عقاب (شعر)

عقاب شعر بلندی است از پرویز ناتل خانلری که سال ۱۳۲۱ در مجلّهٔ مهر در تهران منتشر و به صادق هدایت پیشکش شد. شعر این‌گونه آغاز می‌شود:

گشت غمناک دل و جان عقابچو ازو دور شد ایّام شباب
دید کش دُور به انجام رسیدآفتابش به لب بام رسید
باید از هستی دل برگیردره سوی عالم دیگر گیرد…
داستان منظوم
عقاب
قالبمثنوی
پدیدآورندهپرویز ناتل خانلری
سال انتشار۱۳۲۱
شمار ابیات۸۱
شخصیت‌هاعقاب، زاغ

اهمیت

دانشنامه ایرانیکا «عقاب» را سرشناس‌ترین شعر فارسی قرن بیستم دانسته‌است.[1] محمدرضا شفیعی کدکنی در بررسی شعرِ دورهٔ شهریور ۱۳۲۰ تا کودتای ۲۸ مرداد می‌گوید:[2]

در مایه‌های سنتی شاید موفق‌ترین شعر این دوره- و همهٔ دوره‌های اخیر- «عقاب» خانلری باشد، اگرچه او خود از چهره‌های برجستهٔ تجدد ادبی این سال‌هاست.

روح‌الله هادی (دانشیار دانشگاه تهران) این شعر را با توجه به دلیلِ سرایش، تقدیم آن به صادق هدایت، نقل جمله‌ای از خواص الحیوان، زمانِ انتشار، و پاسخِ شاعران دیگر به آن، از ماندگارترین سروده‌های معاصر می‌داند.[3]

فخرالدین مزارعی با شعری تحت عنوان «پاسخ عقاب» به استقبال این شعر رفته‌است.[4]

مضمون

برخی نویسندگان مضمونِ شعر عقاب را الهام‌گرفته از حکایتی در داستان دختر سروان اثر الکساندر پوشکین می‌دانند.[5] [6]

منابع
  1. "KHANLARI, PARVIZ". Encyclopaedia Iranica.
  2. شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۸۰). ادوار شعر فارسی. سخن. ص. ۵۶.
  3. هادی، روح‌الله (۱۳۹۰). «رد پای عقاب». ادب فارسی. ۱ (۳-۵): ۴۹-۷۸.
  4. «درباره دو منظومه عقاب و بازگشت».
  5. شامیان ساروکلائی، اکبر (۱۳۹۴). «نمادشناسی تصویر «عقاب» در شعر معاصر فارسی» (PDF). هشتمین همایش پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی.
  6. پیرانی، منصور (۱۳۹۴). «مقایسه شعر «عقاب» از پرویز ناتل خانلری و «نسر» از عمر ابوریشه» (PDF). ادبیات تطبیقی (۱۱): ۹۰-۱۱۶.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.