کشتار شوشی

کشتار شوشی واقعه‌ای بود که در سال ۱۹۲۰ میلادی توسط سربازان آذربایجانی علیه مردم ارمنی تبار شهر شوشی صورت گرفت[1][2][3][4] و برآورد می‌شود که نزدیک به ۳۰۰۰۰ نفر از مردم ارمنی این شهر توسط نیروهای آذربایجانی به قتل رسیده باشند.[5][6]

شوشی پیش از ویرانی

موسایف یکی از اعضای حزب کمونیست آذربایجان این واقعه را این گونه شرح می‌دهد: «کشتار بی رحمانه زنان، کودکان و افراد سالخورده بی دفاع شروع شد و ارمنیان به صورت انبوه مورد کشتار قرار گرفتند و دختران زیبای ارمنی پس از تجاوز به آن‌ها کشته شدند. به دستورخسروبیگ سلطانف کشتار بیش از شش روز ادامه یافت و خانه‌ها در قسمت ارمنی نشین غارت و ویران شد»[7] گریگوری ارژنیکیدزه از فعالین سیاسی گرجستان، در دیدار خود با نمایندگان آذربایجان شوروی، با اشاره به بازدید خود از شهر شوشی بعد از ۱۹۳۶ وقوع قتل‌عام ارمنیان، اظهار داشت: «تا به امروز من تصویری را که در ماه مه ۱۹۲۰ (حدود دو ماه بعد از قتل‌عام ارمنیان) در شوشی دیدم، با وحشت به یاد می‌آورم. زیباترین شهر ارمنی ویران و با خاک یکسان شده بود. ما اجساد زنان و کودکان خردسال را در چاه‌ها دیدیم.»

شوشی پس از ویرانی

اسیپ ماندلشتام، شاعر معروف، پس از بازدید از شوشی در سال ۱۹۳۱، شعری را به یاد قتل‌عام ارمنیان این شهر سرود.

So in Nagorno-Karabakh
These were my fears
Forty thousand dead windows
Are visible there from all directions,
The cocoon of soulless work
Buried at the mountains.[8][9]

اولگا شاتونووسکایا، روشنفکر آذربایجانی، در خاطرات خود می‌گوید: «قره باغ کوهستانی فقط اسماً خودمختار است، در طول این سال‌ها آن‌ها (مقامات باکو) بسیاری از ارمنیان را اخراج کردند، مدارس و آموزشگاه‌ها را بستند. شهر اصلی (در آرتساخ) شوشی بود، وقتی در دهه ۱۹۲۰ قتل‌عام (ارمنیان در شوشی) رخ داد، آن‌ها کل بخش مرکزی شهر (بخش ارمنی نشین شوشی) را سوزاندند. حتی آن را بازسازی نکردند.»

جستارهای وابسته

منابع
  1. World Directory of Minorities - Page 145 by Minority Rights Group, Miranda Bruce-Mitford
  2. Giovanni Guaita (2001). "Armenia between the Bolshevik hammer and Kemalist anvil". 1700 Years of Faithfulness: History of Armenia and its Churches. Moscow: FAM. ISBN 5-89831-013-4. "A month ago after the massacres of Shushi, in April 19, 1920, prime-ministers of England, France and Italy with participation of the representatives of Japan and USA collected in San-Remo..."
  3. Armenia in Crisis: The 1988 Earthquake - Page 6, by Pierre Verluise
  4. La construction de l'État en Arménie: un enjeu caucasien - Page 69 by Gérard J. Libaridian
  5. Giovanni Guaita (2001). "Armenia between the Bolshevik hammer and Kemalist anvil". 1700 Years of Faithfulness: History of Armenia and its Churches. Moscow: FAM. ISBN 5-89831-013-4. "In March 1920 a terrible pogrom took place in Shushi, organized by Azerbaijanis with the support of Turkish forces. Azerbaijani and Soviet authorities during the decades will deny and try to hush up the mass killings of about 30000 Armenians"
  6. Russian analysts Igor Babanov and Konstantin Voevodsky write that "On March, 1920, during the occupation of Shusha town, 30 thousand Armenians were massacred". / Игорь Бабанов, Константин Воеводский, Карабахский кризис, Санкт-Петербург, 1992
  7. tute of History of the Academy of sciences of Armenia, the Main archival department at Ministerial council of Republic Armenia, Faculty of history of Armenian people of the Yerevan State University. Nagorny Karabakh per 1918-1923. Collection of documents and materials. Yerevan, 1992. The document №443: from the letter of a member of communist party of Azerbaijan Ojahkuli Musaev to the government of RSFSR. рр. 638-639)
  8. Осип Мандельштам, Фаэтонщик, http://www.klassika.ru/stihi/mandelshtam/mandel107.html بایگانی‌شده در ۱۳ اوت ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine
  9. Осип Мандельштам. Сочинения. В 2-х т. Т.1, с.517-519.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.