رودخانه مرگ

مِرِگ (به کُردی: مڕگ) که در برخی از گویش‌های کُردی مِری هم تلفظ میشود، نام یکی از رودخانه‌های استان کرمانشاه است. رودخانه مِرِگ از سرابِ سر فیروزآباد کرمانشاه در جنوب غربی ماهیدشت سرچشمه می‌گیرد و در شمال شرقی روستای میر عزیزی به رودخانه قره سو می‌ریزد. این رودخانه پس از عبور از ماهیدشت و دریافت آب از سراب کاشنبه وارد دشت‌های کوزران می‌شود و در آنجا به رودخانه زرد آب متصل و سپس در جایی به نام کوه ویس به رودخانه قره‌سو می‌ریزد. [1] [2]

رودخانه های مرتبط

حوزه آبخیز کرخه علیا شامل ١٥ زیر حوزه اصلی است که در مرکز و شرق استان کرمانشاه یعنی شهرستان کرمانشاه، اسلام آباد غرب، کنگاور، جوانرود، صحنه و هرسین است که آب رودخانه‌های آن به رودخانه سیمره می‌ریزند. حوزه آبریز سیروان نیز با ١٩ زیر حوزه اصلی که در شمال غرب استان کرمانشاه واقع شده‌اند و شامل شهرستانهای قصر شیرین، پاوه، سرپل ذهاب، گیلانغرب، سنقر،جوانرود و بخشی از شهرستان اسلام آباد غرب می‌شود، آب رودخانه‌های آن از حدود مرزهای ایران خارج شده و وارد خاک عراق می‌شود. [3]

وضعیت کنونی

مِرِگ تا پیش از کاهش سطح بارندگی در کشور و بحران آب در ایران یکی از رودخانه‌های چهار‌فصل بود، اما در یک دهه گذشته، تنها در اواخر پاییز، در فصل زمستان و اوایل بهار است که در بخشهایی از خطوط رودخانه بر اثر جاری شدن سیل یا سرازیر شدن آب از کوه پایه‌های اطراف به سمت مِرِگ، آب به جریان می‌افتد و این رودخانه در اواخر بهار، در فصل تابستان و اوایل پاییز تقریبا یک رودخانه خشک است.

انتقال آب سیمره به مرگ

در دهۀ ۵۰ خورشیدی پروژه‌ای برای انحراف بخشی از آب رودخانۀ سیمره به سمت دشت ماهیدشت در کرمانشاه ارائه شد. در این طرح بخشی از آب رودخانۀ سیمره در نقطه‌ای به نام تنگ گرماب در کوه‌سفید کرمانشاه به رودخانۀ مرگ هدایت شده و اراضی مناطق سرفیروزآباد، ماهیدشت، سنجابی و روانسر را سیراب کرده و سپس به صورت منحنی، مازاد آب دوباره به سیمره بازمی‌گشت. این پروژه پس از انقلاب ۱۳۵۷ نادیده گرفته و تعطیل شد، که در نتیجۀ آن بیش از ۹۰ درصد از اراضی ماهیدشت هم‌اکنون به صورت دیم کشت می‌شود، و حفر بی‌رویۀ چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق در آن مناطق صدمات سنگینی به سفره‌های آب زیرزمینی وارد آورده‌است.[4]

منابع
  1. رودخانه «مِرِگ» کجاست؟، خبرگزاری دانشجویان ایران - ایسنا.
  2. رودخانه مِرِگ، ایران یلنر.
  3. استان کرمانشاه و پنج رودخانه جذاب و زیبای آن، باشگاه خبرنگاران جوان.
  4. ماهنامۀ خط صلح: تضییع حقوق کشاورزان زحمتکش با پایان شرکت‌های تعاونی روستایی، نوشتۀ کیومرث امیری، نوشته‌شده در ۹ بهمن ۱۳۹۹؛ بازدید در ۱۶ بهمن ۱۳۹۹.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.