لرهای عراق

لرهای عراق (عربی: الوار العراق‎) گروهی از لرهای فیلی ایرانی‌تبار عمدتاً ساکن در مناطق شرقی عراق هستند. از مناطق عمده سکونت این مردم بغداد و واسط [1]و استان دیاله به ویژه در شهرهای خانقین، مندلی، شهربان، زرباطیه و نواحی پیرامون نوار مرزی ایران است.[2][3][4][5] امروزه این گروه قومی در عراق اغلب به نام لر فیلی مطرح می‌شوند. سوآن در سال ۱۹۲۶، از حضور لرهای فیلی در کرکوک و اشتغال آنها در بازار کرکوک خبر داده است.[6] در سال ۱۹۲۴، لرها ۴/۳٪ جمعیت شهر ناصریه در جنوب عراق را تشکیل می‌دادند.[7]. فریا استارک، سیاح و تاریخ شناس اروپایی در دو اثر خود از حضور چشمگیر لرها در عراق سخن رانده و لرهای عراق را زیباترین ساکنان شهر بغداد ذکر کرده است.[8]

لرهای عراق
مناطق با جمعیت چشمگیر
بغداد، واسط، استان دیاله به ویژه در شهرهای خانقین، مندلی، شهربان، زرباطیه و نواحی پیرامون نوار مرزی ایران
زبان‌ها
زبان عربی، زبان لری
دین
اسلام، شیعه

اطلاعات جمعیتی

به سبب نبود اطلاعات آماری دقیق و جدید در عراق، شمار واقعی لرهای عراق نامعلوم است.در سال ۲۰۰۹ جعمیت لر های عراق ۱۴۴هزار نفر اعلام شده.[9]

زبان و گویشها

لرهای عراق به مجموعه‌ای از گویشهای بهم پیوسته لری سخن می‌گویند.[10] رودیگر اشمیت زبانشناس آلمانی در کتاب راهنمای زبان‌های ایرانی به لری بغدادی از زبانهای ایرانی موجود در عراق اشاره کرده که در بغداد گویشورانی دارد.[11]

تاریخ معاصر لُرهای عراق

گرچه طی بیش از نیم قرن (۱۹۴۰ تا ۱۹۹۱میلادی) لرهای عراق شرایط نامناسبی را عمدتاً به شکل عدم پذیرش هویت عراقی آنها از سوی دولتهای مختلف سپری کردند، در عراق معاصر، به ویژه درطول رژیم بعث، شرایط سیاسی و اجتماعی تاسف بار و غم‌انگیزی برای لرهای فیلی عراق ایجاد شد.[12]. در دهه ۱۹۷۰ میلادی، عوامل سیاسی و انحصارگرایی قومی حکومت بعث عراق، منجر به مهاجرت اجباری بسیاری از لرهای عراق به درون ایران یا پناه بردن آنها به نواحی تحت کنترل کردهای عراق شد. بهانه اخراج و آوارگی لرها از سوی دولت عراق، عراقی نبودن این قومیت و اصالت ایرانی آنها بود. بخش زیادی از لرهای عراق پس از اخراج راهی کشورهای غربی شدند. با این وجود حضور لرها در عراق هیچگاه حاشیه‌ای نبوده است و در همه فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی مشارکت داشته‌اند.[13] تا پیش از اخراج لرها، آنها در بازارهای اصلی بغداد بعنوان بازرگان نقش مهمی ایفا می‌کردند [14] جامعه لرهای عراق علی‌رغم تفاوتهای مذهبی و گویشی به خوبی توسط کردهای عراق به دلیل اشتراکات قوی نژادی و زبانی پذیرفته شده‌اند به گونه‌ای که طی معاهده تفاهم خودگردانی کردستان عراق در سال ۱۹۷۰ میلادی، آراس حبیب کریم از سوی احزاب کردی برای معاونت رئیس جمهوری عراق پیشنهاد شد که از سوی حکومت عراق به بهانۀ تعلق به کردهای فیلی، مذهب شیعه، اصالت لری و ایرانی او پذیرفته نشد. مک‌داول او را یکی از یکصد هزار کرد فیلی معرفی می‌کند که در زمان عثمانی در غرب زاگرس و برخی نیز در بغداد ساکن شدند.[15]

پیوند به بیرون
  • خبرگزاری رووداو.

سازمان فرهنگی که برای پاسبانی از میراث لری مبارزه می کند»(۲۱ ژانویه ۲۰۱۷).

منابع
  1. F.J.Darah, 2013, Failis: the Curse of Compound Identity and Scars of Collective Memory, in: Minorities in Iraq. Memory, identity and challenges, edited by Sa’ad Salloum, Masarat for cultural and Media development, Bagdad-Beyrouth, 2013, (in French, Arabic and English languages). pages;112-126
  2. Leezenberg, Michiel. 1993. Gorani Influence on Central Kurdish: Substratum or Prestige Borrowing? [Internet] http://www.cogsci.ed.ac.uk [Accessed 15 Feb. 1999]
  3. H. Field, Contributions to the Anthropology of Iran, Chicago, 1939
  4. .G. R. Fazel, ‘Lur’, in Muslim Peoples: A World Ethnographic Survey, ed. R. V. Weekes (Westport, 1984), pp. 446–447;
  5. S. Amanollahi, Qom-e Lor (Tehran, 1991), p. 8
  6. E.B. Soane, To Mesopotamia and Kurdistan in disguise, with historical Notices of the Kurdish Tribes and the Chaldeans of Kurdistan, (London: John Murray, 1926) (II), 120-124
  7. Field Museum of Natural History, 1940, p. 258
  8. F.Stark, 1934, The Valleys of the Assassins: and Other Persian Travels, Modern libraryF. Stark, 1932, Baghdad Sketches (Travel), Marlboro Press
  9. H.H.Smith, 1971, Area handbook for Iraq, Foreign Area Studies, American University. page;63
  10. "Ethnologue 14 report for Iraq". Archived from the original on 26 December 2016. Retrieved 5 November 2019.PeopleGroups.org. "PeopleGroups.org - Laki of Iraq".
  11. Schmitt, Rüdiger (ed.) (1989). Compendium Linguarum Iranicarum (in German). Wiesbaden: Reichert. ISBN 3-88226-413-6
  12. Erik John Anonby (2003). Update on Luri: How many languages?. Journal of the Royal Asiatic Society (Third Series), 13, pp 171-197. doi:10.1017/S1356186303003067
  13. Minority Rights Group International, World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Iraq: Kurds, October 2014, available at: http://www.refworld.org/docid/49749d09c.html [accessed 25 February 2017]
  14. http://minorityrights.org/minorities/kurds-3/
  15. McDowall, David (2004). A modern history of the Kurds (3rd ed.). I.B.Tauris. p. 329. ISBN 978-1-85043-416-0.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.