واپیچه

به هر یک از پیچش‌های ۳۶۰ درجه‌ای در رشد مارپیچی صدف نرم‌تنان، واپیچه (whorl) گفته می‌شود. ترکیب مارپیچی صدف و وجود واپیچه‌ها در بسیاری از شکم‌پایان دیده می‌شود اما صدف سرپایانی چون ملوانک Nautilus، مارپیچه‌ها Spirula، و زیررده بزرگی از سرپایان منقرض به نام شاخ‌قوچی‌ها ammonites هم صدف‌های مارپیچی داشتند.

شمارش واپیچه‌های شکم‌پایان. در این نمونه، صدفی مشاهده می‌شود که واپیچه‌های ‎¾۳‏ دارد، چهارمین واپیچه آن گسترش سریع‌تری نسبت به واپیچه‌های ۱ تا ۳ دارد.
نمایی از بخش واپیچه‌ای صدف یک حلزون گِردپیچ[1]. این صدف هفت و نیم واپیچه دارد.

هر گاه نواره‌ای برجسته دارد که با رشد صدف تکرار می‌شود و به این نواره، درز گفته می‌شود.

به طور کلی، پیچش صدف‌ها دو نوع دارد که یکی موافق با حرکت عقربه‌های ساعت و دهانه در سمت راست است و راستگرد Dextrogyrate نامیده می‌شود و دیگری مخالف جهت عقربه ساعت و دهانه در سمت چپ است که چپگرد Sinistrogyrate نام دارد.

در این پیچش اگر حجره آخر بقیه حجره‌ها را بپوشاند به آن پوشنده‌پیچ Involute و اگر تمام پیچ‌ها دیده شوند به آن ناپوشنده‌پیچ Evolute می‌گویند. در حالت ناپوشنده‌پیچ اگر دورها به‌هم چسبیده باشند به آن چسبیده‌پیچ Advolute و اگر دورهای اول بهم چسبیده و دور آخر باز شده باشد به آن گشوده‌پیچ Convolute می‌گویند.[2][3]

منابع
  1. Anisus leucostoma
  2. http://itc.gsw.edu/faculty/bcarter/paleo/labs/moll/ceph4.htm
  3. سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور بایگانی‌شده در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine. بازدید: نوامبر ۲۰۱۳.
  • Wikipedia contributors, "Whorl (mollusc)," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed November 10, 2013).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.