کیانوش سنجری
مهدی سنجری باف ملقب به کیانوش سنجری (زاده ۲۰ شهریور ۱۳۶۱ در تهران) فعال دانشجویی، وبلاگ‌نویس و روزنامه‌نگار مستقل ایرانی است، که سابقه چندین بار بازداشت، زندانی شدن و حبس در سلول انفرادی را دارد.[1] سنجری پس از مهاجرت به آمریکا چند مدتی را نیز با بخش فارسی صدای آمریکا همکاری کرد.[2] وی پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۹۵ مجدداً دستگیر شد.[3]
| کیانوش سنجری | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۲۰ شهریور ۱۳۶۱ ۱۱ سپتامبر ۱۹۸۲ (۳۸ سال) تهران |
| پیشه | فعال دانشجویی وبلاگ‌نویس |
فعالیت‌ها
کیانوش سنجری یک دوره سخنگوی جبههٔ متحد دانشجویی بوده‌است او هم‌اکنون سخنگوی کمیته گزارشگران حقوق بشر و عضو جبههٔ دمکراتیک ایران است. وی همچنین وبلاگ‌نویس و عضو کانون وبلاگ نویسان ایران است و در وبلاگ خود به زبان انگلیسی، اخبار مربوط به زندانیان سیاسی ایران را پوشش می‌دهد. او همچنین از سال ۱۳۸۶ مسئولیت سخنگویی انجمن زندانیان سیاسی را - که توسط شماری از زندانیان سیاسی ایرانی تشکیل شده - به عهده داشته‌است.
بازداشت و زندان
کیانوش سنجری برای نخستین بار در سن ۱۷ سالگی در جریان تظاهرات دانشجویی در سالگرد واقعه تیر ۱۳۷۸ در اعتراض به تعطیلی روزنامه سلام (حادثه کوی دانشگاه تهران) بازداشت شد و چندین ماه در بازداشت انفرادی به سر برد. او پیش از آخرین بازداشت در تهران زندگی می‌کرده و بر اساس گزارش‌ها تحت نظر مأموران امنیتی بوده‌است.[4]
اتهاماتی که وی بر پایهٔ آن در این سال‌ها بازداشت شده عبارت بوده‌است از «اقدام علیه امنیت کشور» و «تبلیغ علیه نظام» به استناد «عضویت در گروه دانشجویی غیرقانونی و سکولار»، شرکت در تجمعات اعتراضی، مصاحبه با رسانه‌های خارج از کشور، «سیاه‌نمایی شرایط زندان‌ها در وبلاگ» و سازماندهی تجمع در برابر دفتر سازمان ملل متحد در تهران در اعتراض به بازداشت اعضای جبههٔ متحد دانشجویی.[5]
کیانوش سنجری آخرین بار در تاریخ ۸ اکتبر ۲۰۰۶ هنگام تهیه گزارش از درگیری میان نیروهای امنیتی و طرفداران یک روحانی طرفدار سکولاریسم در ایران به نام آیت‌الله کاظمینی بروجردی بازداشت شد. به گزارش سازمان عفو بین‌الملل کیانوش سنجری در محل نامعلومی در زندان انفرادی به سر می‌برد و عفو بین‌الملل از احتمال بیماری یا در معرض شکنجه بودن وی ابراز نگرانی کرد.[6]
شکنجه سفید
کیانوش سنجری دست کم ۹ بار بازداشت شده، روی هم رفته ۲ سال زندانی سیاسی بود و ۹ ماه از این مدت را در سلول انفرادی بازداشتگاه‌های امنیتی ۲۰۹، ۵۹ سپاه، بند ۲ الف معروف به ۳۲۵ سپاه، ۲۴۰ و بازداشتگاه اداره اطلاعات پلیس امنیتی تهران در سلول انفرادی محبوس بود. او در سلول انفرادی مورد شکنجه سفید قرار گرفته بود. سنجری به مجله سازمان عفو بین‌الملل نروژ گفته‌است: «این حالت شبیه نبردی است بین روح و جسم. در تنهایی مطلق نگه داشتن در سلول انفرادی، آزاردهنده‌ترین شکنجه سفید است. در ایران شکنجه سفید نامی است که زندانیان برای «در تنهایی مطلق نگه داشتن» (در سلول انفرادی) به کار می‌برند. این روش اثری بر جسم نمی‌گذارد اما فرد را به‌طور کامل گیج می‌کند. زندانیان هویت شان را از دست می‌دهند و حاضر می‌شوند به هر چیزی اعتراف کنند. این شیوه در زندان‌هایی که مانند زندان‌های معمولی نظارت نمی‌شوند، مانند بند ۲۰۹ زندان اوین در تهران، علیه مخالفین و خبرنگاران منتقد استفاده می‌شود.»[7]
مهاجرت
کیانوش سنجری پیش از تشکیل یکی از جلسات دادگاه، به‌طور غیرقانونی از راه مرز غربی از ایران گریخت و خود را به کردستان عراق رساند. محقق امور ایران در سازمان عفو بین‌الملل در لندن از محل پنهان شدن سنجری آگاه شد و شرایط او را خطرناک ارزیابی کرد و نامه‌ای برای کمیسر پناهندگان سازمان ملل نوشت. وی توضیح داد که خطر ربوده یا کشته شدن او به دست مأموران امنیتی ایران وجود دارد. با کمک سازمان عفو بین‌الملل و UNHCR، کیانوش سنجری پناهنده سیاسی شد و در روز ۳۱ اکتبر ۲۰۰۷ به نروژ سفر کرد.[8]
کیانوش سنجری در مدت کوتاه اقامتش در نروژ با پشتیبانی سازمان عفو بین‌الملل تظاهراتی را علیه مجازات اعدام و شکنجه دانشجویان در ایران در مقابل پارلمان آن کشور برگزار کرد. در این تظاهرات علاوه بر کیانوش سنجری، محمود امیری مقدم، برنده جایزه حقوق بشر در نروژ در سال۲۰۰۷[9] و بنت اریخسن، نمایندهٔ سازمان عفو بین‌الملل سخنرانی کردند.[10]
کیانوش سنجری از اسفند ۱۳۸۷ در آمریکا ساکن شده‌است. او یکی از سخنرانان تظاهراتی بود که ۲۳ سپتامبر ۲۰۰۸ هم‌زمان با سفر محمود احمدی‌نژاد به نیویورک و در اعتراض به نقض حقوق بشر در ایران در برابر سازمان ملل متحد برگزار شد.
بازگشت به ایران، دستگیری و محکومیت
سنجری در مهرماه ۱۳۹۵ به ایران بازگشت و پس از دو ماه در آذرماه همان سال مأموران امنیتی او را بازداشت کردند.[11] سنجری هفته آخر بهمن ماه ۱۳۹۵ با تودیع قرار وثیقه ۱۰۰ میلیون تومانی از زندان اوین آزاد شد.[12] احمد باطبی روزنامه‌نگار و زندانی سیاسی سابق، در مقاله‌ای با موضوع بازگشت کیانوش سنجری به ایران، دلیل این اقدام او را بیماری، افسردگی و تنهایی مادر کیانوش سنجری ذکر کرده‌است.[13] سنجری اول مرداد ماه ۱۳۹۶ در اینستاگرام خود در یک متن گله‌آمیز از وزارت اطلاعات دولت حسن روحانی نوشت که این وزارت خانه در دوران بازداشت، رفتار محترمانه‌ای با او داشت، اما با وجود اطلاع از دلیل بازگشت او به ایران برای مراقبت از مادر تنها و بیمارش، پرونده به شکلی راهی دادگاه شده که قاضی ماشاالله احمدزاده رئیس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب، او را به اتهام‌هایی همچون اجتماع و تبانی، فعالیت تبلیغی علیه نظام و عضویت در گروهک غیرقانونی به ۵ سال حبس تعزیری و ۶ سال حبس تعلیقی، و همچنین ۲ سال ممنوع‌الخروجی محکوم کرده‌است که این حکم از سوی وی مورد اعتراض قرار گرفت.[14][15]
جستارهای وابسته
پانویس
- کیانوش سنجری: در سلول انفرادی زمان انگار ایستاده‌است (گذار، ۷ شهریور ۱۳۸۷)
- «بازداشت همکار سابق صدای آمریکا پس از بازگشت به ایران». Gooya News. ۲۰۱۷-۰۲-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۲-۰۵.
- «بی‌خبری از سرنوشت کیانوش سنجری پس از بازگشت به ایران» (به عربی). دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۲-۰۵.
- گزارش عفو بین‌الملل (وب‌گاه عفو بین‌الملل)
- کیانوش سنجری: در سلول انفرادی زمان انگار ایستاده‌است (وب‌گاه گذار)
- ابراز نگرانی عفو بین‌الملل از وضعیت کیانوش سنجری (خبرنامه گویا)
- گزارش مجله سازمان عفو بین‌الملل نروژ از فعالیت‌های کیانوش سنجری (وبلاگ 'دربارهٔ کیانوش سنجری')
- گزارش عفو بین‌الملل بایگانی‌شده در ۲۲ مارس ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (وب‌گاه عفو بین‌الملل)
- «Amnesty International - Mahmood Amiry-Moghadddam – an every day hero in the fight for human rights». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ فوریه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
- گزارش گردهمایی (گزارش گردهمایی نروژ)
- «بازداشت همکار سابق صدای آمریکا پس از بازگشت به ایران». رادیو زمانه. ۱۶ بهمن ۱۳۹۵.
- |آزادی کیانوش سنجری با تودیع وثیقه |هرانا
- چرا کیانوش سنجری به ایران بازگشت، احمد باطبی|گویا|
- محکوم شدم به پنج سال زندان|اینستاگرام|
- حکم حبس برای کیانوش سنجری صادر شد|هرانا|