تابش الکترومغناطیسی و سلامتی

موضوع این مقاله اثرات سلامتی تابش‌های غیر یونیزه می‌باشد. برای اثرات منفی این تابش‌های یونیزه، مسمومیت براثر پرتو را ببینید.

در سطوح شار به اندازه کافی بالا، باندهای مختلفی از تابش الکترومغناطیسی ایجاد شده‌است تا اثرات مخرب سلامتی را در مردم ایجاد کند. تابش الکترومغناطیسی را می‌توان به دو نوع طبقه‌بندی کرد: تابش یونیزه کننده و تابش غیر یونیزه، براساس توانایی یک فوتون با بیش از ۱۰ e برای یونیزه کردن اکسیژن یا شکستن پیوندهای شیمیایی.[1] پرتوهای فرابنفش یا اشعه‌هایی با فرکانس بالاتر مانند اشعه ایکس یا اشعه گاما، یونیزه کننده هستند که خطرات خاص خودشان را به دنبال دارند. تشعشعات و مسمومیت‌های ناشی از آن را ببینید.

در چارک پایانی قرن بیستم افزایش چشمگیری در تعداد دستگاه‌هایی که پرتوهای غیر یونیزه ساطع می‌کردند در تمامی بخش‌های جامعه مشاهده شد که منجر به ارتقا نگرانی‌های سلامتی در بین محققان و متخصصین بالینی و توجه شدید به مقررات دولتی برای اهداف ایمنی می‌گردد.

در ایالات متحده آمریکا این امربه قوانینی نظیر کنترل تشعشع برای قانون سلامت و امنیت در سال ۱۹۶۸، و قانون ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در سال ۱۹۷۰ منجر شده‌است.[2] بسیاری از خطرات رایج ابتلا به تشعشع، آفتاب‌سوختگی است که باعث بیش از یک میلیون سرطان پوست جدید در آمریکا می‌شود.[3]

خطرات

خطرات خارجی

پرتو الکترومغناطیسی قوی EMR می‌تواند موجب جریان‌های الکتریکی در مواد رسانا شود که به اندازه کافی قوی است تا جرقه (قوس الکتریکی) ایجاد کند به‌طوری‌که ولتاژ القا شده از ولتاژ شکست محیط اطراف تجاوزنکند. (به‌عنوان مثال برای هوا۳۰ میلی ولت بر متر).[4] که می‌تواند شوک الکتریکی به افراد یا حیوانات منتقل کند. به‌عنوان مثال گاهی اوقات انتشار امواج رادیویی از خطوط انتقال برق باعث وارد شدن شوک از سوی تجهیزات مجاور به کارگران ساختمانی می‌شود. این امر سبب تعیین استانداردهایی در جهت مدیریت مناسب از سوی OSHA شده‌است.[5]

جرقه ناشی از EM می‌تواند موجب شعله‌ور شدن مواد یا گازهای قابل اشتعال اطراف شود به ویژه مجاورت آن با مواد منفجره یا دستگاه‌های آتش‌نشانی خطرناک‌تر می‌باشد. این خطر معمولاً توسط نیروی دریایی ایالات متحده USN «خطرات تابش الکترومغناطیسی» به توپ‌خانه و مهمات 'HERO' نامیده می‌شود. استاندارد نظامی ایالات متحده 464A(MIL-STD-464A) ارزیابی کردن میزان اHERO را در یک سیستم اجباری کرده‌است اما USN در سند DO30393 اصول و شیوه طراحی به همراه روش‌های کنترل خطرات الکترومغناطیسی را برای انبار جنگ‌افزار ومهمات فراهم کرده‌است.[6] خطر مرتبط با سوخت‌گیری به‌عنوان «خطرات تابش الکترومغناطیسی به سوخت» شناخته می‌شود (HERF). استاندارد NAVSEAOP3565VOL برای ارزیابی کردن HERF که دارای حداکثر چگالی توان 0.09W/m2 و برای فرکانس زیر 250MHZ بکار برده می‌شود (به‌عنوان مثال 4.2m برای یک ساطع کننده 40W).[6]

خطرات داخلی

گرمایش دی‌الکتریک ناشی از میدان‌های الکترومغناطیسی می‌تواند یک خطر زیستی را ایجاد کند به‌عنوان مثال لمس کردن یا ایستادن در اطراف آنتن درحالی‌که فرستنده قدرت بالا در حال اجراست می‌تواند سوختگی‌های شدید ایجاد کند. این دقیقاً نوعی از سوختگی است که در یک فر ماکرویو ایجاد می‌شود.[7] اثر حرارت تابشی، با قدرت و فرکانس انرژی الکترومغناطیسی و فاصله آن تا منبع متغیر است. چشم‌ها و اندام‌های جنسی به علت کمبود جریان خون در این نواحی بسیار حساس به گرمایش فرکانس رادیویی می‌باشد که اگراین گونه نبود می‌توانست گرما را در این مناطق از بین برد.[8]

انرژی فرکانس رادیویی RF در سطوح چگالی 1-10mv/cm2 یا بالاتر می‌تواند سبب حرارت دهی قابل‌اندازه‌گیری در بافت‌ها شود. سطوح انرژی RF معمولی که عموم مردم در معرض آن هستند بسیار پایین‌تر از سطح مورد نیاز برای ایجاد گرمایشی قابل‌توجه است اما در محیط‌های کاری خاص در نزدیکی منبع‌های RF که دارای قدرت بالا هستند ممکن است از محدوده ایمن در معرض خطر تجاوز کند.[8] اندازه‌گیری اثر گرمایش، تخمین زدن میزان جذب ویژه یا SAR است که واحد آن وات بر کیلوگرمW/Kg است.[9] IEEE و بسیاری از ملت‌ها محدودیت‌های ایمنی را برای مواجه با فرکانس‌های مختلف انرژی الکترومغناطیسی مبتنی بر SAR تعیین کرده‌اند که عمدتاً براساس دستورالعمل‌های ICNIRF است،[10] که افراد را در برابر آسیب‌های حرارتی محافظت می‌کند.

قرار گرفتن در معرض سطوح پائین

در سال ۱۹۹۶ سازمان بهداشت جهانی یک پروسه تحقیقاتی را برای مطالعه تأثیرات سلامتی ناشی از مواجهه روزافزون مردم با طیف وسیعی از منابع EMR آغاز کرد. پس از سی سال مطالعه گسترده علم هنوز خطرات سلامتی ناشی از قرار گرفتن در معرض سطوح پایین پایین را تأیید نکرده‌است. بااین‌حال شکاف‌هایی در درک اثرات زیستی وجود دارد و تحقیقات بیشتری باید انجام شود. مطالعات برای بررسی سلول‌ها و تعیین این‌که آیا قرار گرفتن در معرض این میزان EMR می‌تواند منجر به اثرات زیان‌آوری شود درحال اجراست. مطالعات برای بررسی اثرات بر روی حیواناتی که ساختار بدنی پیچیده‌تر و شبیه به انسان‌ها دارند درحال انجام است. مطالعات اپیدمیولوژیک (مرض‌شناسی) به دنبال یافتن هم‌بستگی آماری بین قرار گرفتن در معرض میدان مغناطیسی و تأثیرات خاص آن بر سلامتی است. تا سال ۲۰۱۹ بیشتر کار انجام‌شده بر روی مطالعه میدان‌های الکترومغناطیسی و رابطه آن با سرطان متمرکز شده بود.[11]

مقالات ونشریاتی وجود دارد که از وجود اثرات پیچیده زیستی و عصب‌شناختی میدان‌های الکترومغناطیسی غیرحرارتی ضعیف‌تر از جمله میدان‌های الکترومغناطیسی ضعیف ELF,[12][13] امواج رادیویی مدوله شده و میدان‌های مایکرویوحمایت و تأیید می‌کند.[14][15] اما همچنان مکانیسم‌های اساسی تعامل بین موادبیولوژیکی ومیدان‌های الکترو مغناطیسی درسطوح غیر حرارتی به‌طور کامل درک نشده‌است.[16]

اثرات فرکانس

درحالی‌که بیشترین مواجه با سطوح مضر تابش الکترومغناطیسی بلافاصله به‌صورت سوختگی رخ می‌دهد، اثرات سلامتی ناشی از قرار گرفتن مزمن و شدید در برابر آن ممکن است به مدت چندماه ویاچند سال اثرنداشته باشد.[17][3][18][19]

فرکانس بسیار پائین

فرکانس رادیوییRFباتوان بالاوفرکانس بسیار کم به همراه سطح میدان الکتریکی با دامنه کم درمحدودهKV/mجریان‌های قابل حسی ایجاد می‌کند که باعث یک حس خارش آزاردهنده دربدن انسان می‌شود. این جریان‌ها معمولاً از طریق یک سطح تماس از بدن مانند کف پاها یا ایجاد قوس (جرقه) به زمین ازقسمتی از بدن که به خوبی عایق شده‌است جریان می‌یابد.[20]

موج کوتاه

موج کوتاه با دامنه ۱٫۶تا۳۰مگاهرتز می‌تواند یک روش درمانی به عنوان یک مسکن مؤثر و استراحت عمیق ماهیچه‌ها بکار رود اما عمدتاً موج فراصوت جایگزین آن شده‌است. درجه حرارت درون ماهیچه‌ها می‌تواند۴–۶درجه سانتی گراد و درچربی زیر پوست تا ۱۵درجه سانتی گراد افزایش یابد. FCC، فرکانس‌های مجاز برای درمان پزشکی را محدود کرده‌است واکثر دستگاه‌های ایالات متحده از فرکانس27.12MHZ استفاده می‌کنند.[21] موج کوتاه می‌تواند به‌صورت مدوام یا به‌صورت پالس اعمال شود. دومی به عنوان امتیاز شناخته شد، در حالت پیوسته گرمای بیش از حد با سرعت زیاد تولید می‌کند و بیماران را ناراحت می‌کند. این تکنیک فقط بافت‌هایی را گرم می‌کند که رساناهای خوب الکتریکی هستند، مثل رگ‌های خونی و ماهیچه. بافت چربی گرمای کمی را از میدان‌های القایی دریافت می‌کند، زیرا در واقع جریان الکتریکی در بافت‌ها وارد نمی‌شود.[22] مطالعات برروی استفاده از تابش موج کوتاه برای درمان سرطان و بهبود زخم با موفقیت‌ها انجام شده‌است. با این حال، در سطح بالای انرژی، انرژی موج کوتاه می‌تواند برای سلامت انسان مضر باشد و به‌طور بالقوه باعث آسیب به بافت‌های بیولوژیکی می‌شود.[23] محدودیت FCC برای حداکثر قرارگرفتن در معرض مواجهه کاری با انرژی فرکانس رادیویی موج کوتاه در محدوده ۳–۳۰ مگاهرتز دارای چگالی قدرت برابر با (900/f2)mW/cm2 که f فرکانس بر حسب مگاهرتز است، و 100 mW/cm2 از ۰٫۳–۳٫۰ مگاهرتز. برای نوردهی کنترل نشده در سطح عمومی، حدمجاز 180/f2 بین ۱٫۳۴–۳۰ مگاهرتز است.[8]

میدان فرکانسی رادیویی

طراحی سیگنال‌های تلفن همراه به عنوان «احتمالاً سرطان زا» توسط سازمان بهداشت جهانی WHO (به عنوان مثال IARCT، مراجعه به پایین) غالباً به عنوان نشانگر آن است که برخی از معیارهای ریسک مشاهده شده‌است، با این حال این طراحی نشان می‌دهد که این امکان وجود ندارد که این امکان با استفاده از داده‌های موجود رد شود.[24]

در سال ۲۰۱۱، آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) تشعشع تلفن همراه به عنوان گروه 2B، "احتمالاً سرطان زا" (به جای گروه 2A "احتمالاً سرطان زاً یا گروه ۱ "سرطان زا") طبقه‌بندی کرده‌است. این بدان معنی است که "ممکن است ریسک" سرطان زایی وجود داشته باشد، بنابراین تحقیقات بیشتری در درازمدت، استفاده زیاد از تلفن‌های همراه باید انجام شود.[25] سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۴ تصریح کرد: «تعداد زیادی از مطالعات در دو دهه گذشته انجام شده‌است تا مشخص شود که آیا تلفن‌های همراه دارای ریسک بالقوه سلامتی هستند یا خیر. تاکنون هیچ‌گونه عوارض جانبی سلامتی توسط استفاده از تلفن همراع ایجاد نشده‌است.»[26][27]

از سال ۱۹۶۲، اثر شنوایی مایکروویو یا وزوز گوش نمایش فرکانس رادیویی در سطح کمتر از حرارت قابل توجه نشان داده شده‌است.[28] مطالعات انجام شده در دهه ۱۹۶۰ در اروپا و روسیه ادعا کردند که اثراتی بر روی انسان، بخصوص سیستم عصبی، از تابش اشعه RF کم انرژی دارند. مطالعات در آن زمان مورد بحث قرار گرفتند.[29][30]

امواج میلی‌متری

پیشرفت‌های تکنولوژی اخیر در تحولات اسکنرهای میلیمتری موج برای امنیت فرودگاه و WiGig برای شبکه‌های منطقه‌ای شخصی، ۶۰گیگاهرتز و بالاتر باندهای مایکروویو را به مقررات نمایش SAR بازکرده است. قبلاً، برنامه‌های مایکروویو در این باندها برای ارتباط ماهواره‌ای نقطه به نقطه با حداقل قرار گرفتن در معرض انسانی بود. سطوح تابش در طول موج میلیمتر نشان دهنده باند مایکروویو بالا یا نزدیک به طول موج مادون قرمز است.[31]

مادون قرمز

طول موج مادون قرمز طولانی‌تر از ۷۵۰ نانومتر می‌تواند در عدسی چشم تغییراتی ایجاد کند. آب مروارید شیشه‌گر نمونه ای از آسیب گرمایی است که باعث آسیب به کپسول محافظ جلویی میان کارگران شیشه و آهن می‌شود. تغییرات آب مروارید مانند می‌تواند در کارگران رخ دهد که توده‌های درخشان شیشه یا آهن را بدون عینک محافظ برای دوره‌های طولانی مدت در طول سال‌ها می‌بینند.[17]

عامل مهم دیگر فاصله ببین کارگر و منبع تابش است. در مورد جوشکاری قوسی، تابش مادون قرمز به سرعت به صورت تابعی از فاصله کاهش می‌یابد، به‌طوری که بیشتر از ۳ فوت از جایی که جوش رخ می‌دهد، خطر چشمی ایجاد نمی‌کند، اما تابش فرابنفش همچنان وجود دارد. به همین دلیل است که جوشکاران شیشه‌های دودی رنگ می‌پوشند و کارگران اطراف فقط باید آنهایی را که نور uv را فیلتر می‌کنند، بپوشند.

نور مرئی

رتینوپاتی نوری به ناحیه ماکولار شبکیه چشم آسیب می‌زند که از قرارگرفتن طولانی مدت در نور خورشید، بویژه با مردمک‌های گشاد شده، نتیجه می‌شود. این اتفاق می‌تواند رخ دهد، به عنوان مثال، درحالیکه یک کسوف خورشیدی را بدون محافظ چشم متناسب تماشا می‌کند. اشعه خورشید واکنش فتوشیمیایی تولید می‌کند که می‌تواند منجر به خیرگی بخش دیداری و لکه سیاه در میدان دید شود. جراحات اولیه و تورم پس از چند هفته ناپدید خواهند شد، اما ممکن است در کاهش دائمی بینایی شوند.[32]

لیزرهای متوسط و قدرت بالا بالقوه خطرناک هستند زیرا می‌توانند شبکیه چشم یا حتی پوست را بسوزانند. برای کنترل خطر آسیب، ویژگی‌های مختلف – برای مثال ANSI Z136 در آمریکا، EN 60825-1/A2 در اروپا، و IEC 60825 در سطح بین‌المللی «کلاس‌ها» لیزر را با توجه به قدرت و طول موج آنها تعریف می‌کنند.[33][34] قوانین اقدامات ایمنی لازم را تجویز می‌کنند، مانند لیزرهای برچسب زدن با هشدارهای ویژه، و عینک‌های ایمنی لیزری در حین عمل (مراجعه به ایمنی لیزری).

همانند خطرات تابش مادون قرمز و ماوراء بنفش، جوش نور شدید را در طیف نور مرئی ایجاد می‌کند که ممکن است باعث نابینایی موقت شود. برخی منابع بیان می‌کنند که هیچ فاصله ایمن برای قرار گرفتن در معرض این تشعشعات بدون محافظت مناسب چشم وجود ندارد.[35]

اشعه ماوراء بنفش

نور خورشید دارای قدرت ماوراء بنفش کافی برای ایجاد آفتاب سوختگی در ساعت‌های تماس است و شدت سوختگی با مدت زمان مواجهه افزایش می‌یابد. این اثر پاسخ پوستی به نام اریتم است که توسط دوز قوی اشعه UV-B ایجاد می‌شود. خروجی UV خورشید به UV-A و UV-B تقسیم می‌شود: خورشید UV-A شار ۱۰۰ برابر نسبت به UV-B دارد، اما پاسخ اریتم ۱۰۰۰ برابر برای UV-B بیشتر است. این در معرض قرار گرفتن می‌تواند در ارتفاعات بالاتر افزایش یابد و زمانی که توسط برف، یخ یا ماسه منعکس شود. شار UV-B 2-4 برابر بیشتر در بازه متوسط ۶–۴ ساعت در روز است، و به‌طور قابل توجهی توسط پوشش ابر یا تا یک متر آب جذب نمی‌شود.[36]

اشعه ماوراء بنفش، به‌طور خاص UV-B باعث بروز آب مروارید است و شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد عینک‌های آفتابی در سنین پایین می‌تواند پیشرفت خود را در زندگی بعدی کند کند.[18] بیشترین نور UV از خورشید توسط اتمسفر فیلتر می‌شود و در نتیجه خلبانان خطوط هوایی اغلب آب مروارید دارند به دلیل افزایش سطح اشعه UV در جو بالایی.[37] فرض بر این است که تخلیه لایه ازن و افزایش متعاقب آن در سطوح نور UV در زمین ممکن است باعث افزایش میزان آب مروارید در آینده شود.[38] توجه داشته باشید که این لنزها نورUV را فیلتر می‌کنند، بنابراین زمانی که از طریق جراحی حذف می‌شود، می‌توان نور UV را مشاهده کرد.[39]

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید می‌تواند منجر به ملانوما یا سایر بیماری‌های پوستی شود.[3] شواهد روشن پرتوافکنی ماوراء بنفش، بویژه موج متوسط غیر یونیزه UVB، را به عنوان علت بسیاری از سرطان‌های غیر ملانوم پوست که شایع‌ترین انواع سرطان در جهان است تصدیق می‌کند.[3] اشعه ماوراء بنفش همچنین می‌تواند چین و چروک، نقاط کبدی، خال گوشتی و کک و مک ایجاد کند. علاوه بر نور خورشید، منابع دیگری نیز شامل تخت‌های برنزه کننده و پرتو مرئی میز روشنایی وجود دارند. خسارت در طول عمر افراد تجمعی است، بنابراین ممکن است اثرات دائمی برای مدت زمان پس از قرار گرفتن در معرض آشکار نباشد.[19]

اشعه ماوراء بنفش با طول موج کمتر از ۳۰۰ نانومتر (اشعه آکتینیک) می‌تواند به اپیتلیوم قرنیه آسیب برساند. این بیشتر به دلیل قرار گرفتن در معرض آفتاب در ارتفاع زیاد و در مناطقی است که طول موجهای کوتاهتر از سطوح روشن مانند برف، آب و شن و ماسه بازتاب می‌یابد. پرتو فرابنفش تولید شده توسط جوش کاری می‌تواند به‌طور مشابه باعث آسیب به قرنیه، که به نام «تاول چشم» یا سوختگی فلاش جوش، یک شکل فوتوکراتیت است.[40]

لامپ‌های فلورسنت و لوله‌ها باطناً نور ماوراء بنفش تولید می‌کنند. به‌طور معمول این محصول به وسیله پرده نازک فسفر داخل یک پوشش محافظ به نور مرئی تبدیل می‌شود. هنگامی که پرده نازک توسط استفاده نادرست یا تولید معیوب ترک خورده‌است، پس ممکن است اشعه فرابنفش در سطوحی که باعث آفتاب سوختگی یا حتی سرطان پوست می‌شود، فرار کند.[41][42]

جستارهای وابسته

منابع
  1. "Answers to questions about updated estimates of occupational radiation doses at Three Mile Island, Unit 2". 1983-12-01.
  2. Michaelson, Solomon, ed. (2012). Fundamental and Applied Aspects of Nonionizing Radiation. Springer Science & Business Media. p. xv. ISBN 978-1-4684-0760-0.
  3. Cleaver JE, Mitchell DL (2000). "15. Ultraviolet Radiation Carcinogenesis". In Bast RC, Kufe DW, Pollock RE, et al. (eds.). Holland-Frei Cancer Medicine (5th ed.). Hamilton, Ontario: B.C. Decker. ISBN 1-55009-113-1. Retrieved 2011-01-31.
  4. Britton, Laurence G. (2010). Avoiding Static Ignition Hazards in Chemical Operations. A CCPS Concept Book. 20. John Wiley & Sons. p. 247. ISBN 978-0-470-93539-2.
  5. «"Radiofrequency Energy Poses Unseen Hazard».
  6. Naval Safety Center - United States Navy. Archived from the original on 2014-08-08. Retrieved 2014-07-30. «"Acquisition Safety - Radio Frequency Radiation (RFR) Hazards"».
  7. Barnes, Frank S. ; Greenebaum, Ben, eds. (2018). Biological and Medical Aspects of Electromagnetic Fields (3 ed.). CRC Press. p. 378. ISBN 978-1-4200-0946-0.
  8. Cleveland, Jr. , Robert F. ; Ulcek, Jerry L. (August 1999).OET Bulletin 56(Fourth ed.). Office of Engineering and Technology, Federal Communications Commission. p. 7. Retrieved 2019-02-02. «). "Questions and Answers about Biological Effects and Potential Hazards of Radiofrequency Electromagnetic Fields"» (PDF).
  9. International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (April 1998). "Guidelines for limiting exposure to time-varying electric, magnetic, and electromagnetic fields (up to 300 GHz)" (PDF). Health Physics. 74 (4): 494–522. PMID 9525427. Archived from the original (PDF) on 2008-11-13.
  10. International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (April 1998). "Guidelines for limiting exposure to time-varying electric, magnetic, and electromagnetic fields (up to 300 GHz)" (PDF). Health Physics. 74 (4): 494–522. PMID 9525427. Archived from the original (PDF) on 2008-11-13.
  11. "What are electromagnetic fields? – Summary of health effects". World Health Organization. Retrieved 2019-02-07.
  12. Delgado JM, Leal J, Monteagudo JL, Gracia MG (May 1982). "Embryological changes induced by weak, extremely low frequency electromagnetic fields". Journal of Anatomy. 134 (3): 533–51. PMC 1167891. PMID 7107514.
  13. Harland JD, Liburdy RP (1997). "Environmental magnetic fields inhibit the antiproliferative action of tamoxifen and melatonin in a human breast cancer cell line". Bioelectromagnetics. 18 (8): 555–62. doi:10.1002/(SICI)1521-186X(1997)18:8<555::AID-BEM4>3.0.CO;2-1. PMID 9383244.
  14. Aalto S, Haarala C, Brück A, Sipilä H, Hämäläinen H, Rinne JO (July 2006). "Mobile phone affects cerebral blood flow in humans". Journal of Cerebral Blood Flow and Metabolism. 26 (7): 885–90. doi:10.1038/sj.jcbfm.9600279. PMID 16495939.
  15. Pal, Martin (2016). "Microwave frequency electromagnetic fields (EMFs) produce widespread neuropsychiatric effects including depression". Journal of Chemical Neuroanatomy. 75: 43–51. doi:10.1016/j.jchemneu.2015.08.001.
  16. Binhi, Vladimir N (2002). Magnetobiology: underlying physical problems. Repiev, A & Edelev, M (translators from Russian). San Diego: Academic Press. pp. 1–16. ISBN 978-0-12-100071-4. OCLC 49700531.
  17. Fry, Luther L. ; Garg, Ashok; Guitérrez-Camona, Francisco; Pandey, Suresh K. ; Tabin, Geoffrey, eds. (2004). Clinical Practice in Small Incision Cataract Surgery. CRC Press. p. 79. ISBN 0203311825.
  18. Sliney DH (1994). "UV radiation ocular exposure dosimetry". Doc Ophthalmol. 88 (3–4): 243–54. doi:10.1007/bf01203678. PMID 7634993.
  19. "UV Exposure & Your Health". UV Awareness. Retrieved 10 March 2014.
  20. Extremely Low Frequency Fields Environmental Health Criteria Monograph No.238, chapter 5, page 121, WHO
  21. Fishman, Scott; Ballantyne, Jane; Rathmell, James P. , eds. (2010). Bonica's Management of Pain. Lippincott Williams & Wilkins. p. 1589. ISBN 9780781768276.
  22. Knight, Kenneth L. ; Draper, David O. (2008). Therapeutic Modalities: The Art and the Science. Lippincott Williams & Wilkins. p. 288. ISBN 9780781757447.
  23. Yu, Chao; Peng, Rui-Yun (2017). "Biological effects and mechanisms of shortwave radiation: a review". Military Medical Research. 4: 24. doi:10.1186/s40779-017-0133-6. PMID 28729909.
  24. Boice JD Jr; Tarone RE (2011). "Cell phones, cancer, and children". Journal of the National Cancer Institute. 103 (16): 1211–3. doi:10.1093/jnci/djr285. PMID 21795667.
  25. "IARC classifies radiofrequency electromagnetic fields as possibly carcinogenic to humans"(PDF). press release N° 208 (Press release). International Agency for Research on Cancer. 31 May 2011. Retrieved 2 June 2011.
  26. "Electromagnetic fields and public health: mobile phones - Fact sheet N°193". World Health Organization. October 2014. Retrieved 2 August 2016.
  27. Limits of Human Exposure to Radiofrequency Electromagnetic Fields in the Frequency Range from 3 kHz to 300 GHz, Canada Safety Code 6, page 63
  28. Frey AH (1962). "Human auditory system response to modulated electromagnetic energy". J Appl Physiol. 17 (4): 689–92. doi:10.1152/jappl.1962.17.4.689. PMID 13895081.
  29. Bergman W (1965), The Effect of Microwaves on the Central Nervous System (trans. from German) (PDF), Ford Motor Company, pp. 1–77
  30. Michaelson, Sol M. (1975). "Radio-Frequency and Microwave Energies, Magnetic and Electric Fields" (Volume II Book 2 of Foundations of Space Biology and Medicine). In Calvin, Melvin; Gazenko, Oleg G (eds.). Ecological and Physiological Bases of Space Biology and Medicine. Washington, D.C. : NASA Scientific and Technical lnformation Office. pp. 409–52.
  31. Characterization of 60GHz Millimeter-Wave Focusing Beam for Living-Body Exposure Experiments, Tokyo Institute of Technology, Masaki KOUZAI et al. , 2009
  32. Sullivan, John Burke; Krieger, Gary R. , eds. (2001). Clinical Environmental Health and Toxic Exposures. Lippincott Williams & Wilkins. p. 275. ISBN 9780683080278.
  33. "Laser Standards and Classifications". Rockwell Laser Industries. Retrieved 2019-02-10.
  34. "An Overview of the LED and Laser Classification System in EN 60825-1 and IEC 60825-1". Lasermet. Retrieved 2019-02-10.
  35. "What is the minimum safe distance from the welding arc above which there is no risk of eye damage?". The Welding Institute (TWI Global). Retrieved 10 March 2014.
  36. James, William D. ; et al. (2011). SPEC - Andrews' Diseases of the Skin (11 ed.). Elsevier Health Sciences. pp. 23–24. ISBN 9781437736199.
  37. Rafnsson, V; Olafsdottir E; Hrafnkelsson J; Sasaki H; Arnarsson A; Jonasson F (2005). "Cosmic radiation increases the risk of nuclear cataract in airline pilots: a population-based case-control study". Arch Ophthalmol. 123 (8): 1102–5. doi:10.1001/archopht.123.8.1102. PMID 16087845
  38. Dobson, R. (2005). "Ozone depletion will bring big rise in number of cataracts". BMJ. 331 (7528): 1292–1295. doi:10.1136/bmj.331.7528.1292-d. PMC 1298891.
  39. Komarnitsky. "Case study of ultraviolet vision after IOL removal for Cataract Surgery".
  40. "Ultraviolet keratitis". Medscape. Retrieved 31 May 2017.
  41. Mironava, T. ; Hadjiargyrou, M. ; Simon, M. ; Rafailovich, M. H. (20 Jul 2012). "The effects of UV emission from compact fluorescent light exposure on human dermal fibroblasts and keratinocytes in vitro". Photochemistry and Photobiology. 88 (6): 1497–1506. doi:10.1111/j.1751-1097.2012.01192.x.
  42. Nicole, Wendee (October 2012). "Ultraviolet leaks from CFLs". Environ. Health Perspect. 120 (10): a387. doi:10.1289/ehp.120-a387. PMC 3491932. PMID 23026199.

برای مطالعهٔ بیشتر
  • U.S. Congress, Office of Technology Assessment (مه ۱۹۸۹).Biological Effects of Power Frequency Electric & Magnetic Fields—Background Paper, OTA-BP-E-53PDF
  • Li, De-Kun; Chen, Hong; Ferber, Jeannette R. ; Odouli, Roxana; Quesenberry, Charles (2017). "Exposure to Magnetic Field Non-Ionizing Radiation and the Risk of Miscarriage: A Prospective Cohort Study". Scientific Reports. 7 (1): 17541. Bibcode: 2017NatSR...717541L Digital_object_identifier:

10.1038%2Fs41598-017-16623-8 ISSN 2045-2322

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.