اسلام بدون حدیث

در آیه ۱۱۴ سوره انعام[12] چنین بیان شده‌است که خدا و قرآن برای داوری کافی استند: " پس، آیا داوری جز خدا جویم؟ با اینکه اوست که این کتاب را به تفصیل به سوی شما نازل کرده‌است."

• أَفَغَیْرَ اللَّـهِ أَبْتَغِی حَکَمًا وَهُوَ الَّذِی أَنزَلَ إِلَیْکُمُ الْکِتَابَ مُفَصَّلًا ۚ وَالَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یَعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِّن رَّ‌بِّکَ بِالْحَقِّ ۖ فَلَا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِ‌ینَ

قرآن هرگونه رابطه کورکورانه پیروی را به‌طور کلی نفی می‌کند و در آیه ۱۶۶ سوره بقره[13] لحظه‌ای از قیامت را به تصویر می‌کشد که پیروان که از پیشوایان کورکورانه پیروی کرده‌اند از ایشان بیزاری می‌جویند:

• إِذْ تَبَرَّ‌أَ الَّذِینَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِینَ اتَّبَعُوا وَرَ‌أَوُا الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبَابُ

و قرار دادن حجم بزرگ حدیث که کنکاش آن برای مسلمان عامی ممکن نیست به عنوان بخشی از اسلام به ناچار منجر به رابطه کورکورانه پیروی مسلمان از اقلیت حدیث دان می‌شود.[11][14]

در آیاتی از قرآن برای پیامبر وظیفه‌ای بیان می‌شود با عبارت "تُبَیِّنَ" که در فارسی معمولاً به "بیان کردن" ترجمه می‌شود. مثال آن آیه ۴۴ سوره نحل[15] است:

• بِالْبَیِّنَاتِ وَالزُّبُرِ ۗ وَأَنزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُ‌ونَ

با این ترجمه این آیه اینگونه فهمیده می‌شود که پیامبر وظیفه بیان منظور آیات برای مردم را داشته‌است و خود آیات قرآن به تنهایی کفایت نمی‌کنند. این برداشت وابسته به ترجمه "بیان کردن" از فعل "تُبَیِّنَ" است. ترجمه‌های دیگری نیز از این عبارت ممکن است که به برداشت‌های دیگر می‌انجامد. برداشت متفاوتی نیز از «بیان کردن» این خواهد بود که انزال ذکر اشاره به «وحی» دارد و بیان کردن آن بمعنی رساندن پیام وحی و جاری شدن آن بزبان پیامبر برای مردم باشد. همینطور "تُبَیِّنَ" را می‌توان به "آشکار کردن" در مقابل "پنهان کردن" ترجمه کرد. در این صورت معنای آیه آشکار کردن آیات نازل شده بر پیامبر برای مردم می‌شود. برای رسیدن به درکی همگون از این فعل می‌توان به کاربردهای دیگر ریشه "بین" در قرآن نگاهی انداخت:

1. آیه ۱۹ سوره نساء[16] از عبارت "فَاحِشَةٍ مُّبَیِّنَةٍ" برای اشاره به زشتکاری آشکار استفاده می‌کند.
2. آیه ۱۸۷ سوره آل عمران[17] می‌فرماید: "وَإِذْ أَخَذَ اللَّـهُ مِیثَاقَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ لَتُبَیِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلَا تَکْتُمُونَهُ ..." که ترجمه می‌شود: و هنگامی را که خداوند از کسانی که به آنان کتاب داده شده، پیمان گرفت که حتماً باید آن را برای مردم آشکار نمایید و پنهانش مکنید.
3. آیه ۱۵ سوره مائده[18] می‌فرماید: " یَا أَهْلَ الْکِتَابِ قَدْ جَاءَکُمْ رَ‌سُولُنَا یُبَیِّنُ لَکُمْ کَثِیرً‌ا مِّمَّا کُنتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْکِتَابِ ..." که ترجمه می‌شود: "ای اهل کتاب، پیامبر ما به سوی شما آمده‌است که بسیاری از چیزهایی از کتاب را که پوشیده می‌داشتید برای شما آشکار می‌کند"
4. آیه ۲۴۲ سوره بقره[19] می‌فرماید: "کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّـهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ" که ترجمه می‌شود: بدین گونه، خداوند آیات خود را برای شما آشکار می‌کند، باشد که بیندیشید. در این آیه فعل آشکارسازی مستقیماً توسط متن قرآن انجام می‌شود و شامل عملی از پیامبر نمی‌شود.