مرادعلی سالار احمدی

مرادعلی سالار احمدی زادهٔ ۱۳۱۳ تربت جام بود. وی توسط پدرش غلامحسین که کشاورز بود بزرگ شد و آوازهای مقامی تربت‌جام را از ایشان فراگرفت. دوازده ساله بود که در شب‌نشینی‌ها و نشست‌های دورهمی به زیبایی دوبیتی‌های عرفانی می‌خواند. مرادعلی سالار احمدی این هنر را موهبتی الهی می‌دانست که از پدر به او و از او به فرزندان خویش خواهد رسید و معتقد بود این هنر نسل به نسل در خانواده اش می‌ماند.[1][2]

به واسطه پژوهش‌هایی که در قالب مرکز حفظ و اشاعه موسیقی انجام می‌گرفت؛ فوزیه مجد به تربت جام سفر کرد و تمامی خوانندگان تربت جام را از نزدیک دید، وی حاج مرادعلی را برای معرفی موسیقی مقامی شرق انتخاب و به جامعه هنری معرفی نمود.[3]

حضور در فیلم پوژگان در سال ۱۳۹۷ ساخته مریم ایران پناه

جشن هنر شیراز اولین تجربهٔ مرادعلی سالار احمدی در پهنهٔ ملی بود، وی برای یکساعت فریادهای محلی خراسان را خواند و در آنجا بود که برای اولین بار نوایی را خواند و مورد تشویق اهل فن قرار گرفت. بعد از این دوران بود که اجراهایی در دیگر نقاط جهان همچون کشورهای لبنان، ایتالیا، تونس، انگلستان و … انجام داد.[1]

در سال‌های قبل از انقلاب ۵۷، نظرمحمد سلیمانی نوازندهٔ نابغهٔ موسیقی مقامی شرق او را همراهی می‌کرد. وی پس از درگذشت سلیمانی با ذوالفقار عسگری‌پور و عبدالله سروراحمدی به همکاری پرداخت.[3]

حاج مرادعلی سالار احمدی پس از انقلاب مورد کم لطفی و بی‌توجهی بود و از صحنه دور ماند تا اینکه در سال ۱۳۹۲ در دو جشنواره دوباره بر صحنه آمد و همه را حیرت‌زده کرد.[4]

وی در سال ۱۳۹۷ در حوزه تخصصی آواز محلی خراسان مقام درجه یک هنری را دریافت کرد و همان سال در گذشت.[5][6]

سالار احمدی به واسطه پژوهش‌های فوزیه مجد، مقام نوایی اولین بار با صدای او و نوازندگی نظرمحمد سلیمانی توسط فوزیه مجد ثبت و ضبط و توسط آقای مسعودیه آوانگاری شد که در کتاب موسیقی تربت جام نیز منتشر شده‌است.[3]

به نقل از فوزیه مجد :

هیچ‌کس آواز کوچه‌باغی را به زیبایی و درستی مرادعلی نمی‌خواند.

مرادعلی سالار احمدی در ۲۰ مرداد ۱۳۹۷ به علت کهولت سن و در اثر عارضه قلبی درگذشت. وی با خواندن زاده شد و با خواندن از دنیا رفت، فیلمی موجود است که او در بستر بیمارستان هنوز با همان تحریرهای خاص و پیچیده‌اش نوایی را می‌خواند. او را در بهشت محمدی تربت جام و در کنار پدر و مادرش به خاک سپردند.[2][7]