محمددهش

محمددهش (زاده ۲۶ تیر ۱۳۱۷ در کرمان - درگذشته ۲۹ شهریور ۱۳۹۶ در کرمان)، شهردار تهران، فعال مدنی و اجتماعی، حقوقدان و نویسنده ایرانی بود. وی دارای مدال خدمت در عرصه عمران شهری از محمدرضا شاه پهلوی و از نزدیکان، همفکران و همکاران غلامرضا نیک‌پی در اداره كلان شهر تهران بود. طبق مدارک موجود در موسسه مطالعات تاریخ معاصر و سازمان اسناد ملی ایران، از محمددهش به عنوان آخرین استاندار در فهرست استانداران كرمان قبل از انقلاب ١٣٥٧ نام برده می شود، اما وی هیچگاه بر کرسی استانداری کرمان تکیه نزد.

زندگینامه

محمددهش، فرزند ارشد عبدالله دهش، از مشایخ طریقت نعمت اللهیه و از معاریف و بزرگان این سلسله و از اساتید عرفان و تصوف در کرمان بود. عبدالله دهش کرمانی علاوه بر مناصب مهم در دادگستری کرمان و موقعیتهای برجسته اجتماعی و فرهنگی، سالها ریاست انجمن ادبی خواجوی کرمانی را برعهده داشت و از سال ١٣٣٥ تا سال ١٣٦٦ ه.ش. شیخ خانقاه نعمت اللهیه کرمان بود و در کنار آثار و اشعار و ترویج آراء و اندیشه های مکتب شاه نعمت الله ولی به تربیت عرفانی یک نسل در کرمان همت گماشت. محمد دهش در تحت توجهات پدر عارفش، تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در کرمان به اتمام رساند و در سال ١٣٣٥ بنا بر سفارش پدرش، توسط جواد نوربخش کرمانی، پیر طریقت نعمت اللهیه به فقر نعمت اللهی مشرف شد.[١]

وی پس از اخذ دیپلم، در سال ١٣٣٧ به استخدام وزارت دادگستری درآمد و در کادر اداری دادگستری کرمان مشغول به خدمت شد و همزمان در کنار فعالیت دادگستری به همراه پدرش، مزرعه صفائیه (تلمبه دهش) را در حومه کرمان بنیان گذاشت.[٢]

محمددهش در سال ١٣٤٢ با کسب رتبه دوم، در امتحان ورودی دانشکده حقوق دانشگاه تهران پذیرفته شد و در آبان ماه سال ١٣٤٦ با ارائه پایان نامه ای تحت عنوان (روابط مالی زوجین از نظر فقه و مدنی)، به راهنمایی مجتهد برجسته محمد سنگلجی استاد دروس فقه و اصول و قواعد فقه و قضا در اسلام فارغ التحصیل و موفق به اخذ لیسانس حقوق قضایی از دانشگاه تهران شد.[٣]

عكس فارغ التحصيلي محمددهش در رشته حقوق قضايي از دانشگاه تهران در سال ١٣٤٦.

محمددهش در سال ١٣٤٨ پس از یازده سال خدمت در وزارت دادگستری از آخرین پست سازمانی خود به عنوان نماینده دادستان تهران در حوزه وظیفه عمومی استعفا داد و پس از موافقت و قدردانی از زحمات مشارٌ‌الیه بنا به درخواست غلامرضا نیک پی(شهردار تهران) از وزارت دادگستری به شهرداری تهران رفت.[٤]

بخشی از خدمات و مناصب محمددهش، قبل از انقلاب ١٣٥٧

  • نماینده دادستان تهران در حوزه وظیفه عمومی.
  • معاونت اداره بازرسی شهرداری پایتخت و ریاست اداره آرد و نان تهران.
  • معاون و مدیر کل کارگزینی شهرداری پایتخت.
  • مدیر عامل سازمان عمران جنوب پایتخت بنا به درخواست فرح پهلوی در طرح ساماندهی جنوب تهران و اسکان بخشی محرومان و مستضعفان.
  • مشاور و نماینده نخست وزیر در كميته ويژه اجرايي، هفتمين دوره مسابقات المپیک آسیایی در تهران در سال ١٣٥٣(١٩٧٤).
  • شهردار مناطق١١، ١ و ٥ تهران (محدوده بازار و تهران قدیم).[٥]

محمددهش در سال ١٣٥٢ و در سن ٣٥ سالگی بر حسب تلاش و کوشش خودش و لیاقت ذاتی، به عنوان جوان ترین و فعال ترین شهردار مناطق تهران مورد تجلیل دربار شاهنشاهی قرار گرفت و به پاس خدمات شایسته ای که در راه پیشرفت امور خدمات و عمران شهری انجام داده بود موفق به دریافت مدال و نشان خدمت از محمدرضا شاه پهلوی شد.

محمددهش در كاخ گلستان، نفر اول از سمت چپ، سلام نوروزي سال ١٣٥٦.

در ایام انقلاب و در زمان نخست وزیری شاپور بختیار پیشنهاد استانداری کرمان به وی داده شد امّا در آن ایّام حساس و پرتلاطم بنا بر نصیحت و ارشاد پدرشان از قبول منصب استانداری کرمان خودداری کرد.

خدمات محمددهش، پس از انقلاب ١٣٥٧

محمددهش در ایام پس از انقلاب اسلامی در دادگاه به جرم وابستگی به دربار شاهنشاهی و همکاری با رژیم پهلوی محاکمه و به انفصال کامل از خدمات دولتی محکوم شد. اما سرانجام پس از سالها پیگیری و اعتراض به احکام صادره، پاکدستی، درستکاری و صداقت وی ثابت گردید و در نهایت با دفاعیات و لوایح ارائه شده به دادگاه از اتهامات وارده تبرئه و حکم به بازنشستگی ایشان از سوی وزارت کشور داده شد. محمددهش در دوران پس از انقلاب ٥٧ بنا بر علاقه ملکی که از سابق داشت به فعالیت کشاورزی و احداث باغ در حومه کرمان روی آورد و تا پایان عمر در کنار فعالیت کشاورزی به صورت محدود به امر وکالت دادگستری نیز می پرداخت و به عنوان وکیل و مشاور حقوقی به دادخواهی از مظلومین مبادرت می کرد و به گره گشایی از امورات به حق دوستان و نیازمندان و همشهریانش در مسائل عدیده حقوقی در تمامی زمینه ها تا آنجا که در توان داشت می پرداخت و در دفاع از تضییع حقوق کسانیکه به وی مراجعه می کردند از هیچ کوششی و تلاشی مضایقه نمی کرد. وی چند سالی نیز در دهه شصت، برحسب اقتضائات روزگار، به شغل سردفتری اسناد رسمی در استان کرمان مشغول بود.

آنچه ذکر شد، در کنار تألیفات عرفانی و نگارش صدها مقاله در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ادبی، عرفانی و حقوقی و پیگیری موقوفات و امورات خانقاههای سلسله نعمت اللهی و نیز کمک به بازسازی اماکن مذهبی و فرهنگی و عرفانی و احداث کتابخانه و مدرسه در مناطق محروم استان کرمان از خدمات ایشان در دوران پس از انقلاب است.

آثار و تألیفات

  • آیات ذکر ذات حق تعالی در قرآن مجید، انتشارات مرکز کرمانشناسی، ۱۳۸۸.
  • اسطرلاب عشق، آیات هفت وادی عشق در قرآن مجید، انتشارات مرکز کرمانشناسی، ۱۳۹۰.
  • دیوان غزلیات عبدالله دهش، با مقدمه محمددهش، ١٣٧٠.
  • حکایتی باقی، شرح احوال، آثار و آراء عرفانی عبدالله دهش کرمانی، همراه با سیری در تصوف کرمان از قاجاریه تا معاصر، با مقدمه محمددهش، انتشارات مرکز کرمانشناسی، ١٣٨٧.
  • شاه نعمت‌الله ولی و مکتب کرمان، با مقدمه محمددهش، انتشارات مولی، ۱۳۹۷.
  • مکتب شاه نعمت‌الله ولی بر بلندای تفکر ایرانی، با مقدمه محمددهش، انتشارات مرکز کرمانشناسی، ۱۳۹۹.
  • محمددهش، مجموعه مقالات، در زمینه های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، حقوقی، ادبی و عرفانی.

درگذشت

وی سرانجام در ٢٩ شهریور ماه سال ١٣٩٦ در سن ٧٩ سالگی در اثر ایست قلبی در زادگاه خود درگذشت و جسمش در مسجد صاحب الزّمان کرمان و در مقبره میرزا محمد رضا کرمانی معروف به مقبره آیت الله كه امروزه در افواه به مقبرة العرفا معروف است به خاك سپرده شد.

پی نوشتها

١. حکایتی باقی، شرح احوال، آثار و آراء عرفانی عبدالله دهش کرمانی، همراه با سیری در تصوف کرمان از قاجاریه تا معاصر.

٢. تقسیمات کشوری سال ١٣٩٧، درگاه ملی آمار ایران، ٣٠ مهر ١٣٩٨.

٣. روزنامه بیداری، مورخ ٢٣ مهر ١٣٨٢، شماره ٣٢٠.

٤. سالنامه مقامات کشور ایران، شماره ٣١، سال ٢٥٣٥ شاهنشاهی.

٥. همان.

منابع و مأخذ

پیوند به بیرون

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.