پروتئینهای خانواده سیدیایکس
پروتئینهای خانواده سیدیایکس (به انگلیسی Cdx proteins) از انواع فاکتورهای لازم برای رونویسی ژنتیکی در تشکیل سیستم عصبی هستند.[1]
انواع پروتئینهای سیدیایکس
تاکنون سه نوع پروتئین سیدیایکس به شرح زیر در انسان شناخته شده است:
- پروتئین سیدیایکس ۱ (Cdx۱ protein)
- پروتئین سیدیایکس ۲ (Cdx۲ protein)
- پروتئین سیدیایکس ۴ (Cdx۴ protein)
پروتئین سیدیایکس ۲ انسان با پروتئین سیدیایکس ۳ در موش خانگی (Hamster) مشابه است.[2]
سنتز پروتئینهای سیدیایکس
سنتز و ساخته شدن پروتئینهای سیدیایکس در مرحله جنینی ۷.۵ روز در مزودرم صورت میگیرد.[3]، [4]
پروتئینهای لف-تیسیاف (Lef/Tcf) مربوط به مسیر Wnt که از فاکتورهای رونویسی (ژنتیک) هستند، پس از تشکیل کمپلکس با بتا-کاتنین فعال شدن ژنهای سیدیایکس و سنتز پروتئینهای سیدیایکس را موجب میشوند.[5]، [6]
عملکرد
عملکرد در لوله عصبی
پروتئین سیدیایکس ۱ و پروتئین سیدیایکس ۲ در مرحله جنینی ۸.۵ در لوله عصبی جنین موش یافت میشوند بنابراین این پروتئینها در تکامل لوله عصبی جنین موش نقش دارند. این پروتئینها در مرحله جنینی ۸.۵ روز در لوله عصبی تحتانی تشکیل دهنده دُم موش یافت میشوند.[5]، [6]
اثر روی ژنهای هاکس
پروتئینهای خانواده سیدیایکس باعث فعال شدن ژنهای هاکس میشوند. فعال کردن این ژنها توسط پروتئینهای خانواده سیدیایکس از طریق فعال شدن سیگنالهای مسیرهای دیگر از جمله اسید رتیونیک ومسیر WNT میباشد.[7]
برهمکنش Cdx-Wnt
ژنهای سیدیایکس با مسیر سیگنالهای مختلف از جمله Wnt برهمکنش نشان میدهند. پروتئینهای خانواده سیدیایکس اختلاط شونده پسین (بعدی) از مسیرهای Wnt فاکتور رشد فیبروبلاست FGF و رتیونیک اسید RT هستند یعنی مسیر Wnt ژنهای سیدیایکس را فعال میکند.[8]، [9]
در مسیر متعارف Wnt بتاکاتنین سیتوپلاسمی به هسته سلول میرود و با مرتبط شدن به پروتئینهای Lef/Tcf (lymphoid enhancer factor/T-cell factor) HMG box ژنهای هدف را فعال میکند. پروتئین سیدیایکس ۱ و سیدیایکس ۴ از پروتئینهای هدف برای مسیر Wnt-بتاکاتنین میباشند.[5]، [6]
روشهای آزمایشگاهی بررسی پروتئینهای خانواده سیدیایکس
پس از انتقال پلاسمیدهای تولید کننده پروتئینهای خانواده سیدیایکس در سلولهای مورد کشت سلولی از روشهای زیر برای بررسی این پروتئینها استفاده میکنند:
جستارهای وابسته
- پروتئین
- رونویسی (ژنتیک)
- فاکتور رونویسی ژنتیکی
- پروتئینهای خانواده ساکس
- ژن سیدیایکس۱
- ژن سیدیایکس۲
- ژن سیدیایکس۴
- ژنهای هاکس
- رونویسی (ژنتیک)
- لوله عصبی
- ژندرمانی
- ژنتیک پزشکی
- زیستشناسی مولکولی
پانویس
- M. Béland & al. 'Cdx1 autoregulation is governed by a novel Cdx1-LEF1 transcription complex', Molecular and Cellular Biology 24, 5028-5038, 2004.
- G. V. Mallo & al. 'Molecular cloning, sequencing and expression of the mRNA encoding human Cdx1 and Cdx2 homeobox. Down-regulation of Cdx1 and Cdx2 mRNA expression during colorectal carcinogenesis', Int. J. Cancer. 74, 35-44, 1997.
- F. Beck & al. 'Expression of Cdx2 in the mouse embryo and placenta: possible role in patterning in the extra-embryonic membranes', Dev. Dyn. 204, 219-227, 1995.
- B. I. Meyer & al. 'Mouse Cdx1 expression during gastrulation', Development. 117, 191-203, 1993.
- N. Pilon & al. 'Wnt signaling is a key mediator of Cdx1 expression in vivo', Development. 134, 2315-2323, 2007.
- P. Prinos et al. 'Multiple pathways governing Cdx1 expression during murine development', Dev Biol. 239, 257-269, 2001.
- D. Lohnes. 'The Cdx1 homeodomain protein: an integrator of posterior signaling in the mouse', Bioessays 25, 971-980, 2003.
- J. Deschamps & J. van Nes. ' Developmental regulation of the Hox genes during axial morphogenesis in the mouse', Development 132, 2931-2942, 2005.
- D. Lohnes. 'The Cdx1 homeodomain protein: an integrator of posterior signaling in the mouse', Bioessays 25, 971-980, 2003.
منابع
- Lohnes, D. The Cdx1 homeodomain protein : an integrator of posterior signaling in the mouse. Bioessays 25, 971-980, 2003
- Moon, R. T., Bowerman, B., Boutros, M. & Perrimon, N. The promise and perils of Wnt signaling through β-catenin. Science 296, 1644-1646, 2002
- Langman, J. Embryologie médicale, Édition Masson, 1984, Paris
- Deschamps, J. & van Nes, J. Developmental regulation of the Hox genes during axial morphogenesis in the mouse, Development 132, 2931-2942, 2005
- The early embryology of the auditory vesicles in man, par J. R. Hanson et al, Bull. Northwest Univ. Med. Sch., 33:350, 1959
- Prinos, P. et al. Multiple pathways governing Cdx1 expression during murine development, Dev Biol. 239, 257-269, 2001