عبدالرضا شهلایی
به گفته دولت آمریکا، او معاون نیروی قدس است و سازمانهای زیادی را کنترل میکند که مسئول حملات به نیروهای آمریکاییها و متحدان آنها در سراسر جهان هستند و علاوه بر برنامهریزی کشتن تعداد زیادی از سربازان ائتلاف در عراق، مهمات و اسلحه گروههای شیعه را نیز تأمین کرده و میکند. او در سال ۲۰۰۸ به دلیل همین اقدامات به عنوان تروریست در فهرست سیاه آمریکا قرار گرفت.[3]
عبدالرضا شهلایی | |
---|---|
نام(های) مستعار | حاج یوسف[1] یوسف ابوالکرخ[1] |
زاده | ح. ۱۹۵۷ (۶۳–۶۴ ساله)[1] کرمانشاه، ایران[1] |
وفاداری | ایرانی |
شاخه نظامی | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
سالهای خدمت | ۱۳۵۸– |
درجه | سرتیپ[2] |
یگان | سپاه قدس |
جنگها و عملیاتها | جنگ داخلی یمن (۲۰۱۵–تاکنون) |
پیشینه
به گفته سازمان مجاهدین خلق، او 64 ساله و متولد کرمانشاه است. این سازمان مدعی شد که عبدالرضا شهلایی در دوران جنگ ایران و عراق از فرماندهان قرارگاه برونمرزی رمضان بوده و بعد از سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) همراه با محمد جعفری صحرارودی برای طراحی عملیات علیه نیروهای آمریکا و سازمان مجاهدین خلق به عراق رفتهاند.[3]
با وجود چنین اطلاعاتی دربارهٔ فرماندهان قرارگاه رمضان، هیچ سابقهای از عبدالرضا شهلایی در قرارگاه رمضان منتشر و علنی نشدهاست. در هیچیک از مراکز مطالعاتی جنگ ایران و عراق که تا حالا هزاران سند، مقاله، فیلم و کتاب دربارهٔ جنگ ایران و عراق و فرماندهان حاضر در جنگ منتشر کردهاند، اثری از نام و عنوان و سمت عبدالرضا شهلایی به چشم نمیخورد. در خاطرات فرماندهان جنگ و مطالب منتشر شده دربارهٔ عملیاتهای دوران جنگ و اشاراتی که به تمامی یگانهای مختلف ۵۷ گانه سپاه در جنگ میشود، ردی از عبدالرضا شهلایی به چشم نمیخورد.[3]
هیچیک از خبرگزاریهای متعدد حکومتی و غیرحکومتی ایران نیز هنوز یک خط خبر یا یک گفتوگو از او منتشر نکردهاند. در هیچکجا نام او را نمیبینید و هیچکس دربارهٔ او صحبت نکردهاست. در رسانههای ایران انگار اصلاً چنین کسی وجود ندارد. در دیدارهای علی خامنهای با فرماندهان سپاه پاسداران هم ردی از او دیده نمیشود.[3]
فعالیتهای مطرح شده
به گفته آمریکا، عبدالرضا شهلایی یکی از فعالترین فرماندهان نیروی قدس سپاه پاسداران در خاورمیانه است و سالهاست که به طراحی عملیات برای کشتن نیروهای آمریکایی و تأمین منابع مالی برای این نوع عملیاتها مشغول است.[3]
مقامات دفاعی و اطلاعاتی آمریکا میگویند او از افغانستان تا عراق و از سوریه تا یمن در تحرک و در حال برنامهریزی و اقدام علیه نظامیان و اهداف آمریکایی است. سرتیپ شهلایی متهم است که سازماندهنده اصلی حمله ۲۰ ژانویه ۲۰۰۷ (بهمن ۱۳۸۵) در کربلا بوده که به کشتهشدن پنج نظامی آمریکایی و زخمی شدن سه نظامی دیگر انجامیدهاست. در آن روز در مجموع و طی ۲۴ ساعت دستکم ۲۴ سرباز آمریکایی در نقاط مختلف عراق کشته شدند که شماری از آنها از سوی شبهنظامیان مورد حمایت ایران هدف قرار گرفتند.[4][3]
در ۲۰۱۱ نیز (مهر۱۳۹۰) آمریکاییها اعلام کردند که رد عبدالرضا شهلایی را در طراحی و سازماندهی ترور ناکام سفیر عربستان در آمریکا گرفتهاند. ایران تلاش برای ترور سفیر عربستان را رد کرد اما حاضر نشد که بگوید اصولاً فردی به نام عبدالرضا شهلایی وجود دارد یا خیر چه رسد به اینکه حضور او در طرح ترور سفیر عربستان را تکذیب کند. آمریکا، اتحادیه اروپا و کانادا در همین ارتباط نام شهلایی را در فهرست تحریمهای خود قرار دادند.[5][3]
شواهد و قرائن نشان میدهد که عبدالرضا شهلایی دستکم از زمان تصرف صنعا به دست شبهنظامیان حوثی در ابتدای سال ۲۰۱۵ (زمستان ۱۳۹۳) مسئول پرونده یمن در نیروی قدس سپاه پاسداران بودهاست.[3]
وزارت امور خارجه آمریکا از طریق برنامه پاداش عدالت، برای اطلاعاتی که منجر به پیدا کردن محل زندگی وی میشود، ۱۵ میلیون دلار پاداش قرار دادهاست.[6][7]
تلاش برای ترور وی
به گفته یک مقام آمریکایی به خبرگزاری اینترسپت، در شب ۳ ژانویه ۲۰۲۰، ارتش آمریکا در رابطه با ترور فرمانده سپاه قدس قاسم سلیمانی در حمله هوایی به فرودگاه بینالمللی بغداد، اقدام به حمله برای ترور شهلایی از طریق هواپیمای بدون سرنشین کرد. حمله هواپیماهای بدون سرنشین در صنعا، جایی که شهلایی مستقر بود، نتوانست او را بکشد، اما منجر به کشته شدن محمد میرزا، عضو پایینتر سپاه شد. این اولین کشته سپاه قدس است که در یمن تأیید شدهاست.[8]
در ۱۰ ژانویه ۲۰۲۰، وزارت امور خارجه آمریکا به اقدام به تلاش ترور شهلایی اعتراف کرد. این منجر به گمانه زنیها شد که حملات هواپیماهای بدون سرنشین در ۳ ژانویه حملات گستردهتری با هدف نابودی رهبری سپاه قدس بود.[9][10]
منابع
- "Treasury Sanctions Five Individuals Tied to Iranian Plot to Assassinate the Saudi Arabian Ambassador to the United States", United States Department of the Treasury, 22 November 2019, retrieved 22 November 2019
- Seliktar, Ofira; Rezaei, Farhad (2019), Iran, Revolution, and Proxy Wars, Springer Nature, p. 212, ISBN 978-3-030-29418-2
- «مرد ۱۵ میلیون دلاری؛ عبدالرضا شهلایی، مرموزترین فرمانده نیروی قدس». رادیو فردا. ۱۴ بهمن ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۰ مرداد ۱۳۹۹.
- "US offering $15 million for info on Iranian planner of 2007 Karbala attack that killed 5 US troops". Military Times. 5 December 2019.
- "Treasury Sanctions Five Individuals Tied to Iranian Plot to Assassinate the Saudi Arabian Ambassador to the United States". United States Department of the Treasury. 10 November 2011.
- "Act of Terror: Information on Islamic Revolutionary Guard Corps". Rewards for Justice. Retrieved 14 December 2019.
- "US targeted Iranian official in Yemen in failed strike". www.aljazeera.com. Retrieved 2020-01-11.
- Emmons, Alex (2020-01-10). "U.S. Strike on Iranian Commander in Yemen the Night of Suleimani's Assassination Killed the Wrong Man". The Intercept. Retrieved 2020-01-11.
- Haltiwanger, John. "Trump tried and failed to kill another top Iranian military leader the same day of the deadly strike on Soleimani, US officials say". Business Insider. Retrieved 2020-01-11.
- News, A. B. C. "US tried to kill Iranian commander in Yemen same night as Soleimani strike: Officials". ABC News. Retrieved 2020-01-11.