میکیس تئودوراکیس

میکیس تئودوراکیس در جزیره یونانی کیاوس متولد شد و دوران کودکی خود را در شهرهای مختلف یونان گذراند. پدر او یک وکیل و کارمند دولتی بود. او با موسیقی محلی یونانی بزرگ شد و تحت تأثیر بیزانس بود و از بچگی می‌گفت که می‌خواهد یک آهنگساز بشود.[2]

او بدون دسترسی به آلات موسیقی از بچگی تلاش می‌کرد که آهنگ بسازد و اولین کنسرت خود را در سن ۱۷ سالگی اجرا کرد. در سال ۱۹۴۳ به آتن رفت و عضو یک واحد نیروی ذخیره نظامی در ارتش آزادیبخش یونان در مبارزه علیه نیروهای بریتانیایی شد. در جریان جنگ داخلی یونان دستگیر شد و به جزیره ایکاریا تبعید شد. در آنجا مورد شکنجه قرار گرفت و دو بار زنده به خاک سپرده شد.[3] در دوره ای که او زندانی و مخفی نبود از سال ۱۹۴۳ تا ۱۹۵۰ در کنسرواتوار آتن تحت نظر فیلوکتیس اکونومیدس به آموزش پرداخت. در سال ۱۹۵۰ تحصیلات خود را به پایان رساند. سپس به کرتا رفت و رئیس مدرسه موسیقی چانیا شد و اولین ارکستر خود را تأسیس کرد.

میکیس تئودوراکیس در پاریس

در سال ۱۹۵۴ با همسر خود به پاریس رفت و در زمینه تحلیل و تفسیر موسیقی به تحصیل پرداخت. در پاریس دومین مرحله زندگی حرفه‌ای او بود. اولین اثر او کنسرتو پیانو بود که اجرایی برای بالت بود. چند اثر او از جمله کارنوال یونان، مورد تحسین جهانی قرار گرفت. در سال ۱۹۵۷ او مدال طلا فستیوال موسیقی مسکو را برد. در سال ۱۹۵۹ بعد از اجرای موفقیت‌آمیز در لندن، آهنگساز فرانسوی داریوس میهاد به او را نامزد برنده جایزه آمریکایی کاپلی کرد.

میکیس تئودوراکیس بعد از بازگشت به یونان

در سال ۱۹۶۰ او به یونان برگشت و به موسیقی اصیل یونان بازگشت. او با اجرای ترانه Epitaphios یک انقلاب فرهنگی در سرزمین اش ایجاد کرد. تأثیر گذارترین و مهم‌ترین آثار او بر اساس اشعار یونانی می‌باشد. او تلاش کرد که به موسیقی یونانی جایگاه و شان بالایی بدهد که چنین جایگاهی را از دست داده بود. او ترکیب موسیقی متاسیمفونیک، ترکیب سمفونی را با آهنگ‌های معروف یونانی و غربی و سازهای محبوب یونانی در هم آمیخت و توسعه داد. او ارکستر کوچک آتن را تأسیس کرد. کنسرت‌های بسیاری را در سراسر یونان و خارج انجام داد. به‌طور وسیعی در سیاست کشور خودش شرکت داشت. بعد از قتل گرگوریس لمبریکس در ماه مه ۱۹۶۳، جنبش سیاسی جوانان لامرباکسیس را تأسیس کرد و به عنوان رئیس انتخاب شد.[4]

۲۱ آوریل ۱۹۶۷ یک رژیم متشکل از نظامیان قدرت را به دست گرفت. تئودوراکیس زندگی مخفی زیر زمینی آغاز کرد و جبهه میهن را تشکیل داد. بعد از مدتی حکمی صادر شد که گوش کردن به آهنگ‌های او ممنوع اعلام شد و خودش نیز ممنوع‌الخروج شد. در همان سال وی دستگیر شد و برای ماه‌ها حبس شد و بعد از آزادی به همراه همسر و دو دخترش به به زاتونا تبعید شد. بعدها او در اردوگاه کار اجباری مشغول به کار شد. جنبش همبستگی بین‌المللی که توسط شخصیت مهمی نمایندگی می‌شد، خواستار آزادی تئودوراکیس شدند. به درخواست سیاستمدار فرانسوی ژان ژاک سروان شریدر، تئودوراکیس اجازه پیدا کرد در ۱۳ آوریل ۱۹۷۰ به پاریس برود. بلافاصله وقتی وارد پاریس شد، تحت درمان قرار گرفت چرا که از مریضی سل رنج می‌برد.[5]

در دوران تبعید، تئودوراکیس چهار سال برای سرنگونی حکومت نظامی جنگید. او تورهای جهانی خود را شروع کرد و هزاران کنسرت را در همه قاره‌ها برای بازسازی دموکراسی در یونان اجرا کرد. با پابلو نرودا و سالوادور آلنده را ملاقات کرد. او از جمال عبدالناصر، یاسر عرفات و یگال الون عنوان دریافت کرد و فرانسوا میتران و اولف پالمه و ویلی برادت به دوستانش تبدیل شدند. برای میلیون‌ها آدم در سراسر دنیا، تئودوراکیس نماد مقاومت در برابر دیکتاتوری یونان بود. پس از سقوط حکومت دیکتاتوری در یونان، تئودوراکیس در سال ۱۹۷۴ به یونان بازگشت و به کنسرت‌های خود در یونان و خارج از کشور ادامه داد. بعدها او سه بار به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد و برای دو سال از سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۲ به عنوان وزیر دولت ایفای نقش کرد. او متعهد شد که آگاهی بین‌المللی نسبت به حقوق بشر، مسائل زیست‌محیطی و صلح را بالا ببرد و در همین رابطه با نویسنده و موسیقیدان ترک، انجمن دوستی یونان و ترکیه را تأسیس کرد. در این بخش از زندگی هنری خود، او تأثیرگذارترین سمفونی‌های خود را ساخت که می‌توان به سمفونی ۳، ۴ و ۷ اشاره کرد که همه آن‌ها بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۹ اجرا شد. در همین مقطع زمانی، او جایزه صلح لنین را برد. او اولین اپرای خود به نام کوستاس کاریتاکیس و بالت زوربای یونانی را تنظیم کرد که در فستیوال ورنا در سال ۱۹۸۸ اجرا شد. او دکتر افتخاری خیلی از دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه مونترال و کرتا می‌باشد.[6]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ میکیس تئودوراکیس موجود است.

• زندگی‌نامه و معرفی کامل میکیس تئودوراکیس، امید روحانی، فصلنامه جشن کتاب، شماره ۵