ناگورنو قره‌باغ

قره‌باغ کوهستانی (به روسی: Нагорный Карабах، ناگورنو قره‌باغ) منطقه‌ای محصور در خشکی با مساحتی حدود ۴٬۴۰۰ کیلومتر مربع در قفقاز جنوبی و در جنوب شرقی کوه‌های قفقاز کوچک واقع شده‌است. این منطقه در تقسیمات کشوری جمهوری آذربایجان، بخشی از استان قره‌باغ علیا است و توسط خاک اصلی جمهوری آذربایجان محصور شده است. بزرگ‌ترین شهر و مرکز سیاسی ناگورنو قره‌باغ، شهر استپاناکرت (خان‌کندی) است و شهر شوشی (شوشا) مرکز فرهنگی آن است.

قره‌باغ کوهستانی (ناگورنو قره‌باغ)

  • Dağlıq Qarabağ (آذربایجانی )
  • Լեռնային Ղարաբաղ (ارمنی )
    Leṙnayin Ġarabaġ
  • Нагорный Карабах (روسی)
    Nagornyj Karabah

قره‌باغ کوهستانی
موقعیت و حدود استان سابقاً خود مختار ناگورنو قره باغ (رنگ روشن)
تقسیمات کشوری ولایت سابقاً خودمختار ناگورنو قره‌باغ
دین(ها)
Christianity (کلیسای حواری ارمنی)
مساحت
• کل
۴٬۴۰۰ کیلومترمربع (۱۷۰۰ مایل‌مربع)
• آبها (٪)
ناچیز
جمعیت
• برآورد سال ۲۰۱۳
۱۴۶٬۵۷۳[1]
• سرشماری ۲۰۱۰
۱۴۱٬۴۰۰[2]
• تراکم
۲۹ /به ازای هر کیلومترمربع (۷۵٫۱ /مایل‌مربع)
منطقه زمانییوتی‌سی+۴
• تابستان (ساعت تابستانی)
+۵
جهت رانندگیراست

نام

نام «قره‌باغ» برای نخستین‌بار می‌توان آن را در کتاب حمدالله قزوینی تاریخ‌نویس در سدهٔ ۸ ه‍.ق مشاهده کرد.

نام منطقه در سنگ‌نبشتههای اورارتو (دوران پادشاهی آیرارات) به صورت‌های «آرداخونی» یا «اوردخینی» و «اوردخه» قید شده‌است که نام آرتساخ از آن مأخوذ است و سرزمینی به این نام در هزارهٔ اول پیش از میلاد جزو پادشاهی آیرارات و سپس یرواندیان (دودمان اروندی) قرار داشت.[3][4][5] استرابون در (کتاب جغرافیای) خود قسمت سمت راست رود کورا (محل کنونی قره‌باغ) را با نام «ارخیستینا» (Orkhistene) به عنوان یک استان ارمنستان بزرگ-(ارمنستان = هایاستان) دانسته که به خاطر سوارکارانش شهرت داشته‌است.[6]

در زمان سلطهٔ حکومت روسیه شوروی واژهٔ «کوهستانی» (به روسی: Нагорный، ناگورنو) به آن افزوده شده و نام این منطقه به منطقهٔ «قره‌باغ کوهستانی» (به روسی: Нагорного Карабаха، ناگورنو قره‌باغ) تبدیل شده‌است.

ولایت خودمختار ناگورنو قره‌باغ

در دورهٔ اتحاد جماهیر شوروی، «ولایت خودمختار ناگورنو قره‌باغ» یکی از بخش‌های خودمختار جمهوری آذربایجان بود که شامل ۷ بخش به نام‌های خان‌کندی، خوجاوند، شوشا، آغ‌دره، عسگران (خوجالی)، خوجاوند و هادروت بود.

پس از فروپاشی شوروی و در جریان جنگ قره‌باغ، شهرستان آغ‌دره بین شهرستان‌های ترتر و کلبجر تقسیم شد، شهرستان هادروت به شهرستان خوجاوند ملحق شد و مرکز شهرستان عسگران نیز به خوجالی انتقال یافته و شهرستان خوجالی نام گرفت.

نهایتاً علاوه بر انحلال شهرستان‌های آغ‌دره، هادروت و عسگران، ولایت خودمختار ناگورنو قره‌باغ نیز از سوی دولت جمهوری آذربایجان منحل گردید.

جستارهای وابسته

منابع
  1. "Population of NKR as of 01.01.2013". NKR. 1 January 2013. Archived from the original on 23 اكتبر 2019. Retrieved 20 February 2014. Check date values in: |archive-date= (help)
  2. "Official Statistics of the NKR. Official site of the President of the NKR". President.nkr.am. 1 January 2010. Retrieved 6 May 2012.
  3. Chorbajian, Levon; Donabedian Patrick; Mutafian, Claude. The Caucasian Knot: The History and Geo-Politics of Nagorno-Karabagh. NJ: Zed Books, 1994, p. 52
  4. (ارمنی ) Bagrat Ulubabyan. «Արցախ» (Arts'akh). Armenian Soviet Encyclopedia. vol. ii. Yerevan: فرهنگستان ملی علوم ارمنستان، 1976, pp. 150–151.
  5. Christopher Walker. The Armenian presence in Mountainous Karabakh, in John F. R. Wright et al. : Transcaucasian Boundaries (SOAS/GRC Geopolitics). 1995, p. 91
  6. استرابون. Geography, 11.14.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.