قلقلک
غلغلک یا قلقلک عملی است که با تحریک سطح بدن فردی موجب به خنده درآمدن آن فرد میشود. بیشترین نقاطی که در بدن باعث ایجاد غلغلک در انسان میشوند کف پا، زیر بغل و شکم و همچنین پهلوها و سینهها هستند که علت این امر حساس بودن پوست در این نقاط میباشد. واکنش مغز نسبت به این عمل مانند احساس خارش بوده و با انجام این عمل فشارخون بالا رفته و نبض تند میشود و فعالیت مغز افزایش مییابد. همچنین غلغلک باعث ایجاد حس ترس و اضطراب در انسان می شود.
فیزیولوژی
مرکز غلغلک در قسمت پایینی پشت مغز و تقریباً بالای مخچه است. رشتههای عصبی ای که از این قسمت منشعب میشوند و در نقاط مختلف بدن پراکندهاند در بعضی از قسمتها تراکم بیشتری دارند و همین قسمتها در مقابل تحریک خارجی حساسیت نشان میدهند و فرد به خنده میافتد. این قسمت از مغز به سرعت تشخیص میدهد که تحریک خودی است یا غیرخودی. در صورتی که خودی بود غلغلک به وجود نمیاید و شخص نمیخندد. تشخیص خودی یا غیرخودی بودن تحریک در مغر احتمالاً با استفاده از کدهای مختلف انجام میشود. از آنجا که واکنش افراد غلغلکی به تحریکات خارجی یک حالت دفاعی است که بدن به خود میگیرد وقتی خود شخص تحریک را انجام میدهد مغز احساس خطر نمیکند و مکانیسم واکنش فعال نمیشود.
جنبههای اجتماعی
غلغلک در بین خانوادهها یک سرگرمی و شوخی محسوب میشود. غلغلک در بین دو برادر دو خواهر و برادر زن و شوهر، دوست دختر و دوست پسر در همه جای دنیا و در بین همه خانوادهها متداول است اما بیشترین غلغلک در خانواده بین والدین و فرزندان مخصوصاً مادران و کودکان است. وقتی یک مادر اندام حساس دختر یا پسر بچه اش را با انگشتانش غلغلک میدهد و خنده و تکان خوردن یا التماس کردن کودکش را میبیند میخندد و بسیار لذت میبرد. بچههایی که مادرانی غلغلکی دارند نیز معمولاً متقابلاً مادرشان را غلغلک میدهند و میخندانند. دلیلش این است که غلغلک باعث ایجاد محبت بین انسانها میشود به همین دلیل وقتی مادری کودکش را غلغلک میدهد در همان حال فرزندش را میبوسد و محبت شدیدی نسبت به فرزندش احساس میکند. کودکان و نوجوانان نیز که خود را کوچک میبینند و والدینشان را از نظر شخصیتی و اجتماعی متفاوت با خویش میبینند هنگامی که مادرشان را غلغلک میدهند مادرشان بیاختیار میخندد و التماس میکند و سعی کند خود را برهاند ناخودآگاه او را مثل خودشان میبینند و به همین دلیل لذت میبرند و روابط عاطفی عمیقی بین آنها به وجود میآید.
غلغلک همچنین بین خواهر و برادر همسن و سال نیز بسیار دیده میشود. نتیجه تحقیقات نشان داده که غلغلک بین خواهر و برادر بیشتر زمانی صورت میگیرد که خشمگین هستند و قصد تنبیه دیگری را دارند.
در بین دوستان نیز غلغلک دادن راهی برای دوستی بیشتر و صمیمیت محسوب میشود.
در دوران بلوغ این عمل بسیاری از اوقات برای تحریک نیازهای جنسی صورت میگیرد.
درحالی که بسیاری از مردم تصور میکنند که غلغلکیها از غلغلک شدن لذت میبرند نتایج یک نظرسنجی نشان داده که از بین ۸۴ دانشجو فقط سی و دو در صد آنها از غلغلک شدن لذت بردند. ۳۲ در صد احساسی نداشتند و ۳۶ در صد از ان متنفر بودند. همچنین تحقیقات نشان داد که بسیاری از غلغلکیها از اینکه دیگران بفهمند غلغلکی هستند خجالت میکشند.
غلغلک دادن خود
انسان غلغلکی نمیتواند با تحریک اعضای حساس بدنش خود را غلغلک دهد؛ هر چند در مورد کف پا قضیه کمی فرق میکند. با این حال، غلغلک دادن کف پا توسط خود شخص نیز باعث ایجاد خنده در وی نمیشود زیرا مغز آمادگی اش را دارد اما در بعضي انسان ها، غلغك دادن كف پا و دست موجب آرام شدن انها مي شود و به اصطلاح باعث در رفتن خستگي شديد پا مي شود که موجب بی حس شدن تمام اعضای بدن مبشود. موجب مي شود سرعت گردش خون بالاتر برود و خون رساني در كف پا وبدن ريكاوري شود.