میر مهنا

پدر میر مهنا، میر ناصر نام داشت که در واپسین سال‌های فرمانروایی نادرشاه افشار، حاکم بندر ریگ و رود حلّه و جزیره خارگ بود. میر ناصر شیعه‌مذهب و اهل ایران از طایفه زعاب بود.

میر مهنا حاکم مستقل[8] بندر ریگ شهرستان گناوه بود که به راهزنی دریایی از بیگانگانی که قصد ورود به ایران را داشتند می‌پرداخت.[9]

او با وجود هلندی‌ها، انگلیسی‌ها و پرتغالی ها و بیگانگانی که قصد تصرف و تکه‌تکه کردن ایران را داشتند به شدت مخالف بود و قصد یک پارچه کردن جنوب و تمامی ایران را داشت.[10] او بار دیگر در سال ۱۱۴۵ به خارگ حمله کرد و ۵۸ هلندی و ملوان بومی را اسیر کرد.[11]

مستشرق آلمانی کارستن نیبور که در سال ۱۷۷۶م از ایران و منطقه خلیج فارس وجزیره العرب دیدن کرده بود جنگ‌های بین میر مَهَنّا امیری پسر شیخ ناصر امیری حاکم عرب بندر ریگ، گرمسیر، و کریم خان زند حکمران فارس و شیراز را اینگونه توصیف می‌کند:

"در سال ۱۷۶۵ میلادی، همان کریم‌خان زند، افسری جهت دریافت مالیات وحق حمایت نسبت به منطقه گرمسیر فرستاد، اما میر مَهِنّا به شدت با فرستاده کریم‌خان برخورد کرد و ریش و سیبیل او را تراشید. کریم‌خان سپس ارتشی قوی به جنگ او فرستاد، که بندر ریگ و باقی ممالک او را اشغال کرد، میر مَهِنّا به هر حال با آینده‌نگری قبل از اینکه خیلی دیر شود به همراه نیروهایش و قسمتی از رعیت خود، به جزیره‌ای صحرایی که خوری نام داشت عقب‌نشینی کرد، جزیره‌ای که در آن به انتظار نشست تا ارتش فارس از مملکتش عقب‌نشینی کنند. بعد از اینکه آنها رفتند او از جزیره خارج شد و نیروهای گارد را از بندر ریق بیرون راند و مملکت خود را دوباره تحت سلطه درآورد"[12]

والی بغداد در سال ۱۱۸۲ قمری میر مهنا را به قتل رساند. صادق‌خان زند به اعتراض این عمل به بصره لشکر کشید و آنجا را تصرف کرد.[13]

در ایران یک بازی ویدئویی دربارهٔ زندگی وی ساخته شده‌است. امروزه جزیره‌ای غیرمسکونی در خلیج فارس جزیره میر مهنا[14] و بندری در جزیره کیش به نام او نامیده شده‌است.[15]