ناوچه دماوند
ناو دماوند دومین کشتی جنگی کلاس موج است که در تاریخ ۱۸ اسفند ۹۳ به ناوگان شمال نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران پیوست. این کشتی جنگی که مقامات ایران آن را ناوشکن مینامند (ردهبندی ایرانی)، دومین ناو از کلاس موج است که بر مبنای ناومحافظهای ساخت انگلیس کلاس سام (الوند) در بخش صنایع دریایی شهید تمجیدی ساخته شد و از مشخصات و تجهیزات و تسلیحات مشابه با همتای بندرعباسی خود ناو جماران بهره میبرد.
دماوند
ایران
| ||
---|---|---|
ناومحافظ دماوند |
||
اطلاعات کلی | ||
برگرفته از نام | کوه دماوند | |
نوع کشتی | ناومحافظ سبک فریگیت | |
کلاس | کلاس موج | |
کشور سازنده | ایران | |
ساخت کارخانه | صنایع دریایی شهید تمجیدی سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع ایران | |
تاریخ سفارش | نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | |
ورود به ناوگان | ۱۸ اسفند ۹۳ | |
مشخصات | ||
طول کشتی | حدود ۱۰۰ متر | |
پهنای بدنه | ۱۱ متر | |
حداکثر ظرفیت بارگیری | ۱۳۰۰تن | |
نوع موتور | ۲ × ۱۰٬۰۰۰hp موتور
۴ × ۵۵۰kw دیزل ژنراتور | |
تعداد خدمه | ۱۱۰– ۱۴۰ نفر | |
سرعت | ۳۰ گره دریایی(۵۶km/h) | |
جنگافزارها | ||
توپخانه | توپ ۷۶ میلیمتری فجر ۲۷ | |
سیستم موشکی | ۴ × لانچر پرتاب موشک ضد کشتی نور یا قادر
۲ × لانچر موشک زیر سطحی | |
رادار | رادار آرایه فازی عصر | |
توپخانه ضدهوایی | ۱ × توپ ۴۰ میلیمتری فتح
۲ × توپ ۲۰ میلیمتری | |
موشک دفاع هوایی | ۴ × موشک محراب | |
جنگ الکترونیک | نامشخص | |
سرنوشت | ||
تاریخ و محل غرق شدن | ۸ بهمن ۹۶ دریای خزر | |
ناو دماوند ۲۷ اسفند ۱۳۹۱ طی مراسمی با حضور محمود احمدینژاد رئیسجمهور وقت ایران در بندر انزلی تحت عنوان "جماران۲" به آب انداخته شده دماوند در تیرماه ۱۳۹۳ وارد مرحله تست و آزمایش شد و پس از پشت سر گذاشتن تستهای SAT, HAT و دریانوردیهای آزمایشی سرانجام در روز ۱۸ اسفند ۱۳۹۳ به ناوگان شمال و منطقه چهارم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پیوست[1] که در این صورت تبدیل به بزرگترین کشتی جنگی ایران در این منطقه دریایی شد. دومین ناو کلاس موج ابتدا "ولایت" نام داشت و سپس به "جماران۲" یا موج۲" مشهور شد اما در انتها به نام مرتفعترین کوه ایران کوه دماوند نامگذاری شد. علت تغیر نام ناو دماوند مشخص نیست اما این رویه تغییر نامگذاری در نامگذاری کشتیهای جنگی معمول است، البته این کااس از روی پلتفرم کلاس الوند ساخته شده که بنام کوه و قلههای ایران نامگذاری شدهاند.
رونمایی
در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۳۹۱ مراحل به آب اندازی این ناوچه در بندر انزلی آغاز شد. پس از گذشت دو روز از شروع مجموعه فعالیتهای به آب اندازی، خبر رسمی آن منتشر شد.[2] سر انجام این ناوچه که در تاریخ ۱۸ اسفند ماه ۹۳ در بندر انزلی و با حضور محمود احمدینژاد، رئیسجمهور وقت، بهطور رسمی رونمایی شد.
در مراسم الحاق رئیس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ضمن تشریح ۱۲ سامانه نوین نصب شده روی ناوشکن پیشرفته دماوند، گفت: سامانههای رادار هوایی پیشرفته ۳ بعدی، رادار سطحی، هدایت آتش، جنگهای الکترونیکی، جنگهای نوین، سامانه هوشمند حل مسئله تیر، سامانه مدیریت نبرد، سامانه مخابراتی امن، شفت و پروانه گام متغیر، کنترل و نشاندهنده یکپارچه، نشست و برخاست بالگرد در شب و کشف و اطفاء حریق سازگار با محیط زیست بر روی ناوشکن جمهوری اسلامی ایران دماوند نصب شدهاست.[3]
مشخصات فنی
احمد وحیدی وزیر دفاع وقت جمهوری اسلامی ایران در ۲۷ اسفند ۱۳۹۱ گفت: ناوشکن جمارانِ پیشرفته حدود ۱۰۰ متر طول و بیش از ۱۳۰۰ تن وزن دارد.[4]
همچنین به گفته سردار احمد وحیدی، وزیر دفاع وقت جمهوری اسلامی ایران، این ناوچه از نظر طراحی و ساخت کاملاً بومی بوده و با همکاری نزدیک حدود ۴۰۰ دانشگاه، مرکز تحقیقاتی و تولیدکنندگان و صنایع ایرانی ساخته شدهاست. این ناوشکن از جدیدترین تجهیزات ناوبری و سیستمهای پیچیده دفاعی برخوردار است.[5]
خبرگزاری ایرنا به نقل از «یوری بوندار» کارشناس نظامی روس نوشت: جماران ۲ از نظر مشخصات فنی به ناوچههای روسی داغستان و تاتارستان (ناوچه کلاس ژپارد) که سرگروه ناوگان روسیه در دریای خزر هستند شباهت دارد.[6]
حادثه
در روز چهارشنبه ۲۰ دی ماه ۱۳۹۶ (۱۰ ژانویه ۲۰۱۸)، ناوچه دماوند در حال ورود به بندر انزلی به موج شکن شرقی این بندر برخورد کرد و دچار سانحه شد.
علت حادثه
علت دقیق برخورد به موج شکن تا این لحظه مشخص نیست و تنها عامل اعلام شده توسط روابط عمومی نیروی دریایی ارتش «افزایش سرعت باد و طوفان شدید» است.[7]
ابتدا خبرگزاریهای ایرانی گفتند «آسیبهای وارده ناچیز بوده و صدمه وارده در زمان کوتاهی برطرف خواهد.»[8] اما بعد از بررسیهای دقیقتر و طی توضیحات ارئه شده توسط امیر شاهین تقی خوانی، سخنگوی ارتش و امیردریادار امیر رستگاری، رئیس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع اعلام کردند: «مشخص شد میزان خسارت و آسیب وارد شده جدی بوده و ناوشکن موصوف نیاز به تعمیر و بازسازی اساسی دارد.»[9][10] اکثر صدمات در ناحیه سازه اصلی ناو وارد شده و تمام سامانههای حیاتی توسط پرسنل متخصص از ناوشکنِ آسیب دیده جدا و برای نصب مجدد پس از تعمیرات اساسی و احیاء ناوشکن به کارخانجات کشتی سازی شهید تمجیدی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح منتقل شد.
کشته شدگان
۱۸ سرنشین در هنگام وقوع حادثه داخل ناوچه دماوند بودهاند که به گزارش این سایت شش نفر از این تعداد در لحظات اولیه به داخل دریا پرت شدند. منابع خبری غیررسمی از نجات ۴ نفر از این افراد خبر میدهند اما گفته میشود از سرنوشت ۲ نفر دیگر خبری در دست نیست.[11][12]
بنابر گزارش منابع معتبر خبری پس ۱۶ روز عملیات جستجو، پیکر ۲ نفر از پرسنل ناوچه دماوند در دریای خزر پیدا شد. اسامی شهدا سانحه:
- ناوبان دوم امیر باسره طارمسری
- ناوسروان بیژن زارع[13][14]
غرق شدن
پس از ۱۸ روز از حادثه در تاریخ ۸ بهمن ماه ۱۳۹۶در پی انتشار فیلمی که مربوط به غرق شدن ناوچه دماوند است، خبرگزاریها غرق شدن این ناوچه را اعلام کردند. سرتیپ دوم تقی خانی، سخنگوی ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت:
با توجه به عمق کمآب در محل سانحه که حدود ۴ الی ۵ متر است امکانِ (کامل) غرق شدنِ ناوشکن دماوند وجود ندارد و برای جابجایی بلوکهای بدنه لازم است قسمتهای به هم متصل شده، جدا و برای تعمیر و بازسازی اساسی به کارخانه کشتی سازی منتقل شود. مشابه اینگونه سوانح و چنین اقداماتی برای مهار سانحه و احیای کشتیهای نظامی در صنعت دریایی جهان بهطور معمول وجود دارد. در این فرایند طی ۲۴ ساعت گذشته به علت طوفان شدید و بالا آمدن سطح آب دریا قسمت روسازه آلومینیومی که بهطور کامل تخلیه و برای جابجایی آماده شده بود به آب افتاده و باقی مانده بدنه شناور به پهلوی راست قرار گرفتهاست که بلافاصله پس از بهبود شرایط جوی در اولین فرصت این بخش از بدنه شناور و سایر قسمتهای باقی مانده نیز جدا و به کارخانه منتقل میشود. همچنین افزود: هیچ محدودیتی برای احیای مجدد ناوشکن دماوند وجود ندارد و بهدلیل بومی بودن تمام بخشهای آن با انتقال قطعات جداشده بهزودی عملیات احیاء ناوشکن دماوند و بازگشت آن به چرخه عملیات آغاز میشود.[15][16][17][18]
پینوشتها
- ناوشکن پیشرفته «دماوند» را بیشتر بشناسید تابناک
- به اب اندازی موج 2
- اسامی ۱۲ سامانه جدید ناوشکن «دماوند» مشرق
- قابلیتهای جماران ۲ از زبان وزیر دفاع خبرگزاری فارس
- نخستین جزئیات از ناوشکن جماران ۲ شبکه خبر
- ساخت ناوشکن ˈجماران 2ˈ، اثبات توانمندی دفاعی ایران و تحقق شعار ˈما میتوانیم ایرنا
- «دلیل بروز حادثه ناوشکن دماوند اعلام شد». خبرگزاری موج. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- «برخورد ناو جنگی ایرانی با موج شکن در دریای خزر». مشرق نیوز. ۲۰۱۸-۰۱-۱۰. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- «آسیب وارد شده به ناوشکن دماوند جدی است/ جستجو برای یافتن دو نفر از همرزمان ادامه دارد». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۱-۱۵. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- «آخرین وضعیت «ناوشکن دماوند»». مشرق نیوز. ۲۰۱۸-۰۱-۲۷. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- «وقوع سانحه برای ناوچه نیروی دریایی ایران در دریای خزر». بیبیسی فارسی. ۲۰ دی ۱۳۹۶.
- «برخورد ناوشکن نیروی دریایی ایران با موج شکن در بندر انزلی». رادیو فردا. ۲۱ دی ۱۳۹۶.
- «کشف پیکر دومین شهید حادثه برخورد ناو دماوند». مشرق نیوز. ۲۰۱۸-۰۱-۲۶. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- Sputnik. «اطلاعیه ارتش ایران درخصوص حادثه ناوشکن دماوند». ir.sputniknews.com. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- ناوشکن دماوند غرق شد؟+فیلم پایگاه خبری آفتاب
- ناوشکن دماوند غرق شد/توضیح ارتش+ عکس و فیلم جامعه خبری تحلیلی الف
- ناوشکن دماوند غرق شد +فیلم باشگاه خبرنگاران جوان
- «جزئیات جدید از ناوشکن دماوند». مشرق نیوز. ۲۰۱۸-۰۱-۲۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- «تشریح جزئیات حادثه ناوشکن دماوند/ هیچ محدودیتی برای احیای مجدد ناوشکن دماوند وجود ندارد | شبکه اطلاعرسانی مرصاد». www.mersadnews.ir. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- «عاقبت ناوشکن جماران چه میشود؟ / غرق یا احیا؛ مسئله این است!». www.khabaronline.ir. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.