فهرست صورت‌های فلکی

به گروهی از ستاره‌ها که در تجسم انسان شکل و پیکربندی مشخصی را تشکیل داده باشند صورت فلکی یا پیکر آسمانی می‌گویند.

فهرست‌های ستاره‌شناسی

صورت‌های فلکی در فرهنگ‌های گوناگون حضور داشته‌اند و طی گذشت زمان تغییراتی هم در تقسیم‌بندی، تعداد و نامگذاری آن‌ها صورت گرفته‌است. جدول زیر نام‌های فارسی صورت‌های فلکی امروزی را نشان می‌دهد:

نام‌های دیگر صورت‌های فلکی

در زبان فارسی برای دسته‌ای از صورت‌های فلکی (پیکرهای آسمانی) که از قدیم شناخته شده بودند نام‌های گوناگونی بکار رفته است. بسیاری از آن‌ها انواع نام‌های عربی یا فارسی به‌کاررفته در متون قدیمی‌تر هستند. این نام‌های مترادف و برابرهای انگلیسی آن‌ها در زیر می‌آیند:

نام فارسی نام‌های دیگر در متون فارسی نام‌های انگلیسی
آبمار مار آبی، نرمار، هیة الماء Hydrus
آتشدان مجمره، عودسوز، محراب نفاطه، الببغاء Ara
ارابه‌ران گردونه‌ران[1]، ممسک‌الاعنه، ممسک العِنان، عناندار، صاحب المعز Auriga
اژدها تنین، جوزهر (عربی‌شده گوزهر فارسی)، هَشتَنبَر Draco
اسب بال‌دار فرس اعظم، فرس ثانی، اسب بزرگ، پِگاسوس[2] Pegasus
کره اسب فَرَس اول، قطعةالفَرَس، اسب کوچک، پاره‌اسب[3] Equuleus
اسکنه قلم[4] Caelum
آفتاب‌پرست حرباء Chamaeleon
بادبان شراع Vela
بزغاله جَدی، بُزیچه چرخ، بز دریایی، بزماهی، بَهی[5]، شاخ بز، وهیگ[6] Capricornus
پرسیوس بَرَنده سر دیو، برنده سر غول، سوار، حامل رأس الغول، دیوکش، برساووش، پِرسئوس[7] Perseus
بره حَمَل Aries
جام پیاله، کاسه بزرگ، باطیه، معلف، لاوک، کندال[8] Crater
پیکان تیر، سهم Sagitta
تاج جنوبی اکلیل جنوبی، افسر، قبه، تاج دَشتری[9] Corona Australis
تاج شمالی فُکّه، اکلیل شمالی، کاسه درویشان، کاسه یتیمان، کاسه لئیمان، قصعةالمساکین، تاج هودَری[10] Corona Borealis
سگان تازی سگ‌های تازی، سگ‌های شکاری، تازی‌ها[11] Canes Venatici
ترازو میزان، پله Libra
تک‌شاخ - Monoceros
تلسکوپ دوربین[12] Telescopium
تلمبه مفرغة الهواء، تلمبه بادی، پمپ[13] Antlia
تور تور ماهیگیری، تور کوچک[14]، تاربست، شبکه Reticulum
توکان طوقان Tucana
رود جوی، نهر، رودخانه فلکی، نهر الاردن Eridanus
چلپاسه سوسمار، مارمولک، بزمجه Lacerta
چلیپا صلیب جنوبی Crux
خرچنگ سرطان Cancer
خرس بزرگ دب اکبر، هفت اورنگ، ارابه داوود، بنات نعش کبری، خرس مِهتر Ursa Major
خرس کوچک دب اصغر، هفت اورنگ کوچک، سریر فلک، خرس کِهتر Ursa Minor
خرگوش اَرنَب Lepus
درنا - Grus
دلفین - Delphinus
آب‌کش ریزنده آب[15]، آب‌بَر، ساکب‌الماء، دال Aquarius
پرگار دوپرگار، جفت‌پرگار Circinus
دوپیکر دُوین، جوزا، تؤمان Gemini
دوشیزه عذرا، خوشه، سنبله Virgo
کاسیوپه ذات‌الکرسی، خداوند کرسی، سرور تخت Cassiopeia
روباهک روباه، ثعلب، روباهوله[16] Vulpecula
هرکول زانوزده، برزانونشسته، الجاثی، الجاثی علی رکبتیه، پهلوان، راقص، هرقل، هِراکلِس، هرکول[17] Hercules
زرافه شترگاوپلنگ، شترپلنگ[18] Camelopardalis
آندرومدا اِمرأة المُسلسله، ناقه، زن زنجیری، زن بر زنجیر، زن در زنجیر، زن به زنجیر بسته[19]، شاهزاده Andromeda
ساعت یارَگوییوم[20][21] Horologium
سپر سپر سوبیِسکی[22] Scutum
ششکان سِکستان، سکستانز، شِشان، السدس Sextans
سگ بزرگ کلب اکبر، کلب الجبار، سگ کلان، سگ مِهتر Canis Major
سگ کوچک کلب اصغر، کلب مقدم، الغمیصاء، تریشگ (از پارسی میانه)، سگ کِهتر Canis Minor
پیکرتراش کارگاه سنگ‌تراش[23]، حَجّار Sculptor
نگارگر سه‌پایه، نقاش، آلةالمصور Pictor
سه‌گوشه سه‌بر[24]، سه‌سو، مثلث، الاشراط Triangulum
سیاه‌گوش وشق Lynx
ققنوس عنقاء، سیمرغ، فینِکس، فونیکس[25] Phoenix
شاه‌تخته کشتی، تیر حمال، السفینةالطائر، اَفزل[26] Carina
اوریون شکارگر[27]، شکارچی، جبار، راعی، النسق، بزرگ‌منش Orion
چنگ چنگ رومی، شَلیاق، دیگ‌پایه، یک‌پایه، سه‌پایه، لارا، لورا (از لاتین)، اثافی، نسر واقع، سلحفات، بربط، الصنج، کَشَف Lyra
شیر اسد، شیر سپهر Leo
شیر کوچک اسد اصغر، شیر کِهتر Leo Minor
طاووس تاووس[28] Pavo
عقاب شاهین[29] Aquila
قطب‌نما - Pyxis
کنتاوروس قنطورس، سنطوروس، ظلیم، گَندَراوَه (اوستایی)[30] Centaurus
کفیوس قیفاووس، کِفئوس[31]، سلطان، ملتهب Cepheus
کبوتر حمامه Columba
کژدم عقرب Scorpius
کشتی‌دم پَسال[32]، دنباله کشتی Puppis
کلاغ غُراب، زاغ Corvus
کمانگیر کمان، قوس، رامی، کماندار، تیرانداز، نیم‌اسب[33] Sagittarius
کوره تنور Fornax
کوه‌میز میزکوه[34]، میز، میز صحرایی Mensa
گاو ثور Taurus
گاوران عوّا، گاویار، گایار[35]، گاوچران، گُواز[36]، بقار، صیّاح، حارس‌الشمال، حارس‌السماء، بورطیس حارس، طاردالدب Boötes
گرگ سبع Lupus
گونیا خط‌کش، تراز، گونیای نجاری و خط‌کش[37] Norma
گیسوان برنیکه گیس‌های برنیکه، گیسو Coma Berenices
مار حیّه Serpens
هودرا مار باریک، شجاع، هیدرا، اودرا[38] Hydra
مارافسا ماراَفسای، حوّاء، حامل مار، مارگیر، ماردار Ophiuchus
ماکیان دجاجه، قو، مرغ، طایر، اوز العراقی، الفوارس Cygnus
ماهی حوت، حوتین، سمکه، دوماهی، ماهی سپهر Pisces
ماهی پرنده - Volans
ماهی جنوبی حوت جنوبی، ماهی دَشتَری[39] Pisces Austrinus
ماهی زرین زرین‌ماهی، ماهی طلایی، طلاماهی، ابوسیف، دلفین‌ماهیان[40]، شمشیرماهی[41] Dorado
سه‌گوشه جنوبی مثلث جنوبی، سه‌گوش دشتری، سه‌بر دَشتری[42] Triangulum Australe
مرغ بهشتی پرنده بهشتی، اَپا (گونه‌ای پرستو)، بی‌پا[43] Apus
مگس مگس جنوبی، ذبابه Musca
میکروسکوپ میکروبین، ریزبین[44] Microscopium
نهنگ کِتوس[45]، قیطُس، هیولای دریایی، مجمع الکواکب، کَهت (از پارسی میانه) Cetus
هشتکان اوکتان[46]، هَشتَک، هشتان، اوکتانز، ثُمن، اُکتان Octans
هندی هندو، سرخ‌پوست[47] Indus

جستارهای وابسته
  • فهرست پیکرهای آسمانی بر اساس وسعت

منابع

منابع نام‌های جدول:

  1. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  2. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  3. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  4. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  5. از پارسی میانه: wahig (فرهنگ پهلوی)
  6. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  7. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  8. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  9. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  10. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  11. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  12. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  13. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  14. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  15. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  16. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  17. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  18. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  19. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  20. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  21. یارَ (در اوستایی): سال (year)، ساعت (hour) گوی (در پارسی): گفتن (logos) ایوم (در یونانی): پسوند کوچکی (ion) http://dictionary.obspm.fr/index.php?showAll=1&&search=&&formSearchTextfield=year&&page=1 http://dictionary.obspm.fr/index.php?formSearchTextfield=Logy&formSubmit=Search&showAll=1 http://dictionary.obspm.fr/index.php?formSearchTextfield=-ium&formSubmit=Search&showAll=1
  22. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  23. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  24. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  25. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  26. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  27. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  28. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  29. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  30. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  31. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  32. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  33. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  34. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  35. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  36. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  37. «Norma». www.constellationsofwords.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  38. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  39. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  40. "Dorado - Wikipedia". en.m.wikipedia.org. Retrieved 2020-07-27.
  41. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  42. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  43. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  44. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  45. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  46. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
  47. «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1». dictionary.obspm.fr. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۷.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.