل و گرکنی و دامنه غربی میمک در شیار نی خزر، ارتفاعات مرزی حد فاصل میمک در استان ایلام تا دشت سومار در استان کرمانشاه تا مدتی در تصرف عراق باقی ماند.