شطرنج تاریخی ایران
شطرنج اصیل ایرانی، از شطرنج مدرن قدیمی تر است. این بازی در حدود ۱۰۰۰ سال پیش، از هند وارد ایران شده‌است و در میان ایرانیان و مردم خاورمیانه محبوب شناخته شده‌است. شطرنج امروزی، ارتقا یافته این شطرنج است.
منشأ نام شطرنج
کلمه شطرنج از کلمه چتورانگا (در زبان سانسکریت) ناشی می‌شود که در اینجا چتو به معنای چهار و رانگا به معنای بازو است. این اصطلاح در زبان پارسی میانه، به صورت چترنگ پدیدار شده‌است. این کلمه در زبان عامیانه بعضی اوقات، ۱۰۰ رنج خوانده می‌شد و این به علت رنجهایی بود که افراد بازی‌کننده و دوستانشان، در طول بازی، متحمل می‌شدند. این کلمه پس از وارد شدن به زبان عربی، به زبان اسپانیایی ترجمه شده و شطرنج با نام اَخِدرِز وارد اسپانیا شد و سرانجام این بازی با نام چس (chess)، وارد کشورهای انگلیسی زبان شد.
نگارخانه
جستارهای وابسته
منابع
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Shatranj». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ مارس ۲۰۰۹.