جسم کاتالان

در ریاضیات اجسام کاتالان (انگلیسی: Catalan solid) یا مزدوج‌های ارشمیدسی به چندوجهی‌هایی گفته می‌شود که مزدوج یک جسم ارشمیدسی باشند. در کل ۱۳ جسم کاتالان (یکی به ازای هر جسم ارشمیدسی) وجود دارد. نام این اجسام از ریاضی‌دان بلژیکی اوژن شارل کاتالان گرفته شده که نخستین بار در سال ۱۸۶۵ آنان را توصیف کرد.

اجسام کاتالان همه محدب هستند، وجه‌های آن‌ها برخلاف وجه‌های اجسام افلاطونی و اجسام ارشمیدسی همنهشت نیستند، ولی با این حال شکل گوشه‌ها (en)ی آنان منتظمند. دو تا از اجسام کاتالان دست‌سان هم هستند.

فهرست

اجسام کاتالان متناظر هر جسم ارشمیدسی عبارتند از:

nجسم ارشمیدسیجسم کاتالان
۱ چهاروجهی بریده‌شدهدوازده‌مثلث وجهی
۲ مکعب بریده‌شدهبیست‌وچهار مثلث وجهی
۳ مکعب‌هشت‌وجهی بریده‌شدهچهل وهشت مثلث وجهی
۴ هشت‌وجهی بریده‌شدهشش‌وجهی تتراکیس
۵ دوازده‌وجهی بریده‌شدهبیست‌وجهی تتراکیس
۶ بیست‌دوازده‌وجهی بریده‌شدهصد و بیست‌مثلث وجهی
۷ بیست‌وجهی بریده‌شدهشصت‌مثلث وجهی
۸ مکعب‌هشت‌وجهیدوازده‌لوزوجهی
۹ بیست‌دوازده‌وجهیسی لوزوجهی
۱۰ لوزمکعب‌هشت‌وجهیبیست‌وچهار چهار ضلعی وجهی
۱۱ لوزبیست‌دوازده‌وجهیشصت‌چهار ضلعی وجهی
۱۲ مکعب شلبیست‌وچهار پنج ضلعی وجهی
۱۳ دوازده‌وجهی شلشصت‌پنج ضلعی وجهی

تقارن

اجسام کاتالان و اجسام ارشمیدسی مزدوجشان را می‌توان بر اساس تقارنشان دسته‌بندی کرد: یعنی تقارن چهاروجهی، هشت‌وجهی، و بیست‌وجهی:

تقارن چهاروجهی
ارشمیدسی
کاتالان
تقارن هشت‌وجهی
ارشمیدسی
کاتالان
تقارن بیست‌وجهی
ارشمیدسی
کاتالان

جستارهای وابسته

منابع

    پیوند به بیرون

    در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جسم کاتالان موجود است.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.