هرتسوگ‌نشین بایرن

هرتسوگ‌نشین بایرن قلمرو هرتسوگ بایرن بود. از قرن ششم تا قرن هشتم میلادی یک منطقهٔ مرزی در بخش جنوب شرقی از پادشاهی مروونژی‌ها بود که توسط هرتسوگ‌های بایرن و تحت سیادت فرانک‌ها اداره می‌گردید. در اواخر قرن نهم یک هرتسوگ‌نشین جدید از همین منطقه و از بطن آن ایجاد گردید که یک هرتسوگ‌نشین بنیادی از پادشاهی آلمان و امپراتوری مقدس روم بود.

بین سال‌های ۱۰۷۰ تا ۱۱۸۰ میلادی امپراتور از مخالفان عمدهٔ بایرن بود به خصوص از جانب دودمان ولف، در درگیری‌های نهایی که بین هرتسوگ هاینریش شیر و امپراتور اشتاوفر فریدریش بارباروسا صورت گرفت، فریدریش پیروز گردید و هنری را از تیول‌داری عزل کرد. بایرن پس از آن به خاندان ویتلسباخ تعلق گرفت که تا سال ۱۹۱۸ آن را در اختیار داشتند.