رضا شمس‌آبادی
رضا شمس‌آبادی بیدگلی (زاده ۹ اردیبهشت ۱۳۲۱ – درگذشته ۲۱ فروردین ۱۳۴۴) سرباز وظیفه و عضو گارد جاویدان شاهنشاهی بود که در ۲۱ فروردین ۱۳۴۴، در ترور نافرجام محمدرضا شاه پهلوی کشته شد.[1]
| رضا شمس‌آبادی بیدگلی رضا شمس‌آبادی | |
|---|---|
| زادهٔ | ۹ اردیبهشت ۱۳۲۱ نوش‌آباد |
| درگذشت | ۲۱ فروردین ۱۳۴۴ (۲۴ سال) محوطه کاخ مرمر، تهران |
| علت درگذشت | کشته شد |
| آرامگاه | نامعلوم |
| یادمان‌ها | سنگ یادبود وی در ش‍ه‍ر نوش‌آباد در ج‍وار امامزاده م‍ح‍م‍د ب‍ن زی‍د ب‍ن ح‍س‍ن م‍ج‍ب‍ت‍ی ,دارالسلام کاشان، گلزار شهدای امام زاده هادی بیدگل |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات | ششم اکابر |
| پیشه | کشاورز، کارگر، سرباز وظیفه |
| شناخته‌شده برای | ترور نافرجام محمدرضا شاه پهلوی |
| کارهای برجسته | عضو گارد شاهنشاهی |
| دین | شیعه |
| والدین | علی اکبر شمس‌آبادی بیدگلیسیده منور. چای دوست نوش آبادی |
زندگی‌نامه
وی در ۹ اردیبهشت سال ۱۳۲۱ در قلعه شمس‌آباد نوش‌آباد به دنیا آمد. پدر وی علی اکبر که از شهرستان کاشان بود و مادرش سیده منور نام داشت.
شمس‌آبادی در سن ۲۳ سالگی پس از اینکه چند بار معافی موقت گرفت به سربازی اعزام شد. وی تلاش زیادی کرد تا در گارد جاویدان شاه استخدام شود ولی به عنوان سرباز لشکر گارد شاهنشاهی در انجام وظیفه مشغول شد.
ترور شاه
روز ۲۱ فروردین سال ۱۳۴۴ تصمیم گرفت محمدرضا شاه پهلوی را در کاخ مرمر، ترور کند.[2] اما به علت تأخیر چند دقیقه‌ای شاه، نقشه وی عملی نشد؛ و استوار دوم محمدعلی باباییان او را مورد هدف قرار داد، اما شمس‌آبادی او را به قتل رساند. سپس استوار دوم آیت‌الله لشکری نیز به‌دست او کشته شد. شاه وقتی متوجه شد به سمت دفتر خود دوید، او نیز به دنبالش رفت و تیری از پشت به طرف شاه انداخت اما پای شاه به لبه درب وروی دفتر خورد و با سینه به زمین افتاد که در غیر این صورت تیر به پشتش می‌خورد و احتمال مرگش زیاد بود، سپس شمس‌آبادی که دست بردار نبود به ادامه حرکت به طرف شاه پرداخت اما با رگبار مسلسل نیروهای دفتر مخصوص شاه کشته شد. در مورد حادثه کاخ مرمر، چهارده تن، از جمله پرویز نیک‌خواه به اتهام کوشش در انجام سوء قصد به جان شاه بازداشت و محاکمه شدند. میانگین سن دستگیرشدگان ۲۷ سال بود. همه آنها به خانواده‌های متوسط تعلق داشتند، نیمی از آنها معلم یا دانشجو بودند.
بازتاب
نویسنده تاریخ ۲۵ ساله ایران در این باره می‌نویسد:
با همه کوشش‌هایی که پس از قتل منصور برای حفظ امنیت مملکت به عمل آمده بود روز ۲۱ فروردین ۱۳۴۴ سرباز وظیفه شمس‌آبادی، یکی از افراد گارد سلطنتی که در کاخ مرمر، مأمور نگهبانی بود محمدرضا شاه را هنگامی که از اتومبیل در مقابل سرسرای کاخ پیاده شد، به رگبار مسلسل بست.
پیکر رضا شمس‌آبادی در مکانی نامعلوم به خاک سپرده شد تا نشانی از او باقی نماند. اما بعداً سنگ یادبودهایی از وی در ش‍ه‍ر نوش‌آباد در ج‍وار امامزاده م‍ح‍م‍د ب‍ن زی‍د ب‍ن ح‍س‍ن م‍ج‍ت‍ب‍ی و نیز در گلزار شهدای کاشان و امام زاده هادی بیدگل نصب شده‌است.
منابع
- دکتر باقر عاقلی، روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، تهران: مامک، ص. ۱۸۳، شابک ۹۶۴-۶۸۹۵-۵۳-۰
- میرزایی، شهاب (۲۰۱۹-۰۲-۲۰). «فیروز شیروانلو؛ از اتهام 'ترور محمدرضا شاه' تا شنل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان». BBC Farsi. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۰.