شاغلام

شاغلام یکی از شخصیت‌های سه گانه کمیک گل‌آقا بود. شاغلام برخلاف دو شخصیت دیگر یعنی گل‌آقا و غضنفر بی سواد مادرزاد، تنها شخصیتی بود که شکل و تصویر داشت و کاریکاتورهای مختلفی از وی چاپ شده بود.[1]

لقب شاغلام «عوام نادان» بود. شاغلام به‌ندرت حمام می‌کند و همواره با یک دست لباس در میان عوام ظاهر می‌شود. او دارای رنگ پوستی تیره و اصالتی هندو دارد. او نماینده قشر آسیب پذیر و دارای ظاهری مظلوم بود، با لباسی غیر متعارف و سبیلی از بناگوش دررفته، آبدارخانه گل‌آقا را اداره می‌کرد و برای او چای دبش دیشلمه می‌آورد. همچنین به خوردن قوت غیر معروف بوده تا آنجا که هیچ گاه از سفره خود غذا تناول نمی کرده. هر از گاهی به وسیله عصای گل‌آقا مورد تنبیه واقع و سبیلش نیز دود داده می‌شد.[2]

شاغلام ظاهراً فاقد هرگونه سواد سیاسی بود. گاه شاغلام از پاسخ پرسش‌های گل‌آقا در می‌ماند که در این مواقع به لقب «زبان بسته» نیز مفتخر می‌گردید.[3]

شاغلام درضمن دوست دوران کودکی و رفیق گرمابه و گلستان گل‌آقا بوده‌است.[4]

کیومرث صابری فومنی که خالق این شخصیت‌ها بود، اعتقاد داشت که محبوبیت شخصیت شاغلام از محبوبیت شخصیت گل‌آقا بیشتر بوده‌است.[3]

گاهی در غیبت گل‌آقا، شاغلام همه امور آبدارخانه را بر عهده می‌گرفت و حتی سرمقاله از زبان وی نوشته می‌شد. این در مواقعی بود که قرار بود انتقاد تندی در قالب طنز صورت پذیرد و چنین انتقادی از زبان شاغلام عوام خطر کمتری داشت.[3]

در نخستین جشنواره فیلم طنز گل‌آقا، افرادی چون حمید جبلی، مرضیه برومند و فیروز کریمی، موفق به دریافت جایزه ویژه این جشنواره، یعنی «سینی شاغلام نشان» شدند.[5]