فاماست

درخصوص وجه تسمیه روستای فاماسِب (که به زبان محلی به آن پاماس می‌گویند) بایستی عنوان کرد که واژه فاماسِب از نام جاماسب (وزیر و مشاور دانشمند گشتاسب پدر اسفندیار پهلوان روئین تن ایرانی) گرفته شده‌است که به مرور زمان از جاماسِب به فاماسِب تغیییر یافته‌است. در لغت‌نامه دهخدا هم مدخلی با عنوان فاماست [1]. وجود دارد: همچنین، در پایگاه اطلاع رسانی تاریخ و فرهنگ ایران ردیف 73 [2]، از نام «فاماست» به عنوان یکی از نام‌های کهن و باستانی ایران زمین یاد شده‌است: در طول تاریخ نام‌های مختلفی به سرزمینی که روستای کنونی پاماس می‌باشد، اطلاق شده‌است. در تقسیمات کشوری نیز به نام گاماسب [3]. خوانده شده‌است. این روستا دارای آب و هوای مطبوعی بوده و یکی از مناطق کوهستانی خوش آب هوای شهرستان نهاوند به‌شمار می‌رود که دارای زمستان‌های نسبتاً سرد و تابستان‌های خنک و معتدل می‌باشد. بر مبنای مدارک موجود و سنگ نوشته‌ها، حداقل بیش از هزار سال است که روستا به همین نام خوانده می‌شود.

فاماسب در موقعیت ۴۸ درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی و ۳۴ درجه و ۰۲ دقیقه عرض شمالی قرار دارد. اختلاف ساعت آن با تهران ۱۳ دقیقه و ۲۱ ثانیه می‌باشد. فاماسب از شمال به شهرهای نهاوند و ملایر و از شرق به بروجرد، از غرب به نور آباد لرستان و از جنوب به استان لرستان محدود است.

زمستان در فاماست

برآوردهای آماری وسعت روستا فاماست را در سال ۶۵-۶۴، حدود ۷ کیلومتر مربع نشان می‌دهد.

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت فاماست در سال ۱۳۸۵[4]. برابر با ۱۰۸۱ نفر بوده‌است که از این میان ۵۴۷ نفر مرد و بقیه زن بوده‌اند. این روستا ۴۵۰ خانوار دارد و چندین برابر جمعیت فعلی آن به شهرهای بزرگ و کوچک مهاجرت کرده‌اند.

صنایع‌دستی فاماسب شامل قالیبافی در زمان‌های نه چندان دور بوده‌است و قالی‌هایی با طرح سنتی در این روستا تولید می‌شده‌است که کمابیش با مهاجرت روستائیان و رواج زندگی شهری به دست فراموشی سپرده شده‌است. عسل، کره و روغن از لبنیات دامی از محصولات این روستا است. محصولات کشاورزی فاماسب شامل گردو، بادام، انگور، هلو، زردآلو و انواع غلات و حبوبات می‌باشد.

سد بتونی و مخزنی فاماسب در سال ۱٣٩۶ توسط اهالی روستا و جهاد سازندگی نهاوند به منظور جمع‌آوری سیلاب‌های فصلی، و آب چشمه‌ها ساخته شده‌است.فاماسب دارای چندین چشمه است که مهم‌ترین و پر آب‌ترین آن‌ها سرآب نام دارد. سرآب سالیان سال تأمین‌کننده آب شرب اهالی روستا و آبیاری زمین‌های آن‌ها بوده‌است. با کم شدن آب چشمه به علت پایین رفتن سفره آب‌های زیرزمینی، حفر چاه‌های غیرمجاز، برداشت بیش از اندازه آب و مسائل بهداشتی هم‌اکنون سرآب فقط مصارف کشاورزی دارد.

روستای فاماسب دارای یک جاده آسفالته از جاده نهاوند- بروجرد به سمت فاماسب می‌باشد. خیابان‌ها و کوچه‌های روستا آسفالت نشده‌اند. فاماسب دارای خطوط تلفن ثابت و پوشش موبایل می‌باشد. یک دکل مخابراتی کل فاماسب و روستاهای اطراف را پوشش می‌دهد.

مجموعه‌ ورزشی فاماسب فقط شامل زمین فوتبال است، و فاقد هر گونه امکانات ورزشی و تفریحی برای کودکان می‌باشد .

همچنین بازی‌های محلی فاماسب شامل  گزو، هیلو، فرتو، کوشک، دوز بازی، برد قماره، گل وسط، بالا بلندی، هفت‌سنگ و ...می‌باشد.

مراسم محرم که شامل روضه خوانی در ده روز و حرکت هیئت عزاداری در روز عاشورا از درب حسینیه و مسجد گرداگرد روستا و برگشت به سمت خیمه‌های نمادین می‌باشد. مراسمات مذهبی در ماه رمضان نیز در مسجد روستا برگزار می‌باشد.

از اماکن گردشگری روستا می‌توان به سرآب روستا، کوهستان و دره‌های بکر و سرسبز، باغات انگور، گردو و بادام، هلو و زردآلو اشاره کرد. یکی از مکان‌های گردشگری تپه مرتفعی است که در زبان محلی به آن کلو (کلاه) گفته می‌شود و امروزه از آن به عنوان سایت پاراگلایدر  یا پرش با چتر نجات از ارتفاع ثابت، استفاده می‌شود.

• Maps Famast
• مختصات وارتفاع

لغت‌نامه دهخدا fallingrain

• هواشناسی فاماست بایگانی‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
• www.famasb.webs.com
• هواشناسی کوه فاماست

www.famasb.hpage.com