جعبه پاندورا

جعبهٔ پاندورا، به‌روایت افسانه‌های یونانی، جعبه‌ای بود با محتوای تمامی بلاها و شوربختی‌های ناشناخته بشریت از جمله کار، بیماری، مرگ و غیره.

برای دیگر کاربردها، جعبه پاندورا (ابهام‌زدایی) را ببینید.
پاندورا، اثر نقاش ایتالیایی Rosetti /روزِتی، ۱۸۷۹

پاندورا (اولین زن جهان) که به‌دلیل دزدیده شدن آتش به‌دست پرومته (از اجبار با پاندورا نامزد کرده بود) بخشی از جریمهٔ بشریت محسوب می‌شد، جعبه‌ای از زئوس دریافت کرد تا به انسان‌ها هدیه دهد و سفارش کند که هرگز آن را نگشایند؛ ولی پاندورا پس از ازدواج با برادر پرومته، یعنی ایمپتئوس، خود جعبه را گشود و بلاها و شوربختی‌ها از داخل آن سرریز کرده و بر روی زمین پراکنده شدند؛ زمینی که تا آن زمان هیچ‌گونه مشکل و بدبختی نمی‌شناخت. تنها امید در جعبه باقی ماند تا تسلای بشر باشد.[1] به‌گفتهٔ «گیزلا فوکس» این اسطوره در دوران باستان مورد توجه چندانی قرار نگرفت و ابتدا در دوران رنسانس معروفیت یافت. امروزه اصطلاح «جعبهٔ پاندورا» به‌عنوان ضرب‌المثل در رابطه با مواردی استفاده می‌شود که فلاکتی بی‌علاج به‌بار آمده باشد.

برگردان و ترجمه اشتباه از لاتین

برگردان و ترجمه نادرست از واژه پیتوس (یک نوع کوزه بزرگ سفالی) باعث گردید تا این واژه در تاریخ با عنوان جعبه ثبت گردد.[2] این اشتباه از آنجا سرچشمه گرفت که در سده شانزدهم میلادی دسیدریوس اراسموس، ترجمه داستان هزیود از این ماجرا را که به زبان لاتین بود انجام داد، اراسموس به جای اشارهٔ به پیتوس، از واژه جعبه استفاده کرد در حالی که، پیتوس مد نظر هزیود، سفال‌هایی بود که تا نیمه در زمین قرار می‌دادند و از آنها برای نگهداری شراب، روغن یا دانه‌های غلات استفاده می‌کردند.[3] واژه پیتوس در عین‌حال می‌توانست اشاره به خمره‌های مراسم ترحیم هم داشته باشد. در هر صورت اراسموس، واژه پیتوس را به پیکسیس ترجمه کرد که مترادف با جعبه بود[4] و به همین مناسبت، عبارت جعبه پاندورا از آن زمان تاکنون دوام داشته‌است.

نگارخانه
  • جعبه پاندورا در اصل، اشاره به پیتوس‌های باستانی دارد که به اشتباه با عنوان جعبه ترجمه شد

جستارهای وابسته

منابع
  1. ویل دورانت،۸۷۰
  2. The development of this transformation was sketched by Jane Ellen Harrison, "Pandora's Box" The Journal of Hellenic Studies 20 (1900: 99–114); she traced the mistranslation as far as Lilius Giraldus of Ferrara, in his Historiarum Deorum Syntagma (1580), in which pithos was rendered pyxide, and she linked the pithos with the Pithoigia aspect of the Athenian festival of Anthesteria.
  3. Cf. Verdenius, p.  64.
  4. According to West 1978, p. 168, Erasmus "probably" confused the story of Pandora with the story found elsewhere of a box which was opened by Psyche; the Panofskys (1956) follow him in this surmise.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جعبه پاندورا موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.