شاهرخت
شاهرخت روستایی در دهستان پترگان بخش مرکزی شهرستان زیرکوه استان خراسان جنوبی ایران است. این روستا در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شهر قاین واقع شده‌است و مرکز دهستان پترگان است. شغل مردم آن کشاورزی، دامپروری و قالیبافی است.
 طبیعت شاهرخت طبیعت شاهرخت | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان جنوبی |
| شهرستان | زیرکوه |
| بخش | مرکزی |
| دهستان | پترگان |
| مردم | |
| جمعیت | ۲۴۰۴ نفر (سرشماری ۹۵) |
| رشد جمعیت | ۵٪ مثبت |
| اطلاعات روستایی | |
| کد آماری | ۱۵۵۴۹۹ |
| ره‌آورد | زعفران، عناب |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۵۶ |
پایگاه خبری آوای شاهرخت در تلگرام و اینستاگرام به آدرس avayeshahrakht@ می باشد.
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ جمعیت این روستا ۲۵۳۸ نفر (در ۵۷۸ خانوار) بوده‌است.[1]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۸۵ | ۲٬۴۲۷ | — |
| ۱۳۹۰ | ۲٬۵۳۸ | +۴٫۶٪ |
جاذبه‌های گردشگری
روستای شاهرخت، از جمله روستاهای قدیمی استان است که دارای پیشینه کهن و جاذبه‌های خاص و منحصربه فردی است. به‌طور خلاصه مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این روستا عبارتند از:
مزار میرسعدالله شاهرخت
مزار امام زاده سعید الله یا میر سعدالله بن موسی الکاظم در فاصلة ۳ کیلومتری شاهرخت و در دامنة کوه‌های لاله زار جلوه‌ای خاص و چشم‌اندازی بسیار زیبا دارد و همه ساله پذیرای مسافران و زائران زیادی از روستاهای مجاور می‌باشد. این امام زاده از نوادگان امام موسی کاظم (ع) می‌باشد. مردم شاهرخت اعتقاد خاصی به این امام زاده دارند و با پختن غلور در این مکان برای برآورده شدن حاجات خود دعا می‌کنند.[2] همه ساله مراسم‌های گوناگون مذهبی در این مکان برگزار می‌شود.
قلعه حسن بایخان شاهرخت
قلعه حسن بایخان که متعلق به قرن پنجم هجری و مقر اسماعیلیان است بر فراز قله‌ای احداث شده و با تونلی به طول ۲ کیلومتر مرتبط است. این قلعه کمینگاهی در شمال شرق شاهرخت و در مسیر راه هرات و غوریان به قاین به عنوان مرکزی گمرکی و برخوردار ازموقعیت استراتژیکی وبرج نگهبانی برای قلعه حسن بایخان بود. هم اکنون آثار راه شاهرخت به غوریان مشهود است.[3]
این قلعه در فاصله ۵/۲ کیلومتری شمال روستای شاهرخت و بر فراز کوهی منفرد قرار گرفته‌است. این قلعه با مصالح سنگ، آجر و ملات ساروج بنا شده‌است. فضاهای معماری قلعه شامل حصار، برجها، آب انبارها و فضاهای مسکونی است. با توجه به اینکه دسترسی به قلعه از تمام جوانب کوه امکانپذیر است و تقریباً هیچ قسمت کوه دارای عارضه یا پرتگاه طبیعی نیست که بتواند جلوی مهاجمان را بگیرد، لذا در تمام قسمت‌های قلعه از حصار و برج برای افزایش استحکام بنا استفاده شده‌است. سه آب انبار در قسمت‌های مختلف قلعه قابل مشاهده است. یک آب انبار به صورت دایره، یکی به صورت مستطیل وسومی به شکل سه دایره متقاطع که در یک ردیف قرار گرفته‌اند. این قلعه مانند سایر قلعه‌های مشابه توسط اسماعیلیان استفاده می‌شده است.[4]
قلعه قدیمی (قلعه کهنه) شاهرخت
این قلعه در شرق شاهرخت واقع شده‌است و دارای نه برج، دیوارهای مرتفع، و واحدهای مسکونی برای هر یک از ساکنین روستای شاهرخت بوده‌است. قلعه کهنه شاهرخت پناهگاهی به هنگام هجوم ترکنها بوده‌است. متأسفانه به دلیل زلزله‌های زیاد بخش اعظم آن تخریب شده‌است.
موقعیت جغرافیایی
جستارهای وابسته
منابع
- «نتایج سرشماری – جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری ۱۳۹۰» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- اطلاع‌رسانی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی
- قلاع باستانی بایگانی‌شده در ۱۵ فوریه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine.
- اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی بایگانی‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine, پنجشنبه ۲۹ آبان ۱۳۹۳.
| مرکز شهرستان | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخش |
| ||||||||||||||||||||||