گستاس دزد
دزد نجیبزاده سارق بیدرنگ مردی است که در کتاب عهد جدید به شرح مصلوب شدن عیسی اشاره شدهاست. در انجیل دو سارق جنایتکار به همراه عیسی به صلیب کشیده شدهاند. در انجیلهای مرقس و متی، آنان در تمسخر او به جمع مردم میپیوندند. اما در انجیل لوقا، کسی عیسی را به دلیل نجات دادن خود سرزنش میکند و دیگری که به عنوان دزد توبهکار شناخته میشود تقاضای بخشش میکند.
در نوشتههای اپوکریفال به دزد اشاره شدهاست که در ابتدا در انجیل نیقودیموس دیده میشود، در حالی که همکارش دیماس خوانده میشود. طبق رسوم مسیحی، جستاس بر روی صلیب بود و سمت چپ عیسی و دیزماس بر صلیب سمت راست عیسی بود. در افسانه طلایی ژاکوبوس دو وراگین نام دزد بیشرف به عنوان گزماس داده میشود. دزد بیهدف گاهی به عنوان «دزد بد» در مقابل دزد خوب شناخته میشود
در انجیلهای گستاس و دیسماس به ترتیب داماخوس و تیطس خوانده شدهاست. بر اساس سنت، به عنوان مثال، در افسانه طلایی هنری ودسورث لانگفلو، دوماخوس یکی از سارقان بود که در پرواز به مصر به سنت جوزف و خانواده مقدس حمله کرد.
روایت عهد جدید
در انجیل مرقس، که اغلب به حدود ۷۰ سال پیش از میلاد بازمیگردد، اولین نسخهٔ این داستان چنین است. نویسنده میگوید که دو راهزن به صلیب کشیده شدهاند، یکی در دو طرف عیسی. رهگذران و سران کاهنان عیسی را به دلیل این که ادعا میکرد مسیح موعود است، مسخره میکردند. با این حال، عیسی قادر نبود خود را نجات دهد و آن دو با او مصلوب شدند. (مرقس ۱۵:۲۷–۳۲) در برخی از آیات کتاب اشعیا آمدهاست که این نبوت به صورت تحقق یافتهاست (اشعیا ۵۳:۱۲: و او … در میان خطاکاران شماره گذاری شدهاست." در انجیل متی که حدود سال ۸۵ نگاشته شدهاست، جزئیات مشابهی ذکر شدهاست. (متی ۲۷:۳۸–۴۴)
اما در انجیل لوقا، از حدود ۸۰ تا ۹۰ به جزئیات آن اشاره شدهاست: یکی از راهزنان، دیگری را که عیسی را مسخره میکرد، سرزنش میکرد و از عیسی میخواست که «وقتی به ملکوت خود میآیی» او را به یاد آورد. عیسی در پاسخ به او وعده داد که همان روز در بهشت با او خواهد بود. (لوقا ۲۳:۳۳–۴۵) رسوم به این سارق نام دزد توبهکار و دیگری دزد بیشرف دادهاست.
در انجیل یوحنا که گمان میرود در رابطه با آ۹۰–۹۵ آمده باشد، همچنین آمدهاست که عیسی با دو نفر دیگر به صلیب کشیده شدهاست، اما در این گزارش به آنها اشارهای نشدهاست و سخن نمیگویند. (یوحنا ۱۹:۱۸–۲۵)
اصطلاح فیلیپینی
در میان کاتولیکهای فیلیپینی، نام خدا به نامهای حدس، باراباس، گستاس خوانده میشود. این واژه در واقع عبارتای است از سرخوردگی یا عتاب.
جستارهای وابسته
- لیست نامهای بینامهای کتاب مقدس
- زندگی عیسی در عهد جدید
- دزد مجازات – دیسماس، دزد دیگر که در کنار عیسی مصلوب شد
منابع
پیوند به بیرون
- رسانههای مرتبط با Gestas در ویکیانبار