فرانسیس فوکویاما
یوشی‌هیرو فرانسیس فوکویاما (به انگلیسی: Yoshihiro Francis Fukuyama)، (متولد ۲۷ اکتبر ۱۹۵۲)، فیلسوف آمریکایی، متخصص اقتصاد سیاسی، رئیس گروه توسعهٔ اقتصادی بین‌المللی مدرسه مطالعات پیشرفته بین‌المللی پال ایچ. نیتس دانشگاه جانز هاپکینز و نویسندهٔ کتاب «پایان تاریخ و آخرین انسان» می‌باشد که به خاطر نظریه‌پردازی «پایان تاریخ» مشهور است.
| یوشی‌هیرو فرنسیس فوکویاما | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۲۷ اکتبر ۱۹۵۲ (۶۸ سال) شیکاگو، ایلینوی، ایالات متحده آمریکا |
| وبگاه | |
| محل کار | دانشگاه جرج میسون دانشگاه جانز هاپکینز دانشگاه استنفورد |
علایق اصلی | کشورهای در حال توسعه حکمرانی اقتصاد سیاسی بین‌المللی ملت سازی و democratization Strategic and security issues |
ایده‌های چشمگیر | End of history |
تأثیرگرفته از
| |
زندگی‌نامه
فرانسیس فوکویاما، در ۲۷ اکتبر ۱۹۵۲ میلادی در هایدپارک در جوار شیکاگو زاده شد[1]. پدرش، «یوشیو فوکویاما» (Yoshio Fukuyama)، نسل دوم آمریکایی ژاپنی‌تبار بود که دکترای جامعه‌شناسی از دانشگاه شیکاگو داشت و به‌عنوان کشیش کلیسای پروتستان (Congregational church) خدمت می‌کرد. مادرش، «توشیکو کاواتا فوکویاما» (Toshiko Kawata Fukuyama)، که در شهر کیوتو (Kyoto) ژاپن متولد شد، دختر «شیرو کاواتا» (Shiro Kawata)، بنیان‌گذار دپارتمان (دپارتمان) اقتصاد دانشگاه کیوتو و نخستین رئیس دانشگاه شهر اوساکا (Osaka City University) بود.
فوکویاما دوران کودکی خود را در شهر نیویورک گذراند. در سال ۱۹۶۷ میلادی، همراه با خانواده، به ایالت شیکاگو کوچ کرد و در آنجا دورهٔ دبیرستان را به پایان رساند. مدرک لیسانس خود را در رشتهٔ هنر از دانشگاه کرنل (Cornell University) به دست آورد و سپس در رشتهٔ فلسفه سیاسی ادامه تحصیل داد و به درجهٔ دکترا از دانشگاه هاروارد (Harvard University) نایل آمد. وی در دورهٔ دانشجویی در دانشگاه کرنل به انجمن دانشجوی تلوراید (Telluride Association) پیوست.
در حال حاضر، فوکویاما استاد و رئیس گروه توسعهٔ اقتصادی بین‌المللی دانشگاه جانز هاپکینز در شهر واشینگتن دی سی است.[2]
نظریات
پایان تاریخ
تئوری پایان تاریخ فرانسیس فوکویاما، در سال ۱۹۸۹مطرح و در سال ۱۹۹۲ در کتاب پایان تاریخ و آخرین انسان (The End of History and the Last Man) که توسط عباس عربی و زهره عربی به فارسی ترجمه شده‌است، تشریح شد.
بر مبنای این نظریه امروزه نظام لیبرال دموکراسی به ویژه بعد از فروپاشی اتحاد شوروی به صورت یک جریان غالب و مسلط درآمده‌است که همهٔ کشورها و جوامع باید در برابر آن تسلیم شوند. آخرین حد تلاش‌ها و مبارزات ایدئولوژی‌های مختلف در نهایت در قالب ایدئولوژی لیبرال دمکراسی سر برآورده‌است؛ بنابراین تصور این که نظام سیاسی بهتر و مناسب‌تری به عنوان بدیل جایگزین این نظام شود وجود ندارد.[3]
موضع‌گیری علیه نومحافظه‌کاری
فوکویاما پیش‌تر جزو نظریه‌پردازان نومحافظه‌کار به‌شمار می‌آمد اما در سال ۲۰۰۳ با اشغال عراق مخالفت کرد. در انتخابات سال ۲۰۰۴ علیه بوش رأی داد و در ۲۰۰۶ با انتشار مقاله‌ای بلند در نیویورک‌تایمز ضمن مقایسه نومحافظه‌کاری با لنینیسم پایان عصر نومحافظه‌کاری را اعلام کرد.[4] او به علاوه مطلبی در مورد بازداشت نظامیان انگلیسی توسط ایران در صفحهٔ «هر چه می‌خواهد دل تنگت بگو» در سایت نشریهٔ گاردین نوشته‌است.[5]
فوکویاما و شورای نگهبان
احمد جنتی در خطبه‌های نماز جمعه از فوکویاما یاد کرد. او در این خطبه خاطر نشان کرد «فوکویاما پژوهشگر و تاریخ‌نگار ژاپنی الاصل و تبعه آمریکا معتقد است شورای نگهبان به عنوان مظهر قوام و دوام ولایت فقیه باید حذف شود و با یک رفراندوم از بین برود و تا وقتی که شورای نگهبان وجود دارد نظارت اسلامی بر قوانین از بین نمی‌رود؛ این‌ها چنین عقایدی را دنبال می‌کنند و ما باید مراقب باشیم.»[6] در مقاله‌ای که فوکویاما در سال ۲۰۰۹ در وال استریت ژورنال منتشر کرده وی به مطلب مذکور اشاره کرده‌است و در آن با ادبیات متفاوتی موضوع بسته بودن چرخه دموکراسی در ایران را بیان نموده‌است.[7]
انتشار مقاله به منظور آزادی فرهاد میثمی
در ۵ دسامبر ۲۰۱۸ (چهارشنبه، چهاردهم آذرماه ۱۳۹۷) وی در مقاله‌ای در روزنامه واشینگتن‌پست، به همراه عباس میلانی، لَری دایموند و مایکل مک‌فاول خواستار آن شدند که «شهروندان نگران، فعالان و سازمان‌های حقوق بشر و دولت‌های دموکرات جهان» از رهبران ایران بخواهند که «فرهاد میثمی بلافاصله آزاد شود و تحت مراقبت‌های پزشکی مستقل قرار گیرد».[8]
پانویس
- "Francis Fukuyama". britannica.com. 11/22/2019. Check date values in:
|تاریخ=(help) - دانشنامهٔ آریانا: فوکویاما، فرانسیس
- فرانسیس فوکویاما (۱۳۹۳)، پایان تاریخ و انسان واپسین، سخنکده، شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۰۰-۴۴-۹ پیوند خارجی در
|ناشر=وجود دارد (کمک) - http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1411876
- متن مقاله Tehran blinked first فوکویاما ۱۲ آوریل ۲۰۰۷ - گاردین
- «فوکویاما معتقد است شورای نگهبان به عنوان مظهر قوام و دوام ولایت فقیه باید حذف شود». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۵.
- https://iranintl.com/ايران/چهار-استاد-دانشگاه-در-آمریکا-خواستار-آزادی-فوری-فرهاد-میثمی-شدند
جستارهای وابسته
منابع
- ترجمه فارسی مقالهٔ «زنان و تکامل سیاست جهانی» و نقدهای فمینیست‌ها و انسان‌شناسان به وی
- ترجمه فارسی مقالهٔ وی دربارهٔ پایان تاریخ و سیاست‌های آمریکا:
- «تاریخ در پایان تاریخ»
پیوند به بیرون
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فرانسیس فوکویاما موجود است. |
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به فرانسیس فوکویاما در ویکی‌گفتاورد موجود است. |