کیست کلیه
کیست کلیوی یک کیسه پر از مایع است که بر روی کلیه یا درون آن تشکیل می‌شود.[1] در برخی موارد، کیستهای کلیه با اختلالات جدی همراه است که ممکن است سبب اختلال عملکرد کلیه گردد. اما معمولاً کیستهای کلیه نوعی کیست غیر سرطانی هستند؛ و بر اساس طبقه‌بندی بوسنیاک انواع مختلفی وجود دارد. اکثر آن ها کیستهای خوش‌خیم و ساده هستند که می‌توانند تحت کنترل قرار گیرند و به آنها مداخله نشود. با این حال، بعضی از آنها سرطانی هستند یا به سرطان مشکوک هستند و معمولاً در یک عمل جراحی به نام نفرکتومی برداشته می‌شوند.
| کیست کلیه | |
|---|---|
 | |
| کیست کلیوی کلیه در سمت چپ (ناحیه hyperintense) که در MRI نشان داده شده‌است. | |
| تخصص | اورولوژی  |
کیستهای کلیوی زیادی در بیماری‌های کلیوی دیده می‌شود که شامل بیماری کلیه پلی کیستیک و کلیه اسفنجی مدولاری است.
طبقه‌بندی
کیست کلیه با استفاده از سیستم طبقه‌بندی بوسنیاک توسط ریسک بدخیمی طبقه‌بندی می‌شود. این سیستم توسط مورتون بوسنیاک، عضو هیئت علمی مرکز پزشکی لانگون دانشگاه نیویورک در شهر نیویورک ایجاد شده‌است.[2]
طبقه‌بندی بوسنیاک کیست کلیه را به پنج گروه طبقه‌بندی می‌کند.[3]
دسته اول
- کیست ساده خوش‌خیم با دیواره نازک و بدون سپتا، کلسیفیکاسیون یا اجزای جامد، و تراکم ۰–۲۰ هاونسفیلد (HU)[4] (تقریباً برابر با آب) دارد. در چنین مواردی، یک سی تی اسکن بدون کنتراست وریدی برای طبقه‌بندی کافی است.[5] با این وجود، اگر یک CT کنتراست انجام شود، یک کیست دسته اول نباید پیشرفت قابل توجهی را نشان دهد، که می‌تواند به عنوان افزایش کمتر از ۱۰ HU در نظر گرفته شود.[6]
عوامل ایجادکننده
نوع ارثی آن که اتوزومال می‌باشد و کیست کلیه جوانان نامیده می‌شود و ۹۰ درصد، از این نوع کیست هستند. فردی که پدر یا مادر وی مبتلا به بیماری کیست کلیه باشد، ۵۰ درصد شانس ابتلا به این نوع کیست را خواهد داشت. معمولاً علائم در ۳۰ یا ۴۰ سالگی خود را نشان می‌دهد.[7]
نشانه‌ها
کیستهای کلیه معمولاً علامتی ندارند. در برخی موارد، به دلیل فشار کیستهای بزرگ بر روی اندام‌های دیگر، ممکن است بیمار دردی بین دنده‌ها و لگن خود احساس کند. گاهی اوقات کیست کلیه ممکن است عفونی شده و باعث تب، درد و حساسیت به لمس شدن ناحیه کلیه گردد.
بسیاری از افراد مبتلا به کیست کلیه، سالها ممکن است بدون علامت باشند. کیست باید به حدی بزرگ شود که باعث علائم زیر شوند.[7]
- درد و حساسیت در شکم
- خون در ادرار
- تکرر ادرار
- درد پهلوها
- سنگ کلیه
- درد یا احساس سنگینی در پشت
- خستگی
- درد مفاصل
- فشارخون
- عفونت کلیه
تشخیص
کیست پشرفته می‌تواند بیشتر با سونوگرافی داپلر مورد ارزیابی قرار گیرد، و برای طبقه‌بندی بوسنیاک و پیگیری کیستهای پیچیده، از اولتراسوند تقویت شده با کنتراست (CEUS) یا CT کنتراست استفاده می‌شود.[8]
- سونوگرافی
سونوگرافی شکم می‌تواند تصاویری را از کل دستگاه ادراری ارائه دهد. با استفاده از این تصاویر می‌توان کیستهای بی‌ضرر را از مشکلات دیگر کلیه تشخیص داد.[1]
- سی‌تی‌اسکن
تصاویر سی‌تی‌اسکن می‌تواند وجود کیست و تومور را در کلیه نشان دهد.[1]
- ام.آر. آی
تصاویر ام.آر. آی نیز مانند سی‌تی‌اسکن می‌تواند وجود کیست و تومور را در کلیه نشان دهد.[1]
همهگیرشناسی
تا ۲۷ درصد از افراد بالاتر از ۵۰ سال ممکن است کیست ساده کلیوی داشته باشند که علامتی ایجاد نمی‌کند.[9]
جستارهای وابسته
منابع
- «کیست کلیه». مرکز آموزشی و درمانی حضرت ولیعصر (عج). ۲۰۱۹-۰۳-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۳۱.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۲۰.
- Curry NS, Cochran ST, Bissada NK (August 2000). "Cystic renal masses: accurate Bosniak classification requires adequate renal CT". American Journal of Roentgenology. 175 (2): 339–42. doi:10.2214/ajr.175.2.1750339. PMID 10915671.
- Muglia, Valdair F.; Westphalen, Antonio Carlos (2014). "Classificação de Bosniak para cistos renais complexos: histórico e análise crítica". Radiologia Brasileira. 47 (6): 368–373. doi:10.1590/0100-3984.2013.1797. ISSN 0100-3984. PMC 4341374. PMID 25741120.
- Karen Garfield and Stephen W. Leslie (2019-03-14). Simple Renal Cyst. National Center for Biotechnology Information, StatPearls. StatPearls.
- David S. Hartman, MD and Ileana Chesaru, MD. "Kidney – Cystic masses". Radiology Assistant. Retrieved 2017-10-20.
- «کیست کلیه خطرناک است؟ - کیست کلیه مادرزادی». دکتر هوشنگ قوامی متخصص ارولوژی. ۲۰۱۷-۰۱-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۳۱.
- Hansen, Kristoffer; Nielsen, Michael; Ewertsen, Caroline (2015). "Ultrasonography of the Kidney: A Pictorial Review". Diagnostics. 6 (1): 2. doi:10.3390/diagnostics6010002. ISSN 2075-4418. PMC 4808817. PMID 26838799. (CC-BY 4.0)
- Tada S, Yamagishi J, Kobayashi H, Hata Y, Kobari T (July 1983). "The incidence of simple renal cyst by computed tomography". Clinical Radiology. 34 (4): 437–9. doi:10.1016/S0009-9260(83)80238-4. PMID 6872451.