اسم مصدر

'اسم مصدر علاوه بر مصدر، اسمهایی نیز در فارسی هستند که با اینکه در بیشترمواقع نشانه‌های مصدری ندارند، ولی حاصل معنی و مفهوم مصدر را می‌رسانند؛ مانند دانش، ستایش، دیدار، خنده، آزادی، آزادگی: دانش ← دانستن/ ستایش ← ستودن/ دیدار ← دیدن و...

این گونه واژه‌ها را اسم مصدر یا حاصل مصدر می‌نامند.

اقسام اسم مصدر

معروف‌ترین اقسام و نشانه‌های اسم مصدر عبارتند از:

خواهِش، کاهِش، جوشِش
بُرِشت، کُنِشت، خورشت.
  • ـار در آخر بن ماضی:
رفتار، گفتار، کردار
  • های بیان حرکت در آخر بن مضارع:
خنده، گریه، مویه
  • ی در آخر صفت و گاهی اسم و به ندرت کلمات دیگر:
نزدیکی، دوری، خوبی
اگر کلمه به‌های بیان حرکت ختم شود به جای ی به آخر آن، گی افزدوه می‌گردد:
تشنه ← تشنگی/ ورزیده ← ورزیدگی
  • ان در آخر بن مضارع برخی از فعلهای مرکب و به ندرت در آخر فعل ساده یا اسم:
آشتی کنان، عقد کنان، راه بندان
  • یّت در آخر بعضی از اسم‌ها و صفت‌های عربی:
مدیریّت، فاعلیّت، اسلامیّت، انسانیّت
  • بن ماضی فعل به تنهایی یا همراه کلمه یا جزء دیگر:
ساخت، رسید، عقب‌گرد
  • بن مضارع یک فعل یا دو فعل جداگانه:
گریز، ورانداز، گیرودار
  • بن ماضی یک فعل با بن مضارع همان فعل یا فعلی دیگر:
جستجو (= جستجو)، گفتگوی (=گفتگو)،
  • بن ماضی یا مضارع فعل به اضافه پسوند مان:
ساختمان، سازمان، زایمان ← بخش فعل (بن ماضی- بن مضارع)
  • از تکرار ساخت امر یک فعل یا ترکیب ساخت امر دو فعل جداگانه:

بزن بزن، بُکش بُکش، بده‌بستان

پیوند به بیرون

جستارهای وابسته

منابع

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.