اتنا

اتنا (به ایتالیایی: Etna) کوه آتشفشانی است در شمال شرقی جزیره سیسیل که از مرتفعترین کوه‌های اروپا و ۳۳۵۰ متر ارتفاع آن از سطح دریا است. کوه اتنا که در جزیره سیسیل ایتالیا واقع شده نه تنها فعال‌ترین آتشفشان اروپا بلکه یکی از فعال‌ترین آتشفشان‌های جهان محسوب می‌شود که سابقه فوران گدازه‌های مذاب از آن به ۳۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد.[2]

اتنا
مرتفع‌ترین نقطه
ارتفاع۳۳۳۰ متر[1]
ایزولاسیون۹۹۹ کیلومتر (۶۲۱ مایل) 
زمین‌شناسی
گونهآتشفشان چینه‌ای[1]
آخرین فوران۲۰۱۱[1]

اتنا تا کنون بیش از صد بار طغیان نموده، نخستین آتشفشانی اتنا در زمان فیثاغورس بوده‌است.∗*. این کوه در سال ۱۱۸۳ میلادی بار دیگر آتشفشانی کرد و موجب مرگ ۵۱۰۰۰ نفرشد و از یازدهم مارس تا یازده ژوئیهٔ سال (۱۶۶۹ میلادی)، نیز بر اثر فوران آن ۲۰۰۰ تن و در (۱۶۹۳ میلادی)، ۱۸۰۰۰ تن هلاک شدند. طغیان‌های اتنا هر سه تا پنج سال تکرار می‌شود. بر اثر آتشفشانی‌های مزبور اغلب کرانه‌های کاتان دچار ویرانی شده‌است. بر حسب روایات اساطیری، غول‌های انسلاد و تایفون∗* درون آن زندگی می‌کنند که تنفس آن‌ها باعث طغیان اتنا می‌شود. قطر قاعدهٔ این آتشفشان ۴۵ کیلومتر و قلهٔ آن حدود ده‌ماه در سال، پوشیده از برف است. قطر دهانه اصلی آن ۵۰۰ متر می‌باشد. از عوارض جنبی آتشفشان‌ها، زمین‌لرزه‌های شدید می‌باشد که وقوع آن در سال (۱۹۰۸ میلادی) در آبراه مسینا* تعداد ۸۳۰۰۰ تن کشته به‌همراه داشت. جدیدترین فوران آن در سال ۲۰۱۱ به‌وقوع پیوست.

رویداد امپدوکلس و اتنا

امپدوکلس فیلسوف پیشاسقراطی بنا بر روایتی خود را به دهانه آتشفشان اتنا افکند تا مردم تصور کنند که به آسمان رفته‌است و او را همچون یک خدا بشمارند. وی لنگه کفش خود را کنار دهانه جا گذاشت، و چون عادت داشت که کفشهایی با تخت برنجین بپوشد، به آسانی شناخته شد.[3]

یادداشت

۱- ^  به بحث اتنا مراجعه شود.

۲- ^  غول‌های افسانه‌ای Encelade و Typhon تایفوئیوس (Typhoeus)

۳- ^ تنگه‌ای است میان جزیره سیسیل و کشور ایتالیا به طول ۲۴ و پهنای ۳ تا ۱۸ کیلومتر.

جستارهای وابسته

منابع
  1. «Etna». Global Volcanism Program - Smithsonian Institution. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۱.
  2. "کوه اتنا؛ فعال‌ترین آتشفشان اروپا‎". 2017. خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. Accessed October 24 2017. .
  3. تاریخ فلسفه کاپلستون جلد اول فصل هشتم ترجمه جلال الدین مجتبوی
  • لوح فشرده لغت‌نامه - دهخدا
  • فرهنگ معین
  • Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus AG, ۲۰۰۵
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ اتنا موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.