ایسوزو یامادا

یامادا که در سال ۱۹۱۷ میلادی در اوزاکا به دنیا آمده‌است، در سال ۱۹۳۰ در استودیو نیکاتسو مشغول به کار شد و در همان سال در نخستین فیلم سینمایی خود بازی کرد. این بازیگر ژاپنی در دههٔ ۱۹۳۰ میلادی با کارگردانان مطرحی همچون نیکاتسو، دایسوکه ایتو، مانساکو ایتامی و کنجی میزوگوچی همکاری داشته‌است.[2]

یامادا در ۹ ژوئیه ۲۰۱۲ پس از یک دوره بیماری در ۹۵ سالگی درگذشت.[3]

ایسوزو یامادا بازیگری خود را به طور حرفه‌ای در دوران صامت سینمای ژاپن آغاز کرد و با کارگردانان برجستهٔ دوران طلایی سینمای ژاپن همکاری کرده‌است.[4]

در دوران پس از جنگ جهانی دوم که سینمای ژاپن توانست نظر تماشاگران بین‌المللی را به خود جلب کند و در فروش گیشه توانست رکوردهای خوبی را ثبت کند نیز یامادا به بازیگری تبدیل شد که بسیاری از کارگردانان ژاپنی خواهان همکاری با او بودند.[5]

در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی نیز که فروش فیلم‌های سینمایی ژاپنی در گیشه پایین آمد، یامادا موفقیت‌های خود را در تلویزیون و صحنهٔ تئاتر ادامه داد، به طوری که مجموعهٔ تلویزیونی «هیساتسو» (به انگلیسی: Hissatsu) از جمله محبوب‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی بود که با درخشش یامادا به مدت ۱۰ سال پخش شد.[6]

یامادا تا اواخر دههٔ ۱۹۸۰ میلادی فعالیت خود به عنوان بازیگر در تلویزیون و تئاتر را ادامه داد.[7]

فیلم‌های سینمایی «مرثیه اوزاکا» (به انگلیسی: Osaka Elegy) و «خواهر گیون» (به انگلیسی: Sisters of the Gion) از جمله آثار مطرح و برجسته‌ای هستند که ایسوزو یومادا در دههٔ ۱۹۳۰ میلادی در آن‌ها ایفای نقش کرده‌است.[8]

فیلم‌های سینمایی «(به انگلیسی: Flowing)» به کارگردانی میکیو ناروسه (۱۹۵۶)، «سریر خون» (به انگلیسی: Throne of Blood) به کارگردانی آکیرا کوروساوا (۱۹۵۶) و «یوجیمبو» (به انگلیسی: Yojimbo) از جمله فیلم‌های سینمایی هستند که این بازیگر سرشناس ژاپنی در دوران پس از جنگ جهانی دوم در آن‌ها ایفای نقش کرده‌است[9]

دیگر آثار او عبارتند از:

• Ken o koete (剣を超えて) (1930)
• The Mountain Pass of Love and Hate (愛憎峠 Aizo toge) (1934)
• The Downfall of Osen (折鶴お千, Orizuru Osen) (1935)
• Osaka Elegy (浪華悲歌, Naniwa erejii) (1936)
• Sisters of the Gion (祇園の姉妹, Gion no kyōdai) (1936)
• Tsuruhachi Tsurujirō (鶴八鶴次郎) (1938)
• Kinō kieta otoko (昨日消えた男) (1941)
• Gendai-jin (現代人) (1952)
• Hakone fūunroku (箱根風雲録) (1952)
• Epitome (1953)
• Tōjin Okichi (唐人お吉) (1954)
• Takekurabe (たけくらべ Takekurabe), English titles include: Adolescence aka Growing Up Twice aka Growing Up aka Child's Play (1955)
• Christ in Bronze (青銅の基督, Seidō no Kirisuto) (1955)
• Nagareru (Flowing) (流れる) (1956)
• Boshizō (母子像) (1956)
• Neko to Shōzō to futari no onna (猫と庄三と二人のをんな) (1956)
• سریر خونین (蜘蛛巣城, Kumonosu-jō) (1957)
• Black River (黒い河, Kuroi kawa) (1957)
• توکیو گرگ و میش (東京暮色, Tōkyō boshoku) (1957)
• The Lower Depths (どん底, Donzoko) (1957)
• یوجیمبو (用心棒, Yōjinbō) (1961)

این بازیگر ژاپنی در دوران بازیگری خود جوایز بسیار را دریافت کرد.[10] او در سال ۲۰۰۰ میلادی نیز نخستین بازیگر زنی بود که توانست با دریافت جایزهٔ «گنج مقدس» که مهمترین جایزهٔ فرهنگی ژاپن به حساب می‌آید، مورد قدردانی مقامات این کشور آسیایی قرار بگیرد.[11]

• «ستارهٔ سینمای صامت ژاپن درگذشت». شبکه خبر سینمای ایران. ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۲. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف‌نظر شد (کمک)

• ایسوزو یامادا در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها
• ایسوزو یامادا در بانک اطلاعات فیلم ژاپنی (ژاپنی)