نیتروگلیسرین

نیتروگلیسرین (به انگلیسی: NITROGLYCERIN) همچنین به عنوان (به انگلیسی: trinitroglycerin) یا TNG نیز شناخته می‌شود. روغنی سنگین و بی بو .دارویی با رده درمانی گشاد کننده عروقی بوده و نیز نام یک ماده منفجره می‌باشد. این ماده به شکل‌های دارویی قرص، برچسب پوستی، افشانه در بازار موجود است.از نیتریک اسید و گلیسیرین درست می‌شود.

گروه دارویی: نیترات

نیتروگلیسرین
نام‌گذاری آیوپاک

12،3-Trinitroxypropane

نام‌گذاری اتحادیه بین‌المللی شیمی محض و کاربردی
23-Bis(nitrooxy)propyl nitrate
دیگر نام‌ها

13-Dinitrooxypropan-2-yl nitrate
Propane-12،3-triyl trinitrate

شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس 55-63-0 Y
پاب‌کم 4510
کم‌اسپایدر 4354 Y
UNII G59M7S0WS3 Y
شمارهٔ ئی‌سی 200-240-8
شمارهٔ یواِن 0143 0144 1204 3064 3319
دراگ‌بانک DB00727
KEGG D00515 Y
MeSH Nitroglycerin
ChEBI CHEBI:28787 Y
ChEMBL CHEMBL730 Y
کد اِی‌تی‌سی C01DA02,C05AE01 (WHO)‎
مرجع بیلشتین
 1802063
مرجع جی‌ملین
 165859
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
Image 2
خصوصیات
فرمول مولکولی C
3H
5N
3O
9
جرم مولی 227.0865 g mol-1
شکل ظاهری Colorless liquid
چگالی 1.6 g cm-3 (at 15 °C)
دمای ذوب ۱۴ درجه سلسیوس (۵۷ درجه فارنهایت؛ ۲۸۷ کلوین)
log P 2.154
ساختار
Tetragonal at C1 C2 and C3

Trigonal planar at N7 N8 and N9

شکل مولکولی Tetrahedral at C1 C2 and C3

Dihedral at N7 N8 and N9

ترموشیمی
-370 kJ mol-1
Std enthalpy of
combustion ΔcHo298		 -1.529 MJ mol-1
داروشناسی
فراهمی زیستی <1%
Routes of
administration		 Intravenous Oral Sublingual Topical Transdermal
دگرگشت Hepatic
Elimination
half-life		 3 min
Legal status Pharmacist Only (S3)(AU)
رده‌بندی داروهای بارداری
Explosive data
Shock sensitivity high
حساسیت اصطکاک high
سرعت انفجار 7700 m s-1
هم‌ارز تی‌ان‌تی 1.50
خطرات
شاخص ئی‌یو 603-034-00-X
طبقه‌بندی ئی‌یو E (Explosive) T+ N
کدهای ایمنی R۳, R26/27/28, R33, R51/53
شماره‌های نگهداری (S1/2), S۳۳, S۳۵, S36/37, S45, S61
لوزی آتش
Flammability code 3: Liquids and solids that can be ignited under almost all ambient temperature conditions. Flash point between 23 and 38 °C (73 and 100 °F). E.g., gasoline)Health code 3: Short exposure could cause serious temporary or residual injury. E.g., chlorine gasReactivity code 4: Readily capable of detonation or explosive decomposition at normal temperatures and pressures. E.g., nitroglycerinSpecial hazards (white): no code
3
3
4
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

موارد مصرف

نیتروگلیسرین در آنژین صدری تجویز می‌شود.

  1. تخفیف یک آنژین صدری با مصرف دارو و پس از شروع درد
  2. جلوگیری از حمله قلبی با مصرف دارو و درست پیش از بروز حمله
  3. کاهش تعداد حملات با مصرف دائمی و منظم دارو. قرص‌های زیر زبانی نیتروگلیسیرین، قرص‌هایی که در دهان بین لب یا گونه و لثه‌های فوقانی گذاشته می‌شوند، یا افشانه آئروسل که در زیر زبان زده می‌شود، همگی حملات آنژینی را تخفیف داده یا از آن‌ها جلوگیری می‌کنند.
  4. کنترل فشار خون
  5. درمان نارسایی قلبی
  6. افزایش پرفیوژن شریان‌های کرونری و کاهش درد قفسه سینه در آنژین و سکته قلبی
  7. کاهش پیش بار در ادم حاد ریوی

موارد منع مصرف
  1. فشار خون سیستول کمتر از 90
  2. مصرف سیلدنافیل (ویاگرا) یا مشابه آن در 24-48 ساعت گذشته
  3. ضربه سر اخیر مانند بیمارانی که دچار ضربه به سر شده اند
  4. مصرف 3 دوز نیتروگلیسیرین از قبل

موارد احتیاط

در بیماران ضربه مغزی، افزایش فشار داخل جمجمه و شوک با احتیاط مصرف شود.

مکانیسم اثر

این دارو از طریق گشاد نمودن عروق کرونر قلب عمل می‌کند؛ به همین علت آن را یک داروی ضد آنژین می‌نامند.

گشادکننده عروق محیطی و عروق کرونر با اثرات ضد آنژین، ضد ایسکمی، ضد فشارخون کاهش پیش بار و پس بار قلب، کاهش نیاز اکسیژن میوکارد و در نتیجه کاهش بار کاری قلب.

عوارض جانبی

تاری دید، خشکی دهان، سردرد شدید، یا بثورات جلدی. علایم مسمومیت در اثر مصرف بیش از حد نیتروگلیسرین عبارتند از: کبودی لب‌ها، بستر ناخن‌ها، و کف دست‌ها؛ سرگیجه شدید؛ احساس فشار در سر و سر درد شدید؛ مشکل در تنفس؛ خستگی شدید؛ ضربان قلب تند؛ تب؛ و تشنج. برخی از مصرف کنندگان نیتروگلیسرین همچنین ممکن است دچار سردرد خفیف یا شدید، برافروختگی صورت و گردن و تهوع شوند. با استفاده مداوم از دارو، سردرد معمولاً طی چند روز یا هفته رفع خواهد شد. این سردردها را می‌توان با مسکن‌های معمولی تسکین داد.

انفجار

نیتروگلیسیرین و هر رقیق‌کننده مطمئناً می‌توانند سوختگی داشته باشند. قدرت انفجاری نیتروگلیسیرین ناشی از انفجار است: انرژی حاصل از تجزیه اولیه موجب فشار قوی است که مواد سوخت اطراف آن را منفجر می‌کند. این موج شوک خودکشی است که از طریق مواد منفجره 30 برابر سرعت صدای پخش شده به عنوان یک تجزیه‌کننده تقریباً فوری از طریق سوخت به یک گاز سفید گرم تبدیل می‌شود. انفجار نیتروگلیسیرین تولید گازهایی را می‌کند که بیش از 1200 بار حجم اولیه را در دمای اتاق و فشار عادی اتاق اشغال می‌کند. گرما آزاد شده، دما را به حدود 5000 درجه سانتیگراد افزایش می‌دهد (9000 درجه فارنهایت). این کاملاً با تخریب متفاوت است که تنها صرفه جویی در دسترس بودن سوخت صرف نظر از فشار یا شوک است. تجزیه این امر موجب نسبت بسیار بالایی نسبت به انرژی مولکول‌های گاز شده در مقایسه با سایر مواد منفجره شده‌است و این یکی از داغترین مواد منفجره انفجاری است.

نرخ تولید جنگی

مقادیر زیادی نیتروگلیسیرین در طول جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم برای استفاده به عنوان سوخت‌های نظامی و در کارهای مهندسی نظامی تولید شد. در طول جنگ جهانی اول، کارخانه HM، Gretna، بزرگترین کارخانه سوختگیری در بریتانیا، حدود 800 تن ردپای کوردی در هفته تولید کرد. این مقدار نیاز به حداقل 336 تن نیتروگلیسیرین در هفته (با فرض عدم تلفات در تولید). نیروی دریایی سلطنتی کارخانه خود را در کارخانه نیروی دریایی سلطنتی، Holton Heath در Dorset انگلستان داشت. یک کارخانه بزرگ کوردیت در کانادا در طول جنگ جهانی اول ساخته شده بود. کارخانه کوردیتی کانادا در نوبل، انتاریو، برای تولید 1.500.000 پوند (680 تن) کوردیت در هر ماه ساخته شد و نیاز به حدود 286 تن نیتروگلیسیرین در هر ماه داشت.

جستارهای وابسته

منابع
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.