محمدرضا فروتن

فروتن در آثار کارگردان‌های معروف و بزرگی چون مسعود کیمیایی، رخشان بنی‌اعتماد و کیومرث پوراحمد بازی کرده‌است. فروتن چندین بار از جشنواره‌های مختلف ایرانی موفق به دریافت جایزهٔ بهترین بازیگر مرد شده‌است.

فروتن دانشجوی دکترای روان‌شناسی سلامت از دانشگاه آزاد است. بازی او در یکی از قسمت‌های سریال سرنخ (قسمت تماشاخانه) به قدری تأثیرگذار بود که چند دقیقه بعد از پخش از تلویزیون، پیشنهاد بازی در فیلمی به کارگردانی مسعود کیمیایی به او می‌شود.^∗ وی با بازی در فیلم‌های مرسدس و اعتراض به شهرت رسید و سپس فیلم‌های قرمز، دو زن، متولد ماه مهر، زیر پوست شهر و شب یلدا، زن دوم او را به یک بازیگر مطرح در سینمای ایران تبدیل کردند. او برای بازی در قرمز از هفدهمین جشنواره فیلم فجر و برای بازی در شب یلدا از پنجمین جشن خانه سینما جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد را به دست آورد.

زوج هنری فروتن و هدیه تهرانی در فیلم قرمز پس از زوج خسرو شکیبایی و بیتا فرهی در هامون دومین زوج سینمایی تاریخ سینمای ایران بوده‌اند که برنده سیمرغ بلورین نقش اول مرد و زن سال شده‌اند. در سال ۱۳۷۷ دو فیلم پرفروش اول سال، فیلم‌های قرمز و دو زن با بازی فروتن بودند که هر دو فیلم در شمار آثار پرسروصدا و جریان‌ساز آن دهه بوده‌اند.

بعد از اکران مرسدس در سال ۱۳۷۶ تا پایان دهۀ ۷۰ و اوایل دهۀ ۸۰ او سوپراستاری سینمای ایران را نیز توأمان با مورد توجه بودن از سوی مردم و البته منتقدان تجربه کرد و یکی از موفق‌ترین بازیگران مرد اواخر این دهه، محمدرضا فروتن بود، که مجموعه‌ای از بهترین و مطرح‌ترین فیلم‌های آن سال‌ها را به عنوان جوان اول سینما خصوصاً در نقش‌های عاشق عصیانگر یا بازی سراسر ستایش‌شده‌اش در جاودان فیلم شب یلدا تجربه کرد.

فروتن توانسته در طی سال‌های اخیر مورد تشویق جشنواره‌ها و جوایز نیز قرار بگیرد. بنا به گفته خودش: «از اولین سال‌های فعالیتش تا به امروز همواره سعی کرده درست انتخاب کند، فیلم‌های گیشه‌ای بازی نکند و با انتخاب‌های خاص، سنجیده و حساب‌شده برای حرفه و کارش ارزش قائل شود.» او در سال ۱۳۹۰ در اولین سریال تلویزیونی خود به نام از یاد رفته سه نقش متفاوت را ایفا کرد. این سریال توانست بینندگان زیادی را به خود جلب کند.

• گویندگی برنامه‌های رادیویی زیباشناسی و یکی بود یکی نبود از رادیو فرهنگ، ۱۳۸۶[6]
• گویندگی برنامه رادیویی چهار فصل از رادیو جوان، ۱۳۸۷[7]
• گویندگی برنامه تلویزیونی همین حوالی از شبکه سه سیما، ۱۳۸۹[8]
• دوبله نقش طاهر رحیم در فیلم گذشته به کارگردانی اصغر فرهادی، ۱۳۹۲[9]
• قصه‌خوانی برنامه قصه ظهر جمعه از رادیو ایران، ۱۳۹۴[10]
• بازی در نمایش رادیویی مجردها از رادیو نمایش، آذرماه ۱۳۹۹[11]

• آهنگ فیلم متروپل، ساختهٔ مسعود کیمیایی، ۱۵ بهمن ۱۳۹۲
• آلبوم می‌فهممت، ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ (ترانه‌سرا: افشین یداللهی، آهنگ‌ساز: بابک زرین، تنظیم‌کنندگان: سیروان خسروی، بابک زرین، امیرمیلاد نیکزاد، رضا تاج‌بخش، نوازندگان: همایون نصیری، کریم قربانی، بابک ریاحی‌پور، رضا تاج‌بخش، علی جعفری پویان، میثم مروستی، فیروز ویسانلو، یاشار خسروی، میلاد عالمی)
• اینستاگرام ۱۳ مرداد ۱۳۹۸ (ترانه‌سرا: اندیشه فولادوند، آهنگ‌ساز: کارن همایونفر، تنظیم: احسان بیرقدار)
• هیهات ۲ شهریور ۱۳۹۸ (ترانه‌سرا: اندیشه فولادوند، آهنگ‌ساز: کارن همایونفر، گیتار: فیروز ویسانلو، تنظیم: احسان بیرقدار)
• نفس بکش ۱۲ آبان ۱۳۹۸ (ترانه‌سرا: اندیشه فولادوند، آهنگ‌ساز: کارن همایونفر، تنظیم: احسان بیرقدار)
• ژنتیک ۱۰ دی ۱۳۹۸ (ترانه‌سرا: اندیشه فولادوند، آهنگ‌ساز: کارن همایونفر، تنظیم: احسان بیرقدار)

• نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از شانزدهمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم مرسدس - ۱۳۷۶
• برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از هفدهمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم قرمز - ۱۳۷۷
• برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد از بخش بین‌الملل بیست و چهارمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم به آهستگی - ۱۳۸۴
• نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم کنعان - ۱۳۸۶
• نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم عیار ۱۴ - ۱۳۸۷
• نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم چهل سالگی -۱۳۸۸
• برنده تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد از سومین دوره جشن خانه سینما برای بازی در فیلم قرمز - ۱۳۷۸
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد از چهارمین دوره جشن خانه سینما برای بازی در فیلم زیر پوست شهر - ۱۳۷۹
• برنده تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد از پنجمین جشن خانه سینما برای بازی در فیلم شب یلدا - ۱۳۸۰
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد از دهمین جشن خانه سینما برای بازی در فیلم به آهستگی - ۱۳۸۵
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در یازدهمین جشن خانه سینما برای بازی در فیلم اتوبوس شب - ۱۳۸۶
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد از چهاردهمین جشن خانه سینما برای فیلم دیگری - ۱۳۸۹
• بهترین بازیگر نقش اول مرد سال به انتخاب نویسندگان و منتقدان برای بازی در فیلم قرمز - ۱۳۷۸
• سومین بازیگر نقش اول مرد سال به انتخاب نویسندگان و منتقدان برای بازی در فیلم زیر پوست شهر - ۱۳۷۹
• بهترین بازیگر نقش اول مرد سال به انتخاب نویسندگان و منتقدان برای بازی در فیلم شب یلدا - ۱۳۸۰[12]
• نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد در دومین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی برای بازی در فیلم کنعان - ۱۳۸۷
• برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد از سومین جشن منتقدان و نویسندگان سینمایی برای بازی در فیلم عیار ۱۴ - ۱۳۸۸
• برنده جایزه حافظ بهترین بازیگر نقش اول مرد از پنجمین جشن دنیای تصویر برای بازی در فیلم شب یلدا
• برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشنواره بین المللی فیلم بمبئی برای بازی در فیلم فصل ماهی سفید - ۱۳۹۸[13]
• نامزد دریافت تندیس حافظ بهترین بازیگر مرد درام برای بازی در سریال مانکن از جشن حافظ - ۱۳۹۹[14]

شنبه شب ، ۱۵ شهریور ۱۳۹۹ خبری مبنی بر تغییر جنسیت محمدرضا فروتن در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که بازتاب فراوانی بین فعالان رسانه‌ای داشت. بنابر ادعای برخی کاربران در توییتر، عمل تغییر جنسیت فروتن، دو ماه قبل از انتشار این خبر در آلمان صورت گرفته بوده‌است.[15] اما کمتر از بیست و چهار ساعت بعد از انتشار این خبر محمدرضا فروتن با انتشار پستی در صفحه اینستاگرام خود آن را تکذیب کرد و نوشت:

«هموطنان عزیزم

خبری که شب گذشته در مورد من در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های جمعی منتشر شده است دروغ و به دور از حقیقت است. ضمن احترام به تمامی تفاوت‌های جنسیتی، خبر منتشر شده را به تمامی تکذیب می‌کنم. حق پیگیری و شکایت از رسانه‌ها و اشخاصی که چنین اطلاعات نادرستی را بدون هرگونه تحقیق و کاوش در سطح جامعه منتشر می‌کنند برای خویش محفوظ می‌دانم.»

— محمدرضا فروتن، [16]

• وبگاه سینمایی سوره
• وبگاه رسمی ایسنا
• وبگاه رسمی جشنوارهٔ فیلم فجر
• گفتگو با محمدرضا فروتن

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ محمدرضا فروتن موجود است.

• محمدرضا فروتن در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها
• محمدرضا فروتن در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران
• محمدرضا فروتن در اینستاگرام