بزرگراه امام علی

بزرگراه امام علی (نام پیشین: بزرگراه دارآباد از منطقه ۱ تا ۸ - بزرگراه شرق از منطقه ۱۳ تا ۲۰) یکی از مهم‌ترین شاه‌راه‌های تهران است که شمال‌شرق آن شهر را به جنوب آن متصل می‌کند.[1] این بزرگراه از بالادست تقاطع بزرگراه ارتش در دارآباد آغاز و به کمربندی شهر ری (بزرگراه شهید کریمی)[1] و از پل شهید آوینی تا بهشت زهرا (بزرگراه تندگویان) در قالب پروژه بزرگراهی حرم تا حرم[2] امتداد یافته‌است. این بزرگراه به دلیل این که شمالی‌ترین نقطه تهران را به جنوبی‌ترین نقطه متصل می‌کند بسیاری از بزرگراه‌ها و خیابان‌های مواصلاتی شرقی-غربی را قطع کرده و این امر باعث دسترسی سریع‌تر به دیگر نقاط تهران می‌گردد. بزرگراه امام علی همانند یک حلقه ارتباطی در بین بسیاری از شریان‌های اصلی شهر تهران ایفای نقش می‌نماید.

بزرگراه امام علی
اطلاعات مسیر
طول:	۳۵ کیلومتر
تقاطع‌های اصلی
پایان شمال:	بزرگراه ارتش
پایان جنوب:	بزرگراه شهید کریمی
موقعیت
شهرستان‌ها:	تهران بزرگ
سیستم بزرگ‌راه
بزرگ‌راه‌های ایران آزادراه‌ها

  بزرگراه امام علی

  خیابان دماوند

  بزرگراه بسیج

  خیابان پیروزی

  بزرگرا شهید محلاتی

  خیابان خاوران

  بزرگراه بعثت

  بزرگراه آزادگان

  بزرگراه امام رضا (جاده مشهد)

  بزرگراه شهید کریمی (نیم‌دایره بالایی) و بزرگراه شهید آوینی (نیم‌دایره پایینی)

  جاده ورامین

کار تملیک و تخریب املاک معارض و ساخت بزرگراه امام علی در دهه شصت آغاز شد و قسمت‌هایی از این بزرگراه ساخته شد، اما این قسمت‌ها به هم پیوسته نبودند. تکمیل پروژهٔ بزرگراه امام علی با پیمانکاری شرکت ایرانشهر در دورهٔ شهرداری محمدباقر قالیباف از اوایل سال ۱۳۹۰ آغاز شد و در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۹۲ توسط شهردار افتتاح شد. طول این بزرگراه ۳۵ کیلومتر بوده و دارای ۵۶ پل در ۲۵ تقاطع است. بزرگراه امام علی دارای هشت مسیر تندرو در تراز منفی یک و شش مسیر کندرو در تراز صفر است که دو مسیر تندرو برای راه اندازی سامانه اتوبوس‌های تندروی تهران پیش‌بینی شده‌است. این بزرگراه از مناطق ۴، ۷، ۸، ۱۳، ۱۴، ۱۵ و ۲۰ شهرداری تهران عبور می‌کند.[3] همچنین تونل امیرکبیر که بزرگراه امام علی را به سه‌راه امین‌حضور متصل می‌کند، در مسیر این بزرگراه قرار دارد.[4][5]

شهرداری تهران در جریان ساخت این بزرگراه به دلیل عبور بزرگراه از بافت متراکم شهر حدود هفت‌هزار واحد ساختمانی را که در مسیر این طرح بود خریداری کرد.[6] اما به علت تعداد زیاد معارضان در حد فاصل بلوار نیکنام تا بزرگراه شهید محلاتی، بزرگراه به صورت دو طبقه ساخته شده‌است که مسیر شمال به جنوب از تراز منفی یک و مسیر جنوب به شمال از تراز صفر عبور می‌کند. در این پروژه بیش از ۱۲۰۰ میلیارد تومان برای رفع معارضان هزینه شده‌است.[7]

مسیر اتوبوس‌های تندروی خط ۹ تهران در این بزرگراه فعالیت می‌کند. این سامانه از بلوار ارتش در شمالی‌ترین نقطه تا جنوبی‌ترین نقطه در شهرری فعالیت دارد. همچنین در فاصله هر ۱۲۰۰ متر یک ایستگاه قرار گرفته‌است.[8]

محل احداث این بزرگراه در سالهای پیش مسیر عبور سیلاب بوده و اکنون نیز بخش‌هایی از آن به صورت کانال در وسط بزرگراه مشاهده می‌گردد.