جسم زرد
جسم زرد (Corpus luteum) یک توده سلولی موقتی در تخمدان زنان بارور است که هورمون‌های پروژسترون، استرادیول و اینهیبین A را ترشح می‌کند.
| جسم زرد | |
|---|---|
 Section of the ovary. 1. Outer covering. 1’. Attached border. 2. Central stroma. 3. Peripheral stroma. 4. Bloodvessels. 5. Vesicular follicles in their earliest stage. 6, 7, 8. More advanced follicles. 9. An almost mature follicle. 9’. Follicle from which the ovum has escaped. 10. Corpus luteum. | |
| شناسه‌ها | |
| MeSH | D003338 |
| TA98 | A09.1.01.015 |
| TA2 | 3484 |
| FMA | 18619 |
تشکیل
بعد از تخمک گذاری هورمون LH سبب می‌شود تا سلول های تک داخلی(THECA INTERNA) و باقی‌مانده سلول‌های فولیکولی که پاره شده‌است رشد کنند و تشکیل توده‌ای به نام جسم زرد را بدهند(تقریباً 80 درصد از سلول های فولیکولی و 20 درصد از سلول های تک داخلی تشکیل شده است.). LH سبب ترشح استروژن و پروژسترون از جسم زرد می‌شود. جسم زرد بین دو تا پنج سانتیمتر قطر دارد.
درصورت عدم حاملگی استروژن و پروژسترون هر دو باعث ایجاد یک مکانیسم خود تنظیمی منفی می‌شوند که ترشح FSH و LH را مهار می‌کند. این خود تنظیمی از ایجاد فولیکول‌های جدید در مرحله لوتئال جلوگیری می‌کند. در انتهای چرخه با دفع شدن جسم زرد، ترشح استروژن و پروژسترون به شدت کاهش می‌یابد و چرخه بعدی آغاز می‌شود(خانم دچار خونریزی عادت ماهیانه می‌شود).
درصورت حاملگی جسم زرد تا موقعی که جفت تکامل کافی پیدا نکرده‌است پروژسترون ترشح می‌کند و حاملگی را ادامه می‌دهد.
بافت شناسی
سلول‌های Granulosa lutein (ترشح‌کننده پروژسترون، استرادیول و اینهیبین A ) و سلول‌های Theca lutein (ترشح‌کننده آندروژن، استروژن و پروژسترون) سلول‌های جسم زرد را تشکیل میدهند.