جویبار (مازندران)

در گذشته حریم شهری جویبار دو خیابان مابین میدان کشتی تا میدان امام (سپاه) و از آنجا تا آتش‌نشانی بود. با گذشت زمان این محدوده گسترش یافت.[7]

شهر جویبار از محلات به هم پیوسته تشکیل شده‌است. این محلات عبارتند از:کلاگرمحله، سراجکلا، بالامحله، فقیه‌محله، جوان‌محله، حیدرآباد، تازه‌آباد، کردمحله و باغبان‌محله. همچنین کلاگرمحله یکی از بزرگترین محله‌های جویبار می‌باشد[7] ۲۷ در صد از مساحت جویبار در بافت فرسوده قرار دارد.[8]

• جمعه بازار جويبار قديمی‌ترين بازار سنتى استان مازندران است.[9]

به دلیل بودن رودهای فراوان در این شهر که از شهرهای مختلف به سمت دریای خزر جاری بودند این شهر را جویبار نامیدند. نام گذشته این شهر هم گیل‌خواران بود که گیل به معنی مردمان شجاع و جنگجو است.[10]

شهر جویبار طبق آمار سال ۹۵ دارای ۳۲٬۹۲۴ جمعیت می‌باشد.[11] مردم جویبار به زبان مازندرانی گویش می‌کنند.[4]

فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۳ می‌نویسد: «باغلو (مشهور به جویبار) قصبهٔ مرکز دهستان گیل‌خواران بخش مرکزی شهرستان شاهی است که در ۲۱ هزارگزی شمال شاهی و ۱۸ هزارگزی شمال باختری ساری در دشت واقع است. ناحیه‌ای است دارای آب و هوای معتدل مرطوب و ۳۱۰۰ تن سکنه، آب آنجا از چاه تأمین می‌شود و محصول عمدهٔ آن پنبه و غلات و کنجد و صیفی و شغل مردمش زراعت و راه آن به شاهی و کیاکلا شوسه‌است. کارخانهٔ پنبه‌پاک‌کنی دولتی در این قصبه دایر است. بازار عمومی جمعه در یک هزارگزی جنوب قصبه واقع است.»[12] گمان می‌رود اجتماع اولیه مردم در شهرستان جویبار به دوران صدر اسلام بازگردد؛ ولی اولین مدرک و نشانه از جویبار در کتاب سهمی، نویسنده تاریخ جورجان که در اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم زندگی می‌کرد در صفحه ۴۸۸ در مورد یک شخصیت علمی و فقهی برجسته با نام یعقوب تن بلائی از دهستان گیلخواران) نام قدیمی جویبار (نوشته شدهاست. تاریخ مرگ این فرد ۲۹۲ هجری ذکر شدهاست. در سال ۱۳۱۰ در دوره پهلوی و به دستور رضاشاه کارخانه پنبهای در مرکز شهر تأسیس شد که می‌توان گفت این کار اولین سنگ بنای شهر جدید جویبار بود. هم‌زمان با آن تاسیژاندارمری و مخابرات با مرکز تلفن مغناطیسی به این امر کمک کرد

• اولین‌های شهر جویبار کارخانه شالی کوبی توسط حسین منتظری تأسیس شد که البته قبل از وی یک شخس آلمانی که از جنگ جهانی متواری شده و به این منطقه پناه آورده بود یک کارخانه شالی کوبی احداث کرد.
• اولین کمباین توسط آقایان میر اکبر لاریمی و آقای پنبه کار به این منطقه آورده شد.
• اولین موتور برق جهت برق رسانی به خانه‌های جویبار توسط حاج آقای محمد علی شعیری در جویبار به کار انداخته شد و در کنار مسجد جامع کنونی قرار گرفت.
• اولین رئیس انجمن شهر آقای حاج ابراهیم اقبالیان بود.
• اولین دفتر ازدواج و طلاق در سال ۱۳۱۳ توسط شیخ مصطفی ورداسبی افتتاح شد) از نکات جالب توجه این بود که تا سال وفاتشان یعنی ۱۳۴۵ فقط ۱۳ مورد طلاق ثبت کرده بود.
• اولین شهردار جویبار آقای گلچین بود
• اولین استادیوم ورزشی در سال ۱۳۴۵ افتتاح شد.
• اولین کتابخانه در سال ۱۳۴۵ افتتاح شد.
• اولین شرکت تعاونی در سال ۱۳۳۸ افتتاح شد.
• اولین حمام توسط استاد رفیع رنجبر در جویبار و شیخ شیخ مصلحی در کلاگرمحله دایر شد.
• اولین اتومبیل توسط حاج شکرالله فلاح به این شهر وارد شد.
• اولین سالن پینگ پنگ در سال ۱۳۴۶ در محوطه پار ملی بنا گردید که اکنون کلانتری شماره یک در آن استقرار دارد.
• اولین دیپلمه و اولین پزشک جویبار آقای هیبت‌الله ورداسبی بود.
• اولین در سال ۱۳۶۸ با پیگیری‌های مکرر بعضی از زحمتکشان، وزارت کشور با تأسیس بخشداری در جویبار موافقت نمود؛ و این بخشدار در سال ۱۳۷۰ شروع به فعالیت نمود.

در سال ۱۳۱۲ شخسی به نام یپرم ارمنی تاجر، با جند نفر تاجر محلی در جویبار کارخانه پنبه پاک کنی تأسیس کردند که در سال ۱۳۱۷ رضا شاه مالک این کارخانه کوچک شده و کارخانه بزرگ را تأسیس کرد.

• اولین مدرسه را در مرحوم شیخ مصطفی ورداسبی با مرحوم شیخ اسماعیل مهجور، در سال ۱۳۱۶ جویبار راه اندازی کردند که همان مدرسه سعدی بود. از شاخص‌ترین مدیرآن به علی مدانلو (علی آقا مدیر) و معلمان این مدرسه می‌توان به حسینعلی یعقوبی و عبدالرحیم معتمدی اشاره کرد.

در زمان رضا شاه برای بار اول بهداری تأسیس کردند که آقای نادری به عنوان اولین پزشک و آقای نجاتی به عنوان پزشک یار به کار مشغول شدند.

در سال ۱۳۱۴ سازمان شیلات برقرار شد.

شهرداری جویبار برای اولین بار در سال ۱۳۴۰ با انتخاب شهردار از سوی استاندار مازندران شروع به فعالیت نمود.[1]

• مختصات و ارتفاع
• وضعیت آب و هوای جویبار بایگانی‌شده در ۹ اوت ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جویبار (مازندران) موجود است.