جان دمیانیوک

دولت آمریکا در سال ۱۹۸۱ میلادی، ملیت آمریکایی را از او به دلیل دادن اطلاعات دروغ در فرم مهاجرت در هنگام ورود به آمریکا و همکاری با رژیم نازی، سلب کرد و او را در سال ۱۹۸۶ به اسرائیل، تحویل داد. دادگاه رسیدگی به پروندهٔ ایوان مخوف در اسرائیل ۱۴ ماه طول کشید و در نهایت دادگاه، او را به دلیل عضویت در اس‌اس به ۷ سال زندان و به جرم نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت به اعدام محکوم کرد.[2]

در سال ۱۹۹۲ میلادی، جان دمیانیوک در حال گذراندن مجازات زندان بود که مدارکی از سازمان اطلاعات و امنیت شوروی منتشر می‌شود که نشان می‌داد، «ایوان مخوف» شخص دیگری بوده‌است. در نتیجه وکیل مدافع جان دمیانیوک با توجه به اسناد منتشر شده توسط کاگ‌ب، به دیوان عالی اسرائیل درخواست فرجام داده و نهایتاً در سال ۱۹۹۳ میلادی، دادگاه عالی اسرائیل رای داد که هویت او مورد تردید است و اطمینان قاطع وجود ندارد که او همان «ایوان مخوف» باشد.[5] در نتیجه دیوان عالی اسرائیل حکم دادگاه بدوی را باطل و جان دمیانیوک را آزاد کرد.[6]

پس از آزادی از زندان در اسرائیل، درخواست جان دمیانیوک برای بازپس گرفتن تابعیت آمریکایی با توجه به عدم شواهد کافی در مورد هویت وی مورد قبول قرار گرفت و در تاریخ ۲۰ فوریه ۱۹۸۹ میلادی، تابعیت آمریکایی وی، بازگردانده شد و در نتیجه جان دمیانیوک به ایالات متحده آمریکا بازگشت.

در سال ۲۰۰۱ میلادی، پروندهٔ جدیدی برای دمیانیوک گشوده می‌شود و این بار کارشناسان آمریکایی، بر مبنای کارت شناسایی‌ای که از او در زمان جنگ دوم جهانی به دست آمده، ثابت می‌کنند که او همان «ایوان مخوف» است.[7] در سال ۲۰۰۲ میلادی، یک قاضی دادگاه مهاجرت آمریکا حکم داد که مدارک کافی برای اثبات این‌که جان ایوان دمیانیوک در رژیم نازی، زندان‌بان اردوگاه‌های مرگ بوده‌است، وجود دارد و به همین علت او را برای دومین بار، از شهروندی ایالات متحده آمریکا عزل کرد.[3]

در تاریخ ۲۰ آوریل ۲۰۰۹ میلادی، وزارت دادگستری آمریکا در دستوری رسمی، خواهان آن شد که جان دمیانیوک فوراً از ایالات متحده آمریکا، اخراج و به دادستانی مونیخ در کشور آلمان که برای وی به جرم همکاری در قتل ۲۹هزار نفر قرار بازداشت بین‌المللی صادر کرده، تحویل داده شود.[8]

جان دمیانیوک در تلاش برای عدم استرداد، اقدام به درخواست فرجام‌خواهی نزد دیوان عالی ایالات متحده آمریکا کرد و عنوان کرد که وضعیت سلامتی‌اش به او اجازهٔ یک پرواز طولانی به مقصد آلمان را نمی‌دهد. نهایتاً دیوان عالی ایالات متحده، پس از بررسی وضعیت پرونده قضایی وی و عدم اثبات ادعایش مبنی بر وضعیت بد سلامتی، پرونده وی را از دستور فرجام‌خواهی خارج کرد.[9]

در ساعات آغازین صبح ۱۱ مه ۲۰۰۹ میلادی، کارمندان اداره مهاجرت آمریکا، در آخرین مرحله برای اخراج جان دمیانیوک از آمریکا، با آمبولانس وی را از خانه‌اش در کلیولند، پنسیلوانیا به دفتر اداره مهاجرت منتقل کردند.[10] و در ظهر همان روز، بوسیله هواپیما به مقصد مونیخ در آلمان اخراج[11] و در تاریخ ۱۲ مه در فرودگاه بین‌المللی مونیخ، به مقامات قضایی آلمان، مسترد و بازداشت شد.[12]

در تاریخ ۱۳ ژوئیه ۲۰۰۹ میلادی، دادستانی شهر مونیخ از محاکمه جان دمیانیوک، به اتهام جنایت علیه بشریت، نسل‌کشی و مشارکت در هولوکاست خبر داد.[13]

در تاریخ ۱۲ مه ۲۰۱۱ میلادی، دادگاهی در شهر مونیخ، جان دمیانیوک را به دلیل «مشارکت در قتل بیش از بیست و هشت هزار یهودی در لهستان در دوران جنگ جهانی دوم» مجرم شناخت، اما سپس حکم آزادی او را به دلیل کهولت سن وی صادر کرد. او متهم بود که در طول جنگ جهانی دوم، عضو اس‌اس و زندان‌بان اردوگاه مرگ سوبیبور بوده‌است.[14]