ینگه‌الفبا
ینگه‌الفبا یا ینگه‌الف (تاتاری: jaꞑa əlifba/yaña älifba؛ سیریلیک:Cyrillic Яңалиф) نخستین خطی بود که در زمان برپایی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و در دههٔ ۱۹۳۰ میلادی برای نگارش زبان تاتاری به کار گرفته‌شد. این خط برمبنای الفبای لاتین بود و جایگزین ینگه املا -که بر گرفته از خط عربی- بود می‌شد. در ۱۹۳۹ میلادی استفاده از ینگه‌الفبا نیز متوقف‌شده و الفبای سیریلیک جایگزین آن شد. ینگه در زبان‌های ترکی به معنای نو و ینگه‌الفبا به معنای الفبای نو می‌باشد.
| № | کاراکترها | ینگه املا نسخهٔ عربی | نسخهٔ لاتین نوین الفبای تاتار | نسخهٔ سیریلیک مدرن الفبای تاتار |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | A a | یا | A a | А а |
| ۲ | B ʙ | ب | B b | Б б |
| ۳ | C c | ج | Ç ç | Ч ч |
| ۴ | Ç ç | چ | C c | Җ җ |
| ۵ | D d | د | D d | Д д |
| ۶ | E e | ئه | E e | Е е (э) |
| ۷ | Ə ə | ئا | Ä ä | Ә ә |
| ۸ | F f | ف | F f | Ф ф |
| ۹ | G g | گ | G g | Г г (гь) |
| ۱۰ | Ƣ ƣ | ع | Ğ ğ | Г г (гъ) |
| ۱۱ | H h | ه | H h | Һ һ |
| ۱۲ | I i | ئی | İ i | И и |
| ۱۳ | J j | ی | Y y | Й й |
| ۱۴ | K k | ک | K k | К к (кь) |
| ۱۵ | L l | ل | L l | Л л |
| ۱۶ | M m | م | M m | М м |
| ۱۷ | N n | ن | N n | Н н |
| ۱۸ | Ꞑ ꞑ | ﯓ | Ñ ñ | Ң ң |
| ۱۹ | O o | یو | O o | О о |
| ۲۰ | Ɵ ɵ | ئو | Ö ö | Ө ө |
| ۲۱ | P p | پ | P p | П п |
| ۲۲ | Q q | ق | Q q | К к (къ) |
| ۲۳ | R r | ر | R r | Р р |
| ۲۴ | S s | س | S s | С с |
| ۲۵ | Ş ş | ش | Ş ş | Ш ш |
| ۲۶ | T t | ت | T t | Т т |
| ۲۷ | U u | یۇ | U u | У у |
| ۲۸ | V v | ۋ | W w | В в (в, у) |
| ۲۹ | X x | ح | X x | Х х |
| ۳۰ | У y | ئۇ | Ü ü | Ү ү |
| ۳۱ | Z z | ز | Z z | З з |
| ۳۲ | Ƶ ƶ | ژ | J j | Ж ж |
| ۳۳ | Ь ь | ی | I ı | Ы ы |
| (۳۴٫۱) | ' | ء | ' | ъ, ь, э |
| (۳۴٫۲) | Ьj | یی | (Í í) | ый |
ینگه‌الفبا ۳۳ حرف داشت که نه تای آن واکه بودند. از آپاستروف نیز به جای همزه و برای نمایش انسدادی چاکنایی بهره می‌بردند.
جستارهای وابسته
منابع
Wikipedia contributors, "Yañalif," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Yañalif&oldid=693535477 (accessed April 3, 2016).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.