محمدمهدی فقیهی

او سال چهارم دبستان هم‌زمان به حوزه رفت. صرف و نحو و ادبیات را نزد ادیب نیشابوری و هم برخی از شاگردان وی آموخته‌است. مکاسب را از ستوده و کفایه را از فاضل لنکرانی آموخت. حدود دو دوره اصول موئتن نزد جواد تبریزی و دروس خارج فقه و اصول را بنا بر مبانی مدرسه نجف گذراند.

او یک دوره اصول با مشرب امام را از جانب فاضل و نزدیک به یک دوره اصول و نیز ابوابی از فقه را نزد صانعی خواند. مدتی به فراگیری و آشنایی با نظریات و مبانی مدرسه فقهی و اصولی سید محمد باقر صدر، نزد شاگردان وی از جمله سید محمود هاشمی شاهرودی بود، و برای آشنایی با سیق درسی سید حسین طباطبائی بروجردی شش سال هم (خارج فقه کتاب الزکوه و کتاب الولایه) را در خدمت حسینعلی منتظری فرا گرفت.

به دلیل همین علاقه با پیشنهاد خود به سیداحمد خمینی کتاب تقریرات درسی روح‌الله خمینی از بروجردی را تنظیم کرده و به احیا آن پرداخته‌است. وی مدت ۱۵ سال در محضر اساتیدی مانند حسن‌زاده آملی و سید جلال الدین آشتیانی به فراگیری فلسفه، کلام و عرفان پرداخت. وی همچنین یک سال در کلاس‌های عبدالکریم سروش در قم شرکت کرده‌است.

یکی از دلایل اصلی تعطیلی روزنامه انتخاب، گفتگوی مفصل محمد مهدی فقیهی با خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) بود که در آن ضمن معرفی جریان نواندیشی دینی صراحتاً، به مصباح یزدی حمله کرده و خواستار به حاشیه راندن او شده بود.

پس از این گفتگو، هزاران نفر از طرفداران مصباح یزدی در قم تظاهراتی برپا کردند و با شعارهای «روزنامه انتخاب تعطیل باید گردد»، «مرگ بر فقیهی»، مرگ بر قلم به دست مزدور»، اعتراض خود را نشان دادند و پس از آن بود که روزنامه انتخاب به عنوان ارگان جریان نواندیشی دینی مشهور گردید و حتی فقیهی اعلام کرد که برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۰، کاندیدا معرفی خواهد کرد.[1]

محمد مهدی فقیهی دارای اجازهٔ نقل روایت (به معنی توانایی تعیین اعتبار احادیث) از محمدعلی اراکی،[2] اجازهٔ اجتهاد در فقه از صانعی، منتظری، شیخ جواد تبریزی و اجازهٔ اجتهاد در فلسفه، کلام و عرفان از سید جلال الدین آشتیانی و حسن حسن‌زاده آملی می‌باشد.

او پس از سال‌ها تحصیل و تدریس و ارائه چند رساله علمی، به عنوان استاد بارز در حوزه علمیه قم با گواهینامه معادل دکتری، فارغ‌التحصیل شد. فقیهی همچنین موفق شده دکترای خود در رشته فلسفه بگیرد و اینک نیز دانشجوی دکترای علوم سیاسی است. .[3]

آثار و کتب نوشته شده توسط او عبارتند از: دولت و حکومت در اسلام، ابعاد مختلف - تاریخ مکه و مدینه، اندیشه سیاسی دهه دوم انقلاب، استاد سید جلال الدین آشتیانی و حکمت متعالیه، اندیشهٔ فلسفی علامه طباطبایی

در آستانه چاپ: انوار الحقایق (در حکمت صدرایی) ۱۰ جلد، عیون اخبار الرضا (۳جلد)، ترجمه و توضیح اشارات شیخ الرئیس (از نمط اول به بعد) - ۴(جلد)، ترجمه و توضیح شواهد الربوبیه (سه جلد)، رساله‌ای در تعارض و ترجیح (۱ جلد)، رساله‌ای در اجتهاد و تقلید (۱جلد)، تاریخ فلسفه اسلامی (سه جلد)، تاریخ فلسفه غرب (۵جلد)، کلام سیاسی، فلسفه فقه، اندیشه سیال شیعه، اندیشه سیاسی انقلاب در دهه دوم انقلاب، تبارشناسی و توضیح نظریه مکان و زمان، تبارشناسی اصلاحات، تاریخ معاصر ایران (۲جلد)، اهداف دین و نسبت آن با احکام شریعت، تصحیح انسان کامل جیلی (۵جلد)، شش رساله از ملاصدرا، کلام جدید، سکولاریزم چیست؟ (ترجمه از عربی)، دین و دولت، آیت‌الله آشتیانی،[4]

او همچنین مدیرمسئول و سردبیر فصلنامه نقد و نظر بود. حوزه تأثیر این مجله تئوریک در دوران خود به اندازه‌ای بود که برخی چون «سوسن شریعتی» خود را «شاگرد مکتب نقد و نظر» می‌دانند. افرادی مانند سید حسن نصر نیز از انتشار این نشریه حمایت کردند. رهبر فکری نویسندگان این مجله روشنفکر نواندیش مصطفی ملکیان بود.

فقیهی پس از تغییرات در مدیریت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، از «نقد و نظر» کناره‌گیری کرد.

• رئیس دفتر سیاسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
• معاون اجرایی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
• معاون پژوهشی و رئیس پژوهشگاه دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
• سردبیر مجله گزارش و عضو تحریریه مجله آینه پژوهش و سایر مجلات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم
• مسؤول مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی
• قائم مقام دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
• معاون پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
• مسئول تصحیح آثار فقهی – اصولی – کلامی – فلسفی – عرفانی آیت‌الله خمینی
• مسئول «کمیته علمی کنگره زمان و مکان و نقش آن در اجتهاد» (مبانی فقهی امام خمینی) به ریاست هاشمی شاهرودی
• مدیر مسئول و سردبیر مجله نقد و نظر
• سردبیر روزنامه انتخاب
• مدیر مسئول و سردبیر مجله راه سوم
• مدیر مسئول روزنامه اخبار امروز
• عضو مؤسس حزب راه سوم
• رئیس رادیو آسیایی صدا و سیمای جمهوری اسلامی

• زندگینامه محمد مهدی فقیهی در سایت شخصی وی
• گفتگوی محمد مهدی فقیهی با ایرنا که منجر به تظاهرات شد
• گفتگو با فقیهی در مورد نواندیشی دینی
• بخش نخست: ریشه‌های خشونت در اسلام
• بحش دوم: ریشه‌های خشونت در اسلام
• ایسنا
• روز
• روزنامه انتخاب در ویکی‌پدیای انگلیسی
• سایت اطلاع‌رسانی محمد مهدی فقیهی
• سایت شخصی محمد مهدی فقیهی
• خبرگزاری انتخاب
• روزنامه انتخاب
• روزنامه ایران
• روزنامه جمهوری اسلامی
• روزنامه ابتکار
• البرز
• ارم
• مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی