سنگپوشه
سنگ پوشه یا رِگولیت (به انگلیسی: Regolith (/ˈrɛɡəlɪθ/)به لایهای از سنگ یا پوششی از واریزههای سنگی که روی سنگ بستر را میپوشاند سنگپوشه[1] (regolith) گفته میشود.
سنگپوشه از موادی ناهمگون تشکیل شده و شامل گرد و غبار، خاک، سنگریزه، و دیگر مواد مربوط که در کره زمین، ماه، مریخ، برخی سیارکها و دیگر اجرام فضایی پیدا میشود میباشد.
تشکیل سنگپوشه در کره زمین بیشتر بر اثر فرسایش و هوازدگی انجام میشود. به خاطر نبود یا کمبود جو در دیگر کرات، سنگپوشهها در کرات دیگر بیشتر بر اثر برخورد شهابسنگهای ریز و همچنین بر اثر تاثیرات تابشهای کیهانی بر روی سطح کرات، تشکیل میشوند.
ریشه شناسی واژه
واژه رگولیت از ترکیب دو واژه یونانی با هم : کلمه رِگوس (ῥῆγος) به معنی پوشاندن و کلمه لیتوت (λίθος) به معنی صخره تشکیل شده است. زمینشناس آمریکایی جورج پی. مِریل ابتدا این عبارت را در سال ۱۸۹۷ تعریف کرد و نوشت:
«در محلهای این پوشش از مادهای ساخته شدهاست که از طریق هوازدگی یا رشد گیاه در محل ایجاد میشود. در موارد دیگر، از مواد فروپاشیده و یاکم و بیش تجزیه شده که توسط باد، آب یا یخ از منابع دیگر جمع شدهاند، تشکیل میشوند.
این پوششِ لایه ی میان پوسته و هسته ی کره ی زمین، از مواد منفصل و غیر تحکیم یافته، هر چه که ماهیت یا منشا آن باشد، پیشنهاد میشود که رِگولیت نامیده شود.»[2]
کره ماه
سطح کره ماه تقریباً به طور کامل از سنگپوشه پوشیده شده است که خاک ماه نیز نامیده میشود. خاک ماه لایهٔ خاکستری نازکی در سطح ماه با عمق احتمالی چند متر است که از مواد خردشدهٔ کمابیش متراکم و سیمانی تشکیل شده است.
منابع
- برابرنهاده فرهنگستان زبان فارسی.
- "Regolith". Wikipedia. 2019-06-17.
- Wikipedia contributors, "Regolith," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed August 1, 2013).