جبر لاپلاسی

جبر لاپلاسی[1] (به انگلیسی: Laplace's Demon) اصطلاحاً به یک تفکر گفته می‌شود که نخستین بار توسط پیر سیمون لاپلاس در سال ۱۸۲۰ مطرح شد.[2]

این جبر مطرح می‌کند در صورتی که تمام قوانین حاکم و وضعیت کنونی سامانه‌ای مشخص باشد و انسان کاملاً توانایی محاسبه آن را داشته‌باشد، می‌تواند وضعیت آینده آن سیستم را مشخص کند. مثلاً با استفاده از قوانین حرکت نیوتون رفتار سیارات و گرفت‌ها را پیش‌بینی کند؛ و از آنجایی که انسان از اتم‌ها و ملوکول‌ها ساخته شده و در صورتی که انسان توانایی محاسبه رفتار تک‌تک اتم‌ها را از روی قوانین فیزیک داشته باشد رفتار وی کاملاً قابل پیش‌بینی و جبری خواهد بود. این جبر در مورد کل دنیا نیز صدق می‌کند.[1]

با ورود به سده ۲۰ دو نظریه مکانیک کوانتم (مبتی بر احتمال و شانس مانند گربه شرودینگر)[1] و نظریه آشوب[2] این جبر را رد کردند.

منابع

  1. هاوکینگ، استیون (۱۳۸۸تاریخچه کوتاهتر زمان، فاطمی، ص. صص ۶۸-۶۹، شابک ۹۶۴-۳۱۸-۴۳۷-۴ از پارامتر ناشناخته |دیگرنویسندگان= صرف‌نظر شد (کمک)
  2. Smith, Leonard (2007). "The emergence of chaos". Chaos: A Very Short Introduction. VSI (به English). OUP. pp. ۳-۴. ISBN 978-0-19-285378-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.