طبیعت‌پرستی

طبیعت‌پرستی (انگلیسی: Nature worship‎) یا طبیعت‌گرایی یکی از انواع اعمال مذهبی، معنوی و عبادی است که بر پرستش ارواح طبیعت که در پشت پدیده‌های طبیعی قابل مشاهده در سراسر طبیعت وجود دارد، متمرکز است. یک خدای طبیعت می‌تواند مسئول طبیعت، مکان، بیوتوپ، زیست‌کره، کیهان، یا جهان باشد.[1] طبیعت‌پرستی چون با اعتقاد به وجود یک روح الهی عالم‌گیر توأم شود به‌معنای همه‌خدایی (وحدت وجود) است. آیین‌های باروری، آنیمیسم، و آیین باستانی ژاپن، شینتو، اشکالی از طبیعت‌پرستی‌اند. موجودات طبیعی که در فرهنگ‌های مختلف از قداست بیشتری برخوردار شده‌اند مشتمل‌اند بر درختان، چشمه‌ها و آبشارها، کوه‌ها، صخره‌های بزرگ یا دارای شکل‌های عجیب، ماه، خورشید (خورشیدپرستی) و حیوانات مختلف (خاصه در توتمیزم). طبیعت‌پرستی یکی از آیین‌هایی است که پیش از پیدایی دین در جوامع نخستین بشری در عصر یخبندان شکل گرفت.[2]

در ژاپن

دین در ژاپن عهد باستان ترکیبی از آنیمیسم (جان‌پرستی) و طبیعت‌پرستی بود. به شینتوی اولیه کوشینتو گفته می‌شود ماهیت کوشینتو پرستش طبیعت بود. کوشینتو یک دین طبیعت‌پرستی است که هر عنصر از طبیعت را خدایی می‌داند. کوه‌ها، دریاها و رودخانه‌ها همه کامی (ارواح الهی) هستند.

کوشینتو روی چهار مورد پرستش تمرکز کرد: کاننابی (نوعی کوه‌پرستی و شکرگذاری نسبت به طبیعت)، ایواکورا (پرستش صخره)، هیموروگی (مکانی است که کامی در آنها ساکن است و یا از آنها بازدید می‌کند) و هی (در دسته ای متفاوت از سه عبادت قبلی قرار می‌گیرد؛ که با کانجی روح (霊)، خورشید (日) یا آتش (火) نوشته شده و بعضاً به عنوان "نیروی محرک "یا نیروی زندگی " معنی می‌دهد). اینها تمرکز اصلی و کهن الگوهای اعتقادی و عملی شینتو را تشکیل می‌دهند. کاننابی کوه‌های استثنایی با عظمت یا زیبایی هستند که در نوع خود مقدس تلقی می‌شوند و مانند کامی پرستش می‌شوند. کوه‌ها از زمان‌های پیش از تاریخ نقش برجسته ای در دین ژاپن داشته‌اند. کوه‌های سر به فلک کشیده بعنوان مکانهای خصمانه و خطرناک برای بشر در نظر گرفته شده و با رعب و احترام با آنها رفتار می‌شود.[3]

در شینتوی اولیه اعتقاد بر این بود که همه اشیای جاندار یا بی جان - افراد، اشیاء و پدیده‌های طبیعی - روح و جان دارند و به‌طور آشکار برای آنها قدرت بیان قایل بودند. این روح و روان گوهر (ذات) معنوی تعینات بود، آن چیزی که به ماده- حیت ماده بی جان - قدرت حیات یا سرزندگی و فعالیت می‌بخشید. خدایان با نام کامی خوانده می‌شدند و این واژه دربارهٔ خدایان آسمانی و زمین، به ارواح آنان که در معابد و زیارتگاه‌های شینتویی زندگی می‌کردند، و به جانداران، پرندگان، گیاهان، دریاها، کوه‌ها و نیز پدیده‌های طبیعی چون توفان‌ها و بادها و انعکاسات اصوات به کار می‌رفت. به وضوح دیده می‌شود که ژاپنی‌های اولیه روح الهی را در هر چیزی پرستش می‌کردند، اعم از خیر و شر یا مفید یا مضر آنچه مهم تلقی می‌شد اوصاف یا قدرت‌های مافوق عادی و هیبت آور بودند.[4]

اشکال و جنبه‌های پرستش طبیعت

جستارهای وابسته

پانویس
  1. A Dictionary of Religion and Ethics edited by Shailer Mathews, Gerald Birney Smith, p 305
  2. افکارنیوز، پایگاه خبری (۲۰۱۲-۰۹-۰۴). «پرستش طبیعت به شیوهٔ انسانهای عصر یخبندان». پایگاه خبری افکارنیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۹.‏
  3. "Nature Worship in Old Shintō". Nippon.com. 2017-01-04. Retrieved 2020-12-03.‏
  4. باونس، «ادیان در ژاپن»، 272.

منابع
  • باونس، ویلیام ویراستار = عبدالرحیم گواهی (۱۳۸۷). «کتاب سوم:ادیان در ژاپن، فصل ششم:دین شینتویی». شینتوئیزم. تهران: نشر علم. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۰۵-۸۱۳-۴.
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Nature worship». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۰.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.